30 października br. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie przy współudziale środków pochodzących z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu zorganizował szkolenie online pn.  „Uprawa konopi – możliwości oraz ograniczenia”. W wydarzeniu wzięło udział 138 osób.

Konopie siewne to legalna i opłacalna uprawa, w której drzemie potencjał ekonomiczny. Konopie oleiste i włókniste mają szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, medycznym, farmaceutycznym, budownictwie, motoryzacji i innych. Jednym z celów szkolenia było przedstawienie konopi, jako gatunku rośliny, który może być alternatywą dla innych upraw w gospodarstwie.

Temat konopi został przedstawiony przez Panią dr Katarzynę Wielgusz, kierownika Zakładu Agrotechniki Roślin Użytkowych w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu. Drugim wykładowcą był Pan Maciej Kowalski – założyciel i pomysłodawca Kombinatu Konopnego, polskiej firmy, której siedziba znajduje się w Gronowie Górnym koło Elbląga. Pan Maciej od kilkunastu lat zawodowo związany jest z konopiami, jako pierwszy przedsiębiorca w Polsce uzyskał zezwolenie na uprawę tych roślin i jak sam powiedział na str. swojej firmy: „Naszym marzeniem jest, by każdy człowiek miał łatwy dostęp do wysokiej jakości produktów konopnych”.

Pani dr Katarzyna Wielgusz podczas swojego wystąpienia pn. „Uprawa konopi włóknistych w Polsce – elementy agrotechniki, aspekty prawne oraz kierunki wykorzystania surowca” omówiła przepisy prawne dotyczące uprawy konopi. Wskazała kierunki uprawy zgodne z Ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r.  Uprawa konopi włóknistych gdzie poziom THC <0.3%, może być prowadzona na potrzeby włókiennicze, chemiczne, celulozowo-papiernicze, kosmetyczne, farmaceutyczne i energetyczne; na potrzeby nasiennictwa i naukowo-badawcze; w celu hodowli odmian konopi włóknistych, rekultywacji i remediacji gruntów; na cele spożywcze, weterynaryjne, paszowe, pszczelarskie, nawozowe i izolacyjne; na potrzeby produkcji materiałów kompozytowych, materiałów budowlanych i naturalnych środków ochrony roślin. Zanim jednak rozpoczniemy uprawę konopi musimy uzyskać wpis w rejestrze producentów konopi włóknistych oraz podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu konopi włóknistych, zwanych "rejestrem konopi włóknistych" w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa. Materiał siewny musi być kwalifikowany kategorii elita lub innej kategorii w rozumieniu przepisów o nasiennictwie. Pani Wielgusz przedstawiła budowę morfologiczna konopi, polskie odmiany konopi siewnych zarejestrowane w wykazie Krajowego Rejestru Odmian Roślin Rolniczych, Warzywnych i Sadowniczych (COBORU). Szczegółowo zostały omówione elementy agrotechniki od przygotowania stanowiska pod uprawę, przez nawożenie w zależności od  pozyskiwanego surowca (nasiona, włókno), siew, zbiegi pielęgnacyjne. Wykładowczyni przedstawiła także najczęściej występujące choroby i szkodniki występujące w uprawie konopi oraz sposoby ochrony. Newralgicznym elementem uprawy konopi jest ich zbiór. Dobór maszyn zależy tu od pozyskiwanego surowca: nasiona, włókno i wymaga od rolnika, operatora kombajnu wiedzy i doświadczenia. Konopie są roślinami predysponowanymi do uprawy ekologicznej. Prelegentka wskazała m.in. umiarkowane wymagania nawozowe, możliwość uprawy na oborniku, brak potrzeby stosowania herbicydów, fungicydów i insektycydów. Konopie cechuje również wysoka konkurencyjność w stosunku do chwastów, odporność na suszę, roślina która pozostawia dużo materii organicznej w glebie, poprawia strukturę gleby i przyczynia się do wzrostu bioróżnorodności obszarów rolniczych. Zostały przedstawione wybrane produkty, które otrzymujemy z konopi, np. maty dezynfekcyjne z włókna konopnego, tkaniny i dzianiny do wyrobu odzieży, papier z celulozy konopnej, produkty z paździerzy konopnych wykorzystywane w budownictwie, jako ściółka dla zwierząt, produkty z nasion konopi: olej konopny, kremy, olejki. Po wykładzie odbyła się sesja pytań i odpowiedzi. Uczestnicy byli bardzo zaciekawieni tematem, który przedstawiła Pani dr Katarzyna Wielgusz.

