W ramach projektu pn. „Bioróżnorodność – bogactwo polskiej wsi”, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Fundacja Ziemia i Ludzie zorganizował 14 i 15 czerwca br. szkolenia wyjazdowe do Ekologicznego Gospodarstwa Zielarskiego Państwa Agnieszki i Piotra Wróbel, którzy mieszkają w Gołotach, gm. Unisław. Szkolenia pn. „Ochrona różnorodności  biologicznej na terenach rolniczych” miały na celu przedstawienie bioróżnorodności w gospodarstwie ekologicznym. Dzięki miejscu, w którym położone jest gospodarstwo – teren Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą, uczestnicy wydarzenia: rolnicy, doradcy rolni oraz uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Samostrzelu zostali zapoznani z różnorodnością biologiczną odwiedzanego miejsca. U Państwa Wróbel na polach występują liczne zadrzewienia, starorzecza z terenami zalewowymi, podmokłe łąki, żyzne pola, szerokie miedze śródpolne. Teren jest miejscem bytowania oraz szlakiem wędrówek zwierząt, co pozytywnie wpływa na zachowanie równowagi biologicznej na polach należących do gospodarstwa.

Państwo Wróbel uprawiają zioła, warzywa oraz zboża. Uczestnicy mieli możliwość zobaczyć jak wygląda sadzenie mięty pieprzowej, a także zobaczyć plantację melisy lekarskiej czy  tymianku właściwego i bazylii pospolitej. W gospodarstwie uprawiany jest groch oraz zboża (jęczmień, pszenica, owies). Uprawa roślin strączkowych oprócz znaczenia gospodarczego, ma także duże znaczenie przyrodnicze. Wpływa na użyźnianie gleby, między innymi dzięki asymilacji azotu atmosferycznego, co w rolnictwie ekologicznym jest bardzo istotne.

Pan Piotr Wróbel przekazał uczestnikom informacje na temat swojego gospodarstwa, które specjalizuje się w uprawie ziół. Produktem sztandarowym jest mięta pieprzowa, która w 2018 roku została wpisana na listę produktów tradycyjnych jako mięta pieprzowa unisławska. Również melisa ma duże znaczenie w strukturze upraw.  Wszystkie zioła uprawiane w gospodarstwie ścinane są dwukrotnie w ciągu roku, pierwszy pokos odbywa się w zależności od pogody na początku lipca, drugi pod koniec sierpnia, na początku września. Uczestnicy odwiedzili suszarnię podłogową o powierzchni 90 m²  , w której suszone są zioła. Gospodarz przedstawił technikę suszenia roślin, gdzie przez 5 dni w temperaturze do 38˚  C następuje proces suszenia. Taka metoda gwarantuje zachowanie największej ilości cennych składników w surowcu. Sama suszarnia opalana jest słomą, a do pracy wentylatorów zużywany jest prąd, który produkowany jest przez  instalację fotowoltaiczną o mocy 40 KW.

Grupa uczniów oraz ich opiekunowie z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Samostrzelu dowiedzieli się, iż  uprawa ziół jest dobrym sposobem na zwiększenie bioróżnorodności. Pani Agnieszka Wróbel, która ukończyła studium zielarskie o kierunku Fitoterapia i Ziołolecznictwo przedstawiła uczestnikom informacje  na temat ziół, które uprawiane są w gospodarstwie. Uczniowie rozpoznawali rośliny. Podczas pogadanki dowiedzieli się o właściwościach i zastosowaniu ziół w życiu codziennym: w kuchni, kosmetyce i domowej apteczce.

Wyjazd i wizyta w gospodarstwie zielarskim Państwa Wróbel był inspiracją dla uczestników do korzystania z darów natury. Świat roślinny stwarza przed nami niesamowite możliwości, które można wykorzystać na wiele sposobów.

Tekst i zdjęcia:
Natalia Czyżewska-Suchoń
Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska

W gospodarstwie Michała Sadowskiego w miejscowości Wybczyk w gminie Łubianka przeprowadziliśmy pierwsze w tym sezonie szkolenie na demonstracji upowszechnieniowej. U rolnika realizowane są tematy pod ogólnym tytułem „Porównanie odmian rzepaku (zbóż ozimych, zbóż jarych, kukurydzy) w warunkach technologii gospodarstwa rolnego.”

Tą problematyką zainteresowana jest spora grupa rolników. Wynika to z wielu uwarunkowań plonowania odmian roślin uprawnych i różnic, jakie występują w poszczególnych gospodarstwach. Różnice te – począwszy od rodzaju gleb, warunków pogodowych w regionie, a zwłaszcza w danym miejscu, dostępność maszyn i techniki, po organizację i wykonanie prac przez rolnika przekładają się z kolei na plonowanie. Dlatego też rolnicy wysiewający tę samą odmianę, wydawałoby się w takich samych warunkach, nawet bardzo blisko siebie, zawsze uzyskają różny wynik. Czasem o różnicy plonu może zaważyć 1 dzień różnicy w siewie czy jego parametry, takie jak: głębokość czy ilość wysiewu, zastosowane różne środki ochrony roślin czy nawożenie. Dlatego nic nie przekonuje rolnika lepiej, jak zebrany u siebie plon uzyskany we własnych warunkach, czyli na swoich polach, przy swojej agrotechnice.

