Co się zmienia?

Zmiany zawarte w nowej ustawie obejmują:

1. Fundusz Promocji Roślin Oleistych:

• objęcie mechanizmem naliczania, pobierania i przekazywania wpłat na Fundusz całego wolumenu roślin oleistych wprowadzanych do obrotu – do naliczania, pobierania i przekazywania wpłat na ten fundusz obowiązany będzie każdy (podmiot), kto nabywa towar od producenta (w rozumieniu wytwórcy roślin oleistych) – niezależnie od formy prawnej oraz rodzaju prowadzonej działalności;

• rozszerzenie katalogu roślin oleistych o słonecznik – umożliwienie realizacji działań promujących ten produkt i jego przetwory.

2. Fundusz Promocji Owoców i Warzyw:

• rozszerzenie katalogu produktów o produkty pszczele, tj.: miód, pyłek kwiatowy, pierzga, propolis oraz mleczko pszczele, które będą objęte wsparciem do wysokości 5 proc. kwoty środków finansowych przeznaczonych na realizację wszystkich zadań z tego funduszu.

3. Fundusz Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych oraz Fundusz Promocji Roślin Oleistych:

• umożliwienie prowadzenia działań edukacyjno-informacyjnych oraz inicjatyw badawczo-rozwojowych ukierunkowanych na promocję wykorzystania biokomponentów i biopaliw ciekłych wytwarzanych z surowców rolnych.

4. Wprowadzenie wyłącznie elektronicznej formy składania deklaracji wpłat na poszczególne fundusze promocji – ten przepis jako jedyny wejdzie w życie dopiero 1 kwietnia 2026 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 21 lutego 2025 r. o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych (Dz.U. 2025 r. poz. 289) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20250000289.

Jak określić przeznaczenie bydła do opasu?

Określenia przeznaczenia bydła do opasu w systemie IRZplus można dokonać poprzez wybór jednego z kierunków użytkowania:

– mleczny do opasu;
– mięsny do opasu;
–  do opasu.

Co zyskują rolnicy?

Dzięki wydłużeniu terminu rolnicy będą mogli otrzymać płatność do bydła, dla którego realizowali praktyki podwyższające poziom dobrostanu zwierząt w ramach wariantu Dobrostan opasów zgodnie z przepisami rozporządzenia dobrostanowego, a dla którego nie określili dotychczas w IRZplus przeznaczenia tego bydła do opasu.

Do płatności zostanie także zakwalifikowane:

– Bydło poddane ubojowi do 14 marca 2025 r., w odniesieniu do którego do tego dnia rolnik nie określił w systemie IRZplus kierunku użytkowania lub ten kierunek określił bez uwzględnienia przeznaczenia tego bydła do opasu.

– Bydła sprzedane do 14 marca 2025 r., w odniesieniu do którego do tego dnia rolnik nie określił w systemie IRZplus kierunku użytkowania lub ten kierunek określił bez uwzględnienia przeznaczenia tego bydła do opasu. Rolnik wnioskujący o płatność w ramach wariantu Dobrostan opasów powinien złożyć do ARiMR oświadczenie o opasaniu tego bydła w gospodarstwie do czasu jego sprzedaży.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 lutego 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach schematów na rzecz dobrostanu zwierząt w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (Dz.U. 2025 poz. 148).

Podjęte działania

11 stycznia 2025 r. w Głównym Inspektoracie Weterynarii zwołano sztab kryzysowy, a w Szczecinie, Zielonej Górze i Wrocławiu zwołano wojewódzkie zespoły zarządzania kryzysowego i postawiono w stan gotowości Wojewódzkie Inspektoraty Weterynarii.

Ponadto wprowadzono rygorystyczne kontrole transportów zwierząt wrażliwych na chorobę wjeżdżających na terytorium Polski. Kontrole prowadzą Policja, Straż Graniczna, Inspekcja Transportu Drogowego oraz Krajowa Administracja Skarbowa, we współpracy z Inspekcją Weterynaryjną.

W stan gotowości postawiono również laboratorium Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach – może ono wykonać badania w kierunku pryszczycy.

Zinwentaryzowano sprzęt i urządzenia konieczne do działań związanych ze zwalczaniem pryszczycy w Polsce.

Przypadek pryszczycy w Niemczech

10 stycznia 2025 r. niemieckie służby weterynaryjne poinformowały o stwierdzeniu pierwszego od 37 lat przypadku pryszczycy u trzech wołów domowych (water Buffalo; Bubalus bubalis), utrzymywanych hobbystycznie w gospodarstwie liczącym łącznie 14 sztuk zwierząt. Gospodarstwo zlokalizowane jest w odległości około 70 km od granicy z Polską, w gminie Hoppegarten, w powiecie Maerkisch-Oderland, kraj związkowy Brandenburgia.

Władze Brandenburgii wprowadziły 72-godzinny zakaz przemieszczeń zwierząt. Zakaz obowiązuje od 11 stycznia. Wyznaczono również obszary objęte ograniczeniami: zapowietrzony – w promieniu 3 km od ogniska oraz zagrożony – w promieniu 10 km wokół ogniska. Ponadto rozpoczęto dochodzenie epidemiologiczne aby ustalić źródła choroby, a w promieniu 1 km uśmiercono wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych.

Pryszczyca

Pryszczyca jest zakaźną i zaraźliwą chorobą wirusową zwierząt parzystokopytnych domowych oraz dzikich. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy. Kraj, w którym wystąpi pryszczyca ma obowiązek likwidacji stad, w których stwierdzono zakażenia. W związku z tym jest narażony na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz w hodowli.

Niezbędne informacje

Wszystkie informacje dotyczące pryszczycy, dróg zakażenia, ochrony zwierząt przed chorobą, objawów i przebiegu choroby, zasad jej monitoringu i zwalczania oraz przepisów prawnych związanych z pryszczycą są dostępne pod adresem.

Również pod tym linkiem można pobrać plik z informacjami Głównego Lekarza Weterynarii dla posiadaczy bydła, owiec, kóz, świń oraz innych zwierząt parzystokopytnych nt. pryszczycy.