„… Jeden z najpiękniejszych dni w życiu rolnika…”– tak określił tegoroczne Dożynki Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Diecezji Włocławskiej Starosta Dożynek, Sławomir Jaskólski, który wraz z małżonką Natalią pełnili tę zaszczytną funkcję. Wojewódzkie Święto Plonów, które odbyło się 25 sierpnia miało miejsce w Ciechocinku i było jednocześnie Dożynkami Powiatowymi powiatu aleksandrowskiego oraz Gminnymi gminy Aleksandrów Kujawski. Rytm pracy rolnika nieodzownie łączy się z rytmem natury. A ta na jesieni obdarza nas plonami, których pierwociny w postaci wieńców, pełnych koszy, bukietów składamy na dożynkowych ołtarzach i wystawach. Świętowano więc hucznie i uroczyście, jak przystało na tak ważne święto w Województwie.

Pierwsza część obchodów miała miejsce Kolegiacie Świętych Apostołów Piotra i Pawła, gdzie odbyła się Uroczysta Msza Święta Dożynkowa koncelebrowana pod przewodnictwem Księdza Biskupa Wiesława Alojzego Meringa. Oprawę artystyczną podczas Eucharystii zapewnił Chór Męski Copernicus z Torunia. Pod koniec mszy świętej Senator Rzeczpospolitej Polskiej Józef Łyczak odczytał list od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego. Za jego pośrednictwem Minister podziękował rolnikom za ogromny trud, za pracę rolniczą, dzięki której na nasze stoły trafia chleb.  Podkreślił, iż sam jest rolnikiem, a wszystkie potrzebne zmiany, które sukcesywnie są wprowadzane, konsultuje ze środowiskiem rolniczym. Minister wymienił między innymi regulacje w obrocie ziemią rolną, pomoc dla rolników dotkniętych klęskami żywiołowymi oraz udogodnienia związane z produkcją zdrowej, polskiej żywności – skrócenie łańcuchów dostaw, rolniczy handel detaliczny. Również Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz skierował słowa  podziękowania za zaangażowanie mimo klęsk, które również i w tym roku nie ominęły naszego województwa. Wojewoda wskazał, iż większość dochodów w naszym regionie pochodzi z rolnictwa.

Po uroczystej mszy nastąpił przemarsz korowodu dożynkowego do muszli koncertowej w Parku Zdrojowym. Tam odbyła się druga część uroczystości oficjalnych. Znakomitych gości – polityków, samorządowców, działaczy z branży rolniczej, przedstawicieli instytucji z otoczenia rolnictwa – z kujawską gościnnością powitali gospodarze i współorganizatorzy uroczystości dożynkowych w osobach Pana Leszka Dzierżewicza, Burmistrza Ciechocinka oraz Pani Lidii Zwierzchowskiej, Starosty Aleksandrowskiego. Starostami tegorocznych dożynek wojewódzkich byli: wspomniani wyżej Państwo Sławomir i Natalia Jaskólscy z Kaniewa w powiecie aleksandrowskim, którzy wspólnie prowadzą 100-hektarowe gospodarstwo rolne nastawione na produkcję bydła opasowego. Wicestarostami zostali Pani Halina Zakrzewska z Wołuszewa i Pan Piotr Marek Kaszubski z Odolionu, sołtysi i działacze lokalni. Młodzieżowymi Starostami zaś mianowano Wiktorię Kaczmarek i Adama Zacharskiego, członków Młodzieżowego Zespołu Folklorystycznego przy Zespole Szkół NR 1 Centrum Kształcenia Praktycznego w Aleksandrowie Kujawskim. Wszyscy mówcy, zarówno w pierwszej części obchodów, jak i ci zaproszeni do zabrania głosu w drugiej części, dziękowali rolnikom za ich ciężką pracę, która niekiedy nie jest w pełni doceniona. Pani Marzenna Drab, odczytując list od Pana Premiera Mateusza Morawieckiego wskazała iż „rozwój terenów wiejskich jest jednym z priorytetów rządu”. Pan Marszałek Województwa Kujawsko Pomorskiego zapewnił, iż wspólnie z całym Zarządem Województwa oraz  radnymi Sejmiku będzie robił wszystko, aby sprawiedliwie zarządzać środkami unijnymi, wyrównywać i poprawiać poziom życia na Kujawach i Pomorzu. Szczególną uwagę zwróciła wypowiedź Starosty Dożynek – Pana Sławomira Jaskólskiego, który zasygnalizował, że ceny płodów rolnych stoją na bardzo niskim poziomie. Jako reprezentant wszystkich kujawsko-pomorskich rolników zaapelował do rządzących o wyrażenie troski o problemy polskiej wsi, gdyż praca rolnika to podstawa egzystencji ludzkiej.