W gospodarstwie Michała Sadowskiego w Wybczyku wysiano w tym sezonie 6 odmian rzepaku ozimego pozyskanego z Hodowli Roślin Strzelce sp. z  o.o. (odmiany GEMINI, KEPLER i NEON) oraz z Rapool Polska sp. z o.o. (odmiany JUREK F1, DIUKE F1, TEMTATION F1). Rzepak został wysiany 27 sierpnia metodą strip-till przy obsadzie 40–50 szt./m². Cała powierzchnia demonstracji upowszechnieniowej wyniosła około 10 ha. Przedsiewnie rolnik wysiał 200 kg Polifoski 5-15-30.
 

Fot. Obok plantacji rzepaku w Wybczyku zebrało się 26 uczestników spotkania, głównie rolników uprawiających rzepak. Miejsce spotkania i odmiany oznakowano tablicami i przygotowano ścieżki do lustracji. Szkolenie rozpoczął specjalista KPODR Minikowo Marek Radzimierski.
 

Fot. Specjaliści Radosław Radulski z HR Strzelce sp. z o.o. oraz Anna Patalon reprezentująca firmę Rapool Polska sp. z o.o. omawiają charakterystykę swoich odmian rzepaku.
 

Fot. Jan Gurzyński, przedstawiciel firmy INTERMAG przedstawia problematykę makro i mikro nawożenia.

W tym sezonie okazało się, że siew nie wyszedł najlepiej. Wynikało to z faktu, że przed siewem było bardzo sucho, a bezpośrednio po siewie przyszedł gwałtowny, ulewny deszcz. To przełożyło się na wschody, które były bardzo nierówne. W efekcie wschody trwały cały miesiąc. To w połączeniu z przedłużającymi się, niesprzyjającymi warunkami pogodowymi spowodowało znaczne różnice w rozwoju poszczególnych roślin w łanie. Pokazuje to zdjęcie poniżej.
 

Fot. Mimo początkowych problemów ze wschodami jesienią (lustracja, 6.10.2022 r.), zalety zastosowanej metody siewu strip-till zaobserwowano wiosną. Zarówno stan roślin, jak i obsada nie budziły zastrzeżeń podczas lustracji przeprowadzonej 21 kwietnia 2023 r.
 

Około 10 wrześnie przeprowadzono zabieg odchwaszczający herbicydami NAVIGATOR 360 SL oraz METAZANEX 500 SC. Jesienią w połowie września zastosowano także fungicyd TOPREX 375 SC  oraz insektycyd DECIS MEGA 50 EW. Łącznie z tymi zabiegami rolnik podał także Bormax i Plonvit Rzepak.

Nawożenie azotowe wiosenne opierało się na zastosowaniu 2 dawek RSM (26/12) po 250 l każda.

Wiosną rolnik wykonał 2 zabiegi owadobójcze przeciw chowaczom i szkodnikom łuszczynowym. 23 marca i 20 kwietnia wykonał zabiegi insektycydem INAZUMA 20 SP i fungicydem TOPREX 375 S.C.,  natomiast na początku maja zastosował MOSPILAN 20 SP i fungicyd AMISTAR GOLD MAX przeciw czerni krzyżowych. Do zabiegu wykonanego 23 marca dodano Bormax, Plonvit Opty, Mikrovit Mn. Natomiast 20 kwietnia dodano Siarczan magnezu 7-wodny oraz Tytanit 1 l/ha i Plonvit Kali.
 

Fot. Wszystkie odmiany rzepaku w dniu szkolenia (23.05.2023 r.) wyglądają bardzo dobrze, widoczne są różnice morfologiczne, szczególnie między odmianami populacyjnymi i  mieszańcowymi. Ogólny stan i zdrowotność bardzo dobra. Opadające płatki zwiększają zagrożenie ze strony czerni krzyżowych. Uszkodzeń ze strony chowaczy i słodyszka jest bardzo mało, jedynie widoczne są niewielkie braki w zawiązaniu łuszczyn wynikające z przymrozków. 
 

Rolnik zdecydował się na dodatkowe zabiegi dokarmiania ze względu na chłody i pewien deficyt pokarmowy, co przejawiało się słabym pobieraniem azotu i fosforu, widać to było w postaci przebarwień początkowo stosunkowo słabych przyrostów. Ze względu na niskie temperatury cała wegetacja była nieco opóźniona w regionie. Duży wpływ na rzepak miały długotrwałe przymrozki. Jednak dostatek wilgoci i ocieplenie od połowy kwietnia spowodowały bardzo intensywny rozwój, który w niektórych roślinach powodował pęknięcia łodyg.