Kolejny temat pn. „Konopie włókniste – wielkie możliwości, Kombinat Konopny – polska firma stworzona z miłości do konopi” przedstawił Pan Maciej Kowalski z Kombinatu Konopnego. Pan Maciej posiada ogromną wiedzę i doświadczenie w temacie uprawy konopi. Przedstawił główne kierunki wykorzystania omawianej rośliny: uprawa na ziarno, kwiat oraz biomasę. Podkreślał fakt, iż najważniejsze jest to, żeby przed decyzją wprowadzenia konopi do swojego gospodarstwa dokonać oceny rynku zbytu. Zostały przedstawione poszczególne produkty i sposób ich wykorzystania przez człowieka oraz przykładowe techniki zbioru konopi. Również po tym wykładzie uczestnicy zadawali pytania, na które Pan Maciej Kowalski odpowiadał.

Relacja: Natalia Czyżewska-Suchoń

28 października odbyły się warsztaty dla dzieci pn. „Zadrzewienia na obszarach wiejskich dla ochrony bioróżnorodności”, których organizatorem był Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Warsztaty skierowane były do grupy dzieci sześcioletnich. W spotkaniu wzięły udział przedszkolaki z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Występie. Zajęcia prowadziła Marta Poła, która jest pracownikiem działu Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska w Kujawsko-pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Zajęcia rozpoczęły się spacerem i zbieraniem darów jesieni oraz zabawami ruchowymi na świeżym powietrzu. Warsztaty miały na celu zwrócenie uwagi na drzewa i funkcje jakie  odgrywają w życiu człowieka. Dzieci poznały budowę drzewa i różne role jakie pełni w przyrodzie. Zapoznały się z różnymi gatunkami drzew rosnących w Polsce segregując przygotowane liście, gałązki, nasiona, szyszki. Podczas zajęć zwrócono uwagę na potrzebę ochrony drzew, konieczność dbania o nie i potrzebę systematycznego ich dosadzania. W przystępny sposób zostały przekazane dobre praktyki ekologiczne i korzyści płynące z występowania pojedynczych drzew oraz całego lasu w bliskiej okolicy. Dzieci zadawały dużo pytań i chętnie odpowiadały na pytania. Najwięcej radości sprawiły prace plastyczne z wykorzystaniem zebranych wcześniej przez dzieci darów jesieni.

Takie spotkania to idealna okazja do wyrabiania wśród dzieci nawyków obserwacji przyrody. Dzieci na zajęciach przekonały się jak ważną rolę w życiu odgrywają otaczające nas drzewa oraz, że troska o nie to zadanie każdego z nas.
tekst i zdjęcia: Marta Poła

17 i 18 października odbyły się warsztaty ekologiczne pn. „Wszyscy wygramy gdy świat posprzątamy”. Zajęcia zorganizowane były przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie i były częścią projektu pn. „Bioróżnorodność naszym bogactwem – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”, który współfinansowany jest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.

Warsztaty skierowane były do uczniów klas 1-3 szkół podstawowych. Łącznie odbyły się 4 spotkania, w których łącznie udział wzięło 100 uczniów z dwóch placówek oświatowych – Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Kruszynie i Szkoły Podstawowej nr 18 im. Hansa Christiana Andersena w Bydgoszczy.