Podczas tegorocznych Dożynek Wojewódzkich nie zabrakło konkursów. Konkurs na najciekawsze stoisko dożynkowe wygrała Lokalna Grupa Działania Partnerstwo Dla Ziemi Kujawskiej z powiatu aleksandrowskiego. Nagrodę wręczyła Pani Lidia Zwierzchowska, Starosta Aleksandrowski. Jednak najważniejszy był konkurs wieńców dożynkowych rozgrywany w dwóch kategoriach – najładniejszy wieniec współczesny lub ozdoba dożynkowa oraz najładniejszy wieniec tradycyjny. Twórcy prześcigali się w kunszcie i pomysłach. Wszyscy otrzymali nagrody i listy gratulacyjne od Marszałka. W pierwszej kategorii zgłoszono 10 wieńców, a zwycięski okazał się ten przygotowany przez sołectwo Wielkie Lniska z powiatu grudziądzkiego. Twórcy otrzymali nagrodę z rąk Ryszarda Kierzka – Prezesa Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej. W drugiej kategorii zgłoszono 7 wieńców. Najpiękniejszy, wypleciony w formie tradycyjnej korony zwieńczonej krzyżem, okazał się wieniec z sołectwa Trzcianka, z powiatu lipnowskiego. Ten właśnie wieniec będzie reprezentował nasze województwo na Dożynkach Prezydenckich w Spale.

Wśród wystawców licznie rozlokowanych w pięknej scenerii Parku Zdrojowego, który dzięki temu zatętnił życiem z niesamowitą siłą, nie zabrakło stoiska Kujawko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie przygotowanego przez doradców z Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Aleksandrowie Kujawskim. Prezentowały się także powiaty, Lokalne Grupy Działania, instytucje z otoczenia rolnictwa. W godzinach popołudniowych zaś rozpoczęła się część artystyczna, która trwała  do późnych godzin wieczornych.

Tak świętowano w tym roku. Po raz kolejny dziękowano. Za plony. Za trud.

Anna Dykczyńska
KPODR w Minikowie
Oddział w Zarzeczewie

W dniach 17, 18 czerwca 2019 roku w Brodnickim Parku Krajobrazowym w Grzmięcy oraz Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie Oddział w Przysieku zorganizowano szkolenia pn. „Wpływ rolnictwa na bioróżnorodność”.

Wśród prelegentów znaleźli się Pani dr Urszula Sołtysiak, która wygłosiła wykłady pn. „Przepisy prawne regulujące prowadzenie produkcji rolnej metodami ekologicznymi”, „Płodozmian w gospodarstwie ekologicznym”, „Nawożenie w produkcji ekologicznej”. Głównym kierunkiem zrealizowanych szkoleń była ochrona bioróżnorodności. Rolnik może sam wpływać na bioróżnorodność w swoim gospodarstwie i okolicy. Skuteczna ochrona, a nawet zwiększanie bogactwa przyrodniczego są możliwe poprzez różne działania kompleksowo obejmujące całe gospodarstwo. Kluczową rolę w systemie rolniczym odgrywa płodozmian. Uprawa różnorodnych gatunków roślin oraz wykorzystanie roślin alternatywnych, będących uzupełnieniem podstawowych gatunków w produkcji roślinnej, zwiększa bioróżnorodność flory, fauny i gleby. Uprawa roślin w zmianowaniu zmniejsza ryzyko epidemiologicznego rozwoju patogenów, gradacji szkodników i kompensacji chwastów, co wpływa na plonowanie roślin uprawnych. Z tego względu nie jest wskazane nadmierne ograniczenie liczby gatunków i odmian roślin uprawnych w plonach głównych i międzyplonach. Tematyka podejmowana podczas szkoleń to przede wszystkim promowanie ekologicznego systemu produkcji rolnej , który ma najkorzystniejszy wpływ na środowisko przyrodnicze.