Obserwowano także nietypowe pojawianie się szkodników. Gdyby brać pod uwagę wyłącznie wskazania żółtych naczyń, to nasilenie szkodników chowacza brukwiaczka było bardzo krótkotrwałe i gwałtowne – nalot nastąpił w trzeciej dekadzie marca i konieczny był zabieg. Natomiast nalot chowaczy czterozębnego i podobnika był na granicy progu szkodliwości, słodyszek poniżej progów szkodliwości. Obserwowano za to duże nasilenie muchówek, w tym pryszczarka kapustnika.

Uczestnicy szkolenia zadeklarowali chęć uczestnictwa w podobnym spotkaniu także w roku przyszłym. Na zakończenie gospodarze, czyli panowie Tadeusz Sadowski – senior i Michał Sadowski – młody rolnik zaprosili do świetlicy na poczęstunek, który dofinansowały firmy Rapool Polska sp. z o.o., HR Strzelce sp. z o.o. i INTERMAG sp. z o.o.

Oczywiście na zakończenie demonstracji upowszechnieniowej rolnik oceni plonowanie poszczególnych odmian rzepaku na swoim polu. Po zebraniu danych także z  innych gospodarstw, które wysiały odmiany zbóż ozimych i jarych, postaramy się przekazać wyniki plonowania i oceny rolników na konferencji podsumowującej demonstracje upowszechnieniowe, która odbędzie się w Minikowie w połowie listopada 2023 roku – uczestników spotkania poinformujemy indywidualnie.  

Opracowanie:
Marek Radzimierski, KPODR w Minikowie, Oddział w Przysieku

Zdjęcia:
Marek Rząsa, Marek Czerwiak

Tysiące odwiedzających z całej Polski, setki poletek demonstracyjnych i zwierząt, degustacje wielkopolskich smakołyków, występy regionalnych zespołów muzycznych, nowoczesny i zabytkowy sprzęt rolniczy – to wszystko czekało na odwiedzających podczas IV Krajowych Dni Pola, które 3-5 czerwca odbyły się w Sielinku, koło Opalenicy. Organizatorem wydarzenia był Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

 – Krajowe Dni Pola to dla nas ogromny zaszczyt, ale także bardzo duże wyzwanie. Chcieliśmy podczas tego wydarzenia zaprezentować wszystko, co najlepsze w Wielkopolsce. Połączenie sił wszystkich partnerów sprawiło, że IV Krajowe Dni Pola Sielinko 2023 przejdą, moim zdaniem, do historii jako wyjątkowe wydarzenie – mówił Jacek Sommerfeld, dyrektor Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

I dodawał: – Miałem to szczęście, że w pracach nad organizacją IV Krajowych Dni Pola mogłem pracować ze zgranym i profesjonalnym zespołem. Dziękuję wszystkim pracownikom Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu za ich zaangażowanie, oddane serce, poświęcony czas oraz kreatywność i energię, która nie słabła w trudnych momentach. Dziękuję także partnerom i sponsorom, bez których Krajowe Dni Pola nie mogłyby się odbyć na takim poziomie.

Innowacje i tradycja w Wielkopolsce

Krajowe Dni Pola to święto polskiego rolnictwa, które co roku przyciąga tłumy osób zainteresowanych rolnictwem, ale również mieszkańców miast i wsi. Najważniejszym miejscem wydarzenia były poletka demonstracyjne, których w tym roku przygotowano ponad 800. Przez cały weekend na polach odbywały się różnorodne pokazy i wykłady z wykorzystaniem technologii, maszyn rolniczych i dronów.

Hasłem tegorocznych Krajowych Dni Pola było „Rolnictwo Innowacyjne”. W specjalnej Strefie Innowacji można było poznać nowoczesne rozwiązania w polskim rolnictwie, takie jak platforma eDWIN czy usługa Poldrony. Tam też odbyło się otwarcie Centrum Testowania Sztucznej Inteligencji w ramach projektu AgrifoodTEF, w efekcie czego w Sielinku powstaną poletka testowe.

Ponadto, w trakcie całego weekendu odwiedzający mogli wysłuchać regionalnych zespołów muzycznych, spróbować lokalnych potraw, zapoznać się z ofertą wszystkich wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego w Polsce, uczestniczyć w ocenie zwierząt hodowlanych oraz zgłębić tematykę energii dla rolnictwa. To wszystko w ramach ośmiu stref tematycznych, które zgromadziły tłumy zainteresowanych.

Zasłużeni dla rolnictwa

Drugiego dnia Krajowych Dni Pola odbyły się uroczystości na scenie głównej, podczas których dziewięcioro doradców Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
w Poznaniu otrzymało odznaczenia „Zasłużony dla rolnictwa”. Odznaczenia odebrali: Nina Bartol, Jarosław Cieśla, Łukasz Kuleczka, Piotr Matusiak, Iwona Perońska, Dorota Piękna-Paterczyk, Lidia Spychalska, Magdalena Świątkowska, Teresa-Ewa Tuliszka.