Zajęcia poprowadziła edukatorka ekologiczna, Pani Beata Brzozowska Michałek. Tematem zajęć była gospodarka odpadami i recykling. Podczas warsztatów dzieci zapoznały się z prawidłowymi zasadami segregacji odpadów i sposobami na ich zminimalizowanie. Każdy uczestnik musiał prawidłowo posegregować „odpady”. Przedstawione zostały surowce wtórne i materiały z recyklingu (granulat pet, kompost itp.). Dzieci chętnie i aktywnie uczestniczyły w zajęciach. Celem warsztatów było utrwalenie proekologicznych zachowań i nawyków związanych z odpadami komunalnymi. Prelekcja przeplatana byłą zabawami edukacyjnymi nawiązującymi do tematu zajęć. Na koniec spotkania każdy uczestnik stworzy własny eko-lampion, wykorzystując do tego niepotrzebne słoiki i skrawki materiałów. Dzięki temu dzieci zobaczyły, że temat recyklingu i nadawania niepotrzebnym przedmiotom nowego znaczenia jest bliski każdemu z nas i łatwy do realizacji  w codziennym życiu.

Warsztaty były bardzo wartościowe i potrzebne, ponieważ świadomość ekologiczna społeczeństwa ma w obecnych czasach kluczowe znaczenie. Nauka przez zabawę to jedna z najskuteczniejszych form kształtowanie świadomości ekologicznej od najmłodszych lat. Dzieci na zajęciach zobaczyły, że każdy poprzez swoje działania może mieć wkład w ochronę planety.
tekst i zdjęcia: Marta Poła

Od ponad roku trwają prace nad projektem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nowych technik genomowych (NGT). Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przeprowadza cyklu wykładów na temat NGT w Wojewódzkich Ośrodkach Doradztwa Rolniczego. Takie spotkanie odbyło się 23 października w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Pani Małgorzata Woźniak, naczelnik wydziału Bezpieczeństwa Białkowego i Roślinnych Zasobów Genowych, Dep. Hodowli i Ochrony Roślin, MRiRW, przeprowadziła wykład nt. projektu przepisów UE – tytuł „Projekt przepisów dot. roślin otrzymanych za pomocą Nowych Technik Genomowych z perspektywy zbliżającej się polskiej Prezydencji”.

Pan dr Marek Wojciechowski z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w Radzikowie, przeprowadził wykład naukowy pod tytułem „Nowe Techniki Genomowe – perspektywy dla rolnictwa”.

15 października 2024 roku w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Mikowie odbyło się Forum Innowacji w Rolnictwie, które zgromadziło szerokie grono uczestników, w tym przedstawicieli nauki, rolników, branży rolniczej, uczniów szkół branżowych, przedsiębiorców, doradców rolniczych oraz przedstawicieli Grup Operacyjnych EPI. Forum było platformą wymiany doświadczeń, prezentacji nowoczesnych rozwiązań oraz nawiązywania współpracy w zakresie wdrażania innowacji w rolnictwie.

Spotkanie otworzył Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie Łukasz Urbański oraz jego zastępca dr Ryszard Kamiński, którzy podkreślili znaczenie innowacyjnych rozwiązań dla przyszłości rolnictwa, a także roli współpracy między nauką, biznesem a rolnikami w efektywnym wdrażaniu nowych technologii.

W ramach forum zaprezentowano nowe Grupy Operacyjne z województwa kujawsko-pomorskiego, które wprowadzają innowacje w sektorze rolniczym. Prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek z Politechniki Bydgoskiej przedstawiła projekt „Grist”, który koncentruje się na opracowaniu technologii wytwarzania ekologicznego ziarna zbóż, jako surowca do produkcji słodu, a następnie dehydratacji pozostałości browarniczych (młóta) i wytworzenie mączki funkcjonalnej, o wysokiej wartości odżywczej i prozdrowotnej.