Uzupełnieniem szkoleń były wykłady Pana Mieczysława Babalskiego- prezesa EKOŁAN – Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Producentów Ekologicznych , który jako praktyk przeprowadził wykłady pn.  Uprawa roli i problem chwastów w gospodarstwie ekologicznym”, „Przykładowe technologie wybranych upraw rolniczych w systemie ekologicznym”.

W ostatnim czasie intensyfikacja rolnictwa, szczególnie duże zużycie chemicznych środków produkcji, przyczynia się do ujednolicenia flory oraz zaniku gatunków związanych z siedliskami uboższymi oraz roślinami rzadko występującymi w płodozmianach. Uproszczenie zmianowania, tworzenie monokultur prowadzi do zachwiania równowagi ,mikrobiologicznej w glebie i jej zmęczenia oraz stwarza zagrożenie zmniejszenia różnorodności roślin i zwierząt im towarzyszących. Narastający w skali globalnej deficyt energii oraz konieczność ochrony środowiska wymuszają poszukiwanie nowych rozwiązań, a w tym przypadku system rolnictwa ekologicznego jest alternatywnym systemem produkcji, korzystny dla środowiska przyrodniczego.

Szkolenia zrealizowano w ramach projektu pn. „Bioświadomi, bioodpowiedzialni” – kampania informacyjno-edukacyjna dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego współfinansowanego ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.

Opracowała
Agnieszka Dobosz-Idzik

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Projekt realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”
„Operacja wspófinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”
Rejestracja partnerów KSOW – http://ksow.pl

Podczas dziesiątej edycji Kujawsko-Pomorskiego Miodowego Lata w Zarzeczewie, 11 sierpnia 2019 roku realizowaliśmy również operację pn. „Razem dla rozwoju pszczelego roju”.

W zakresie objętym operacją zorganizowaliśmy, między innymi, warsztaty dla pięciu zorganizowanych grup właścicieli ogrodów, ogródków, rolników, pszczelarzy. Uczestnicy tych warsztatów zatytułowanych ”Zrozumieć zależności panujące w przyrodzie i pomóc owadom zapylającym” aktywnie uczestniczyli w zajęciach budując domki dla pszczół murarek, które zabrali ze sobą, by zainstalować w ogrodach i w ten sposób wspomóc owady, a własnym uprawom zapewnić zapylanie. Poznawali także rośliny miododajne oraz smakowali różne gatunki miodów pochodzące ze zbioru nektaru z tych roślin, jak np. ziołowy, lipowy, akacjowy, rzepakowy, gryczany, faceliowy, wrzosowy, nawłociowy. Poszerzyli również swoją wiedzę dotyczącą bioróżnorodności i zostali zachęceni do jej podtrzymywania. W ramach zapoznania z różnorodnym asortymentem produktów pszczelich wykonali świece z węzy, których palenie dobroczynnie wpływa na stan naszego zdrowia. Z zainteresowaniem wysłuchali wykładu o funkcjonowaniu pszczelej rodzili, poznali budowę ula i sprzęt niezbędny do prac pasiecznych. Do Zarzeczewa przyjechały grupy z powiatów: aleksandrowskiego, grudziądzkiego, inowrocławskiego, toruńskiego i wąbrzeskiego.

Warsztaty pn. „Nowe metody walki z warrozą” były przeprowadzone tylko dla pszczelarzy i polegały na praktycznej nauce instalowania pasków warrozobójczych w ulach. W czasie stykania się pszczół z powierzchnią paska substancja czynna – flumetryna dostaje się na ich ciało i poprzez społeczne kontakty między pszczołami rozdzielana jest na wszystkie osobniki rodziny pszczelej, oddziałując warrozobójczo. Substancja czynna wydziela się stale z paska na jego powierzchnię w miarę ścierania jej przez pszczoły. Zastosowanie pasków na 4-6 tygodni wystarcza do niemal całkowitego uwolnienia pnia od roztoczy, gdyż skuteczność preparatu wynosi 99,5-100%.

Wykład pt. „Produkty pszczele w leczeniu chorób cywilizacyjnych” zgromadził wielu zainteresowanych słuchaczy, którzy uzyskali odpowiedź na pytanie, czy warto wykorzystać właściwości prozdrowotne produktów pszczelich w dobie powszechnych i skutecznych, syntetycznych produktów leczniczych? Po wysłuchaniu wykładu byli przekonani, że tak, bo:

– mają działanie profilaktyczne – mogą wykluczyć stosowanie syntetycznych leków,
– niwelują efekty uboczne stosowania syntetycznych produktów leczniczych,
– wspomagają działanie stosowanych leków,
– mogą działać skutecznie w przypadkach, gdy klasyczne produkty lecznicze nie działają,
– nie powodują efektów ubocznych.