Na scenie główniej Krajowych Dni Pola rozstrzygnięto również dwa konkursy: „Najlepsze wydawnictwo wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego 2023" pod patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, organizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oraz Departament Innowacji, Cyfryzacji i Transferu Wiedzy MRiRW a także konkurs „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne” organizowany przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Dzień Młodego Rolnika

W poniedziałek, trzeciego dnia Krajowych Dni Pola, prawie półtora tysiąca uczniów z całej Polski przyjechało do Sielinka. Podczas Dnia Młodego Rolnika uczniowie mogli uczestniczyć w lekcjach polowych, w praktyce przekonać się, jak wygląda nowoczesne rolnictwo oraz spotkać się z Wiceministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszardem Bartosikiem.

– Kiedy wchodziłem na teren WODR w Sielinku i zobaczyłem tłumy młodych ludzi, moje serce się uradowało. Cieszę się, że mamy tyle szkół rolniczych, że ten zawód ma przed sobą przyszłość. Wielu z Was będzie wykonywało tę profesję w przyszłości – mówił wiceminister Ryszard Bartosik w trakcie spotkania z uczniami szkół średnich.

I dodawał: – Za niedługo będą już wakacje. To czas wypoczynku, ale na wsi także intensywnej pracy. Życzę Wam, aby ten rok szkolny zakończył się sukcesami oraz byście mogli na wakacjach odpocząć, lecz także w razie potrzeby pomóc swoim rodzicom.

W spotkaniu z wiceministrem Ryszardem Bartosikiem uczestniczyło prawie 200 uczniów.

Lekcje polowe w Sielinku

Jeszcze więcej osób, bo prawie półtora tysiąca uczniów, wzięło udział w ostatnim dniu Krajowych Dni Pola.

Uczniowie uczestniczyli w lekcjach polowych poświęconych nowoczesnemu rolnictwu, doradztwu rolniczemu, energii dla rolnictwa czy obszarom wiejskim. Ponadto, mogli obejrzeć na żywo pokazy polowe oraz zwierzęce.

Na koniec rozstrzygnięty został także konkurs „Rolniczy QR Kod”, w którym uczestniczyli uczniowie obecni na Krajowych Dniach Pola. Wcześniej rozwiązywali testy online, które były dostępne w każdej ze stref.

Krajowe Dni Pola Sielinko 2023 – patroni i partnerzy

Krajowe Dni Pola Sielinko 2023 zostały objęte patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Roberta Telusa, Wojewody Wielkopolskiego Michała Zielińskiego, Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka, Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi.

Głównymi partnerami naukowymi Krajowych Dni Pola byli: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie.

Patronami medialnymi Krajowych Dni Pola Sielinko 2023 byli: TVP3 Poznań, Radio Poznań, Radio Emaus, Głos Wielkopolski, portale Nasze Miasto pl, Wieści Rolnicze, Top Agrar, Agro Profil, Wiadomości Rolnicze Polska, Poradnik Gospodarski, wydawnictwo APRA, portal Farmer pl, portal Gospodarz pl.

Sponsorzy Generalni: Anwil S.A., POLREGIO S.A.

Sponsor Strategiczny: KUHN Polska

Sponsorzy Główni Branżowi: Bank PKO BP, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Nordzucker Polska, Somatik, Pfeifer&Langen

Partner Główny Branżowy: Krajowa Grupa Spożywcza

Główny Darczyńca: Fundacja Enea

W dniach 23-25 maja 2023 r. w Gdańsku w hotelu Novotel odbyła się konferencja „Spotkanie Kobiet Wiejskich”, pod hasłem: „Kobiety to dobry klimat”, organizowana przez: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Odział w Warszawie, Warmińsko-Mazurską Izbę Rolniczą i Pomorską Izbę Rolniczą. Trzydniowe spotkanie poprowadziła Zofia Stankiewicz z Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej. W ramach wydarzenia odbyły się prezentacje KGW, konkurs kulinarny oraz wykłady i warsztaty.

W pierwszym dniu zaprezentowało się ponad 40 Kół Gospodyń Wiejskich. Każde z kół przedstawiało swoją działalność i osiągnięcia. Były to m.in. współpraca z organizacjami charytatywnymi i fundacjami oraz codzienne obowiązki takie jak: dbanie o kapliczki, rozwijanie lokalnej społeczności, promocja tradycji kultury wiejskiej, organizacja licznych festynów i kursów m.in. gotowania, ale również samoobrony i postępowania w sytuacjach stresowych. Od pań biła pozytywna energia połączona z doświadczeniem oraz znajomością tradycji i lokalnych smaków. Kolejnym punktem była prezentacja produktów, podczas X edycji konkursu kulinarnego na najlepsze przetwory domowe, pod nazwą „Skarby zaklęte w szkle”. 