Dr inż. Kamila Kłos, dyrektor Zakładu Doświadczalnego w Kołudzie Wielkiej zaprezentowała projekt „Polska Zdrowa Gęś”, mający na celu opracowanie innowacyjnego systemu wentylacji rozproszonej jako podstawowego elementu służącego poprawie dobrostanu zwierząt w budynkach inwentarskich przy hodowli gęsi.

Anna Kaszkowiak, starszy specjalista ds. współpracy z zagranicą w KPODR w Minikowie, przedstawiła przegląd projektów międzynarodowych realizowanych przez Ośrodek od 2020 roku, m.in. IPMWORKS, FARMWELL czy RENALDO. Dzięki współpracy z zagranicznymi ośrodkami zarówno doradcy, rolnicy i przedstawiciele środowisk rolniczych zdobywają wiedzę i doświadczenie, które może zostać wykorzystane do wspierania polskiego rolnictwa.

Strateg biznesowy Anna Stachniuk omówiła temat popularyzacji innowacji w rolnictwie za pomocą kanałów w mediach społecznościowych. W swojej prezentacji skupiła się na skutecznych metodach dotarcia do szerokiej grupy odbiorców, przedsiębiorców i konsumentów, oraz na roli nowoczesnych technologii komunikacyjnych w promocji zrównoważonych i innowacyjnych praktyk rolniczych. Zaznajomiła słuchaczy jak ważnym elementem promocji swoich pomysłów jest działanie w social mediach i relacjonowanie dokonań i działań na bieżąco w sieci.

Przed przerwą kawową, prof. dr hab. inż. Dariusz Jaskulski z Politechniki Bydgoskiej zaprezentował projekt „Opracowanie technologii produkcji skrobiowo-białkowej paszy treściwej zgodnie z założeniami dekarbonizacji rolnictwa i Europejskiego Zielonego Ładu”. Prezentacja była połączona z pokazem siewnika opracowanego w ramach konsorcjum Uprawa 4.0. Siewnik ten jest innowacyjnym rozwiązaniem mającym na celu zwiększenie efektywności produkcji roślinnej przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji dwutlenku węgla, co wpisuje się w cele Europejskiego Zielonego Ładu.

Ważnym elementem spotkania była sesja networkingowej, podczas której przy stolikach brokerów innowacji można było porozmawiać z przedstawicielami Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz Politechniki Bydgoskiej, a także przedstawicielami Grup Operacyjnych. Spotkania te umożliwiły nawiązanie cennych kontaktów, które mogą zaowocować przyszłymi wspólnymi projektami badawczo-rozwojowymi.

W dalszej części forum zaprezentowano przykłady udanych projektów realizowanych przez Grupy Operacyjne. Prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek przedstawiła projekt „Pradawne Ziarno” i „Gardena”, których produkty z powodzeniem znalazły odbiorców. Z kolei Mariusz Tomczak z KPODR w Minikowie zaprezentował platformę wiejskaeskrzynka.pl, która jest przykładem innowacyjnego narzędzia do łączenia rolników i konsumentami, a które umożliwia bezpośrednią sprzedaż produktów rolnych.

Na zakończenie forum dr inż. Aleksander Bomberski z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie przedstawił temat współpracy Grup Operacyjnych EPI w ramach Interwencji 13.5. Jego wystąpienie podkreśliło rolę Grup Operacyjnych w promowaniu innowacyjnych rozwiązań a także przedstawił zasady nowego naboru.

Spotkanie zakończył wspólny poczęstunek, podczas którego uczestnicy kontynuowali rozmowy i dyskusje, podsumowując zdobyte informacje i nawiązując kolejne cenne kontakty.

Forum Innowacji w Rolnictwie 2024 było wydarzeniem pełnym inspirujących wystąpień, przykładów dobrych praktyk rolniczych oraz możliwości nawiązywania współpracy. Pokazało, jak ważna jest innowacyjność i współpraca w dynamicznie zmieniającym się sektorze rolniczym.