Piętnaście trzyosobowych drużyn z ogromnym zaangażowaniem wzięło udział w konkursie pn. „Edukacja, rywalizacja, integracja dla ochrony pszczół”. Zadania konkursowe nie należały do łatwych, np. większość zawodników miała problem z prawidłową odpowiedzią na jedno z haseł krzyżówki: w którym dniu wychowu matek pszczelich zachodzi histoliza?*. Pozostałe hasła nie sprawiały kłopotu, jak np.: najbardziej popularną ramką stosowaną w Polsce jest … ramka wielkopolska; matki pszczele można znakować przy pomocy kleju, który zwany jest … szelak. Udzielenie odpowiedzi na dziesięć pytań testowych nie stanowiło większego problemu dla uczestników. Sprawnie i szybko drużyny poradziły sobie z prawidłowym montażem trzech ramek. Rozpalanie podkurzacza i utrzymanie dymu przez pięć minut było nie lada wyzwaniem, ale wieloletnie doświadczenie nie zawiodło i wszystkie drużyny spisały się znakomicie. Nieco trudniejsze było rozpoznawanie gatunków miodów, ale po chwili zastanowienia kubki smakowe poradziły sobie z zadaniem. Najwięcej punktów zdobyła drużyna reprezentująca Dobrzyńskie Koło Pszczelarzy z Dobrzynia nad Wisłą, która otrzymała nagrodę główną ufundowaną przez Prezesa Regionalnego Związku Pszczelarzy Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej we Włocławku.

Dwustu uczestników operacji „Razem dla rozwoju pszczelego roju” oraz Kujawsko-Pomorskiego Miodowego Lata wzięło udział w ustanawianiu rekordu z zakresu pszczelarstwa, który polegał na jednoczesnym odkręcaniu słoiczków z miodem i próbowaniu tego miodu. Chętnych było znacznie więcej, ale ograniczyła nas ilość przygotowanych słoiczków. Rekord został ustanowiony, co potwierdził kontroler Towarzystwa Kontroli Rekordów Niecodziennych i Osobliwości pan Jakub Szczytowski. Otrzymaliśmy również stosowny certyfikat, a rekord zostanie wpisany do Księgi Rekordów i Osobliwości.

Uczestniczący w „Miodowym Lecie” pszczelarze sprzedający produkty pasieczne starannie przygotowali stoiska, a sposób ekspozycji zachęcał do zakupu. Za najlepiej przygotowane stoisko komisja konkursowa uznała stoisko firmy P.P.H.U NEKTAR C. Badeńska, W. Badeńska, W. Guzowska. Stoisko otrzymało pierwszą nagrodę w konkursie pt. „Najlepsza ekspozycja targowa”.

Konkurs „Miód sezonu” od kilku lat motywuje pszczelarzy do pozyskiwania różnorodnych miodów odmianowych. W tym roku w konkursie wzięło udział dziesiąciu pszczelarzy, którzy zgłosili m.in. takie miody, jak: lipowy, spadziowy z propolisem, tymiankowy, wielokwiatowy z ziół, rzepakowo-gryczny. Komisja przyznała I nagrodę dla miodu z ziół kujawskich, który zgłosił pan Janusz Witkowski z Pścininka w gminie Bytoń. Drugą nagrodę otrzymał miód akacjowy dostarczony przez pana Tomasza Wudarczyka z Sokołowa w gminie Kruszyn. Trzecią nagrodę przyznano dla miodu nektarowego tymiankowego pozyskanego w pasiece pana Marka Okuniewskiego z Osięcin.

Wszyscy biorący udział w Imprezie mogli zaopatrzyć się nie tylko w miody i inne produkty pasieczne, jak pierzga, mleczko pszczele, kit pszczeli, ale także w regionalne produkty żywnościowe, owoce, sadzonki roślin miododajnych, wyroby rękodzieła ludowego i współczesnego, sprzęt do produkcji pasiecznej.

Dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w realizacji Imprezy.

Laura Maciejewska
KPODR O/Zarzeczewo

*w jedenastym