Drugi dzień poświęcony był zmianom klimatu i ochronie środowiska.  Konkluzją z wykładu Anny Sierpińskiej specjalizującej się w tematyce zmiany klimatu, bioróżnorodności i rolnictwa było to, że KGW są prężnie działającymi organizacjami, które mogą mieć wpływ na poprawę jakości środowiska na poziomie lokalnym. Kolejne wystąpienie pn. „Woda, a zmiana klimatu – jak nie utonąć w morzu informacji” poprowadził Sebastian Szklarek, doktor nauk biologicznych specjalizujący się w ekohydrologii. Scharakteryzował zagadnienia z gospodarki wodnej i suszy rolniczo-glebowej. Zaznaczył, że braki wody można uzupełniać wodą z oczek wodnych, rowów melioracyjnych czy retencji, dopiero w ostateczności można wykorzystywać wodę podziemną. Ostatni wykład pn. „Nie każdy bohater nosi pelerynę. Codzienne praktyki ekologiczne Polaków” wygłosiła Barbara Zajączkowska, specjalistka i badaczka zarządzania wiedzą o konsumencie. Wykładowczyni zwróciła uwagę na powrót do korzeni i prostoty życia, które są realnymi zadaniami dzisiejszych KGW. Po wykładach uczestniczki konferencji wzięły udział w wybranych warsztatach, których tematyka dotyczyła tworzenia ekoczyścideł, użytkowania mediów społecznościowych, odpowiedniego żywienia, tworzenia bioróżnorodnego ogrodu i dzikiej kuchni, czyli korzystania z dóbr lasów i łąk.

W trzecim dniu odbyła się debata uczestników z wykładowcami. Gościem specjalnym był Karol Okrasa, znany kucharz, który opowiedział o emocjach w turystyce kulinarnej. Podkreślił, że ważne jest to, aby wiedzieć po co się gotuje i dla kogo. Zaznaczył, że emocje przekazywane podczas tworzenia potraw przekładają się na nasz odbiór i autentyczność dań.

Wydarzenie adresowane było do mieszkanek wsi oraz małych miasteczek, które działają w kołach gospodyń wiejskich, troszczą się o środowisko naturalne, chcą się rozwijać i promować swoje organizacje. W konferencji wzięły udział 64 koła gospodyń wiejskich, które pochodziły z 11 województw. Z naszego regionu przyjechało 8 kół gospodyń wiejskich. Sam udział był wyróżnieniem dla wielu pań uczestniczących w trzydniowym wydarzeniu.

Wyniki konkursu kulinarnego na najlepsze przetwory domowe pod nazwą „Skarby zaklęte w szkle”:

Kategoria: Domowe przetwory z owoców (w tym jagody, borówki, jeżyny, żurawiny itp.)

I miejsce:           KGW Pomlewianki – Zaprawka cysterska z Pomlewa

II miejsce:          KGW Słowiańskie Wianki w Grabówce – Galaretka z kwiatów czarnego bzu

III miejsce:         KGW w Pietrzwałdzie – Mus z jeżyn leśnych

Wyróżnienie:     KGW Marysieńki w Szerzynach – Rozporki w cieście

Kategoria: Domowe przetwory z warzyw (w tym grzyby leśne)

I miejsce:           KGW „Pieckowianie” w Nawiadach – Cukinia z papryką i cebulą

II miejsce:          KGW w Olszewie-Borkach „Borkowianki” – Pieczarki w marynacie

III miejsce:         KGW w Pietrzwałdzie – Sałatka z białej kapusty z zielonymi pomidorami

Wyróżnienie:     KGW „Modraki” w Borzechowie – Kociewskie pomidorowe żeleje

Kategoria: Domowe przetwory mięsne i rybne

I miejsce:           KGW w Olszewie-Borkach „Borkowianki” – Śledzie smażone w słoiku

II miejsce:          KGW w Skowarczu – Golonka Babuni

III miejsce:         KGW w Wipsowie „Wipsowianie” – Klopsiki z gęsiny w zalewie octowej

Wyróżnienie:     KGW w Borzechowie „Modraki” – Klopsiki z morynki w zalewie pomidorowej

Probiotechnologia w Integrowanej uprawie pszenicy, rzepaku i buraka cukrowego
oraz wprowadzenie do systemu jakości Integrowanej produkcji w ramach gospodarstwa

25 maja, na terenie gospodarstwa pana Jarosława Tarnickiego w Tłuchowie, odbyło się pierwsze w tym roku wydarzenie demonstracyjne realizowane w ramach projektu IPMWORKS. Tematem spotkania była „Probiotechnologia w Integrowanej uprawie pszenicy, rzepaku i buraka cukrowego oraz wprowadzenie do systemu jakości Integrowanej produkcji w ramach gospodarstwa”. Podczas demonstracji przedstawione były następujące zagadnienia: płodozmian, wykorzystanie probiotechnologii w uprawie pszenicy (bakterie, grzyby mikoryzowe), uprawa rzepaku na gnojowicy, ochrona od zgnilizny twardzikowej w rzepaku oraz system integrowanej produkcji.

Wydarzenie rozpoczęło się spotkaniem na polu, na którym rolnik i specjaliści omówili zastosowaną technologię produkcji. Po sesji pytań i odpowiedzi, gospodarz i zgromadzeni goście przenieśli się do restauracji „W Oliwkach”, gdzie swoją prezentację pt. „Probiotechnologia w zrównoważonym rolnictwie” przedstawił p. Sławomir Gacka, prezes zarządu firmy ProBiotics Polska oraz dyrektor Krajowego Centrum Mikroorganizmów. Spotkanie zakończyło się obiadem.

Na zaproszenie odpowiedziało szerokie i zróżnicowane grono zainteresowanych (55 osób), będących przedstawicielami różnych grup:  rolnicy, uczniowie szkoły rolniczej, wykładowcy, doradcy, przedstawiciele firm, a także współpracujący w projekcie IPMWORKS członkowie instytucji związanych z sektorem rolniczym: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Krajowej Spółki Cukrowej S.A. i in.

Jarosław Tarnicki jest rolnikiem z Tłuchowa, samodzielnie prowadzącym gospodarstwo rolne (około 100 ha) i posiadającym wyższe wykształcenie rolnicze. Jest także kierownikiem działu nawozowo-chemicznego w firmie POLMAIS SP. J.

Wizytówka gospodarstwa do pobrania: ipm_booklet_J.Tarnicki_PL

17 maja 2023 w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się konferencja pn. „Zarządzanie Gospodarką Odpadami”, którą zorganizowano w ramach tegorocznego Forum Ochrony Środowiska.

Wydarzenie sfinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu i było ono częścią projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.

Konferencja odbyła się w formie hybrydowej, zarówno stacjonarnie jak i online i wzięło w niej udział łącznie 91 uczestników. Głównymi odbiorcami były urzędy miast i gmin, pod kątem których omówiono problematykę związaną z gminnym systemem gospodarki odpadami.

Pierwszą prelegentką była Pani Anna Nowak, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska w Urzędzie Miasta i Gminy Nakło nad Notecią. Wykład podzielony był na dwie części.
W pierwszej z nich przedstawiono słuchaczom wdrożony w Nakle projekt Human Smart City pn. „Zintegrowane działania partycypacyjne realizowane przy użyciu nowych technologii na rzecz redukcji emisji komunikacyjnej w Nakle nad Notecią”. Można uznać, że projekt ten jest doskonałym przykładem współudziału społeczności lokalnej w tworzeniu i wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań pro środowiskowych. Pani Anna jako koordynatorka projektu opowiedziała na temat założeń i celów projektu, a także pokazała, jak ważna i owocna może się okazać współpraca samorządu lokalnego z mieszkańcami, którzy mieli swój realny wpływ na kształt wprowadzonych przedsięwzięć.

W drugiej części wystąpienia przedstawiono jak Nakło nad Notecią zorganizowało swój system gospodarki odpadami komunalnymi. Na szczególną uwagę zasługują tu tzw. „miniPSZOKi”. Jest ich obecnie 9. Za ich pomocą miasto w bardzo ciekawy sposób poradziło sobie z selektywną zbiórką odpadów z nieruchomości wielolokalowej. Przynoszone odpady podlegające w miniPSZOKach dalszej, kontrolowanej segregacji. W rezultacie stworzono nowe miejsca pracy, zwiększono poziom odzysku odpadów i zaangażowano mieszkańców, a to wszystko bez uszczerbku dla terenów zielonych czy parkingów, miniPSZOKi zastępują bowiem tradycyjne wiaty na pojemniki do segregacji, które musiałyby stanąć na osiedlach.

Drugi wykład poprowadziła Pani Klaudia Subutkiewicz, dyrektor Biura Zarządzania Gospodarką Odpadami Komunalnymi w Urzędzie Miasta Bydgoszczy. Głównym tematem wystąpienia były nielegalne wysypiska odpadów. Pani Klaudia omówiła jakie założenia przyjęto w Bydgoszczy i jak miasto radzi sobie z problemem. Przyjęty projekt pn. „Zero tolerancji dla śmiecenia” obejmuje przede wszystkim 52 foto pułapki rozmieszczone w rozmaitych miejscach, szczególnie tych najczęściej zaśmiecanych. Ponadto, miasto nieustannie współpracuje z mieszkańcami, organizowane są akcje sprzątania terenów zielonych, a także liczne kampanie edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Bydgoszcz wspierana jest również w swoich działaniach przez wielu partnerów lokalnych, a to pokazuje, że problematyka odpadów jest bliska wielu środowiskom. Pani Klaudia w swoim wystąpieniu poruszyła również problematykę poziomów recyklingu w gminie i świadomości społecznej co do segregacji odpadów. Bydgoszcz nieustannie wdraża nowe rozwiązania na polu gospodarki odpadami, a jednocześnie rozwija się w kierunku dużych inwestycji takich jak hale sortownicze a przede wszystkim budowa biogazowni.

Kolejny wykład wygłosiła adwokat Katarzyna Wolny-Tomczyk z Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Wykład skupiał się przede wszystkim na problematyce osiągania poziomów recyklingu w gminach i odpowiedzialności za ten parametr. Omówiono problematykę kar finansowych wynikających z niedotrzymywania umów między gminą a odbiorcą odpadów. Głównym zagadnieniem były tu zamówienia publiczne w oparciu, o które gminy realizują odbiór i wywóz odpadów. Pani mecenas podała wiele przykładów, jak odbiorcy odpadów argumentują brak możliwości wywiązania się z zakontraktowanych poziomów recyklingu. Zwrócono uwagę na organizację całego systemu, jego słabe strony z punktu widzenia przedsiębiorcy – odbiorcy odpadów jak i z punku widzenia gminy. Pokazano jakie stanowiska przyjmują w konkretnych przypadkach sądy i jak mogą bronić się przedsiębiorcy. Tym samym trzeba przyznać, że temat poziomów recyklingu jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, a swój wkład mają tu wszystkie organy.

Ostatni wykład poprowadzony był przez Dominikę Majchrzak, radcę prawnego z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Głównym zagadnieniem była BDO – baza danych o odpadach w odniesieniu do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Mówiono o sprawozdawczości, błędach i karach, a także o dokonywaniu korekt. Pani mecenas szczegółowo omówiła najczęstsze problemy ze sprawozdawczością komunalną z punktu widzenia przedsiębiorcy, pokazała jak zmierzyć się z obliczanie poziomów recyklingu przez przedsiębiorców, ukazała wiele ważnych kwestii praktycznych. Wskazano też jaką odpowiedzialność w tym całym procesie ponoszą gminy. Wykład był pełen przykładów i zaprezentowano na nim rzeczywiste sytuacje, z którymi na co dzień musi zmierzać się gmina i przedsiębiorca. Ważnym uwzględnionym aspektem gospodarki odpadami w gminach były też odpady biodegradowalne.

Konferencja poruszyła wiele istotnych zagadnień z obszaru gospodarki odpadami. Każda z prelegentek omówiła odmienne zagadnienia, które z pewnością bylibyśmy w stanie jeszcze rozszerzyć. Jestem przekonana, że problem odpadów to jeden z istotniejszych aspektów ochrony środowiska, a jednocześnie duży obszar do zaopiekowania w biurach samorządów.

W niedalekiej przyszłości będziemy z pewnością wracać do systemu kaucyjnego, gospodarki obiegu zamkniętego czy zwiększenia odpowiedzialności producentów. Odpady znalazły się również w centrum uwagi sektora energetycznego co stwarza wiele nowych możliwości ich zagospodarowania. Temat jest zatem cały czas otwarty.

Zapis video:

Prezentacje do pobrania:

prezentacja – A. Nowak – 17.05.2023r.

prezentacja- D. Majchrzak – 17.05.2023r.

prezentacja – K. Subutkiewicz – 17.05.2023r.

prezentacja – K. Wolny-Tomczyk – 17.05.2023r.

Tekst: Lidia Saganowska

Już po raz piąty w Minikowie odbył się Międzynarodowy Dzień Rzepaku, w którym uczestniczył Sekretarz Stanu Janusz Kowalski. Podczas wydarzenia rozmawiano na temat wyzwań stojących przed producentami rzepaku w związku z aktualnymi regulacjami prawnymi oraz sytuacją na rynkach światowych.

Międzynarodowy Dzień Rzepaku organizują wspólnie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych oraz Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju. Wspólnie z organizatorami wydarzenie otworzył Janusz Kowalski Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W pierwszej części głos zabrał również  Poseł Jan Krzysztof Ardanowski przewodniczący Rady ds. i Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP.

Podczas otwarcia Janusz Kowalski, Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreślił istotną rolę polskiego rolnictwa na rynkach europejskich. Ministers Kowalski stwierdził, ze rewolucja, którą zapoczątkowali rolnicy i producenci rzepaku, przyczyni się do zwiększenia udziału polskich producentów rzepaku przede wszystkim w produkcji biodiesela, ale również wpłynie na zwiększenie liczby biogazowni i spółdzielni energetycznych w Polsce. Sekretarz Stanu skierował szczególne słowa uznania, za zasługi w tworzeniu stabilnych ram prawnych dotyczących wykorzystania biopaliw w Polsce, do Adama Stępnia, dyrektora generalnego Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju. Zapewniono o otwartości na współpracę, szczególnie w kwestii tworzenia nowych regulacji prawnych dotyczących biogazowni i wykorzystania biopaliw.

Następnie odbyły się wykłady wprowadzające do tematyki spotkania. Pierwszy: „Szanse i wyzwania dla sektora roślin oleistych. Zielony Ład i Plan Strategiczny WPR” wygłosił dr Jerzy Plewa, były Dyrektor Generalny Komisji Europejskiej ds. Rolnictwa. Z kolei w zagadnienia agrotechnicznie uczestników wprowadziła prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek z Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich prezentując wykład pt. „Wyzwania i perspektywy w produkcji rzepaku”.

Nieodzownym punktem Międzynarodowego Dnia Rzepaku jest debata ekspercka, podczas której przedstawiciele organizacji producentów roślin oleistych zrzeszonych w Copa-Cogeca oraz European Oilseed Alliance z Polski Niemiec, Francji, Szwecji i Finlandii rozmawiali na temat perspektyw uprawy rzepaku w Europie. Zwracano uwagę na szanse ale także wyzwania jakie pojawiają się w tym kontekście w związku z realizacją unijnych celów środowiskowo-klimatycznych. Podkreślano wpływ nowej WPR, w tym Europejskiego Zielonego Ładu, Strategii: “Od pola do stołu” i „Bioróżnorodności” oraz zagadnienia niskiej emisji dwutlenku węgla na przyszłość uprawy rzepaku w Europie. Na początku debaty każdy z prelegentów przedstawił aktualną sytuację na rynku i w uprawach rzepaku. Prezentowany był obszar upraw, problemy napotkane w obecnym sezonie wegetacyjnym jak i perspektywy dla tegorocznych zbiorów.  W spotkaniu EURORZEPAK 2023 uczestniczył  również przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa Serbii.

W wyniku międzynarodowej debaty sformułowano następujące wnioski i rekomendacje:

1. Rzepak ozimy jest bardzo ważną rośliną w płodozmianie zapewniającą bioróżnorodność wpisującą się w założenia europejskiej strategii od pola do stołu.
2. Z przerobu nasion rzepaku uzyskiwana jest śruta rzepakowa, która stanowi niezbędny krajowy komponent białkowy dla realizacji plonu białkowego, zakładającego zmniejszenie uzależnienia Europy od importu śruty sojowej.
3. Skala produkcji biopaliw stanowi kluczowy element stabilizujący popyt na nasiona rzepaku i zwiększający produkcję rodzimego białka roślinnego w postaci makuchu lub śruty rzepakowej.
4. Rzepak ozimy ma ogromne znaczenie prośrodowiskowe jako najważniejsza roślina miododajna i niezastąpiony elementy krajobrazu.
5. Doświadczenia związane z otwarciem europejskiego rynku dla produktów rolnych z Ukrainy, w tym rzepaku, powinny stanowić podstawowy element strategii państw UE dla przyszłej integracji Ukrainy z Unią Europejską. Niezbędna jest tu solidarność wszystkich krajów UE.

EURORZEPAK rozpoczął cykl imprez realizowanych w ramach Kujawsko-Pomorskich Dni Pola Minikowo 2023, które są wydarzeniem towarzyszącym Krajowym Dniom Pola w Sielinku. Rolnicy mogli zobaczyć i ocenić odmiany rzepaku ozimego prezentowane przez hodowców na kolekcji w Minikowie oraz odwiedzić liczne stoiska firm z branży nasiennej, ochrony roślin, nawożenia i mechanizacji rolnictwa.

Autorzy tekstu:
Dawid Skotnicki
Martyna Zielińska-Tadych
KPODR w Minikowie

16.05.2023 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował w Gospodarstwie Sadowniczym Aliny i Wojciecha Klimkiewiczów w Nowej Rudzie szkolenie „Rola bioróżnorodności w produkcji sadowniczej”.

Celem spotkania było zapoznanie się z korzyściami wynikającymi z bioróżnorodności oraz możliwościami wprowadzania w gospodarstwach owadów zapylających. Uczestnicy mieli również okazję zapoznać się z możliwościami poprawy jakości owoców.

Grzegorz Pruszyński, Menadżer ds. Produktów Biologicznych, Agrii Polska Sp. z o.o. przedstawił zagadnienia związane z bioróżnorodnością środowisk rolniczych a w szczególności powiązanych z produkcją sadowniczą. Zaprezentowano informacje dotyczące poprawy ilości i jakości owoców przy zapyleniu przez owady. Zwrócił uwagę na ochronę owadów zapylających i wymierne negatywne skutki jej braku. Co jest istotne w uprawie większości gatunków sadowniczych, gdzie zapylenie przez owady staje się warunkiem niezbędnym do uzyskania plonu.

Hubert Konarski, Menadżer ds. upraw sadowniczych firmy Agrii Polska Sp. z o.o. przedstawił rozwiązania w nawożeniu i ochronie upraw sadowniczych zwracając uwagę na monitoring plantacji. Zapoznał uczestników szkolenia ze stanem plantacji sadowniczych w rejonie Grójca.

Sebastian Przedzienkowski z firmy Yara Poland Sp. z o.o. omówił zasady dalszej współpracy. Podkreślił znaczenie nawożenia doglebowego uwzgledniającego zasobność gleby i zawartości składników w liściach. Zaprosił producentów do współpracy  w podejmowaniu decyzji o stosowaniu nawozów oraz do oceny analiz chemicznych gleby.

Jan Gurzyński z Intermagu Sp. z .o. przedstawił rozwiązania swojej firmy w nawożeniu roślin sadowniczych. Zachęcił do stosowania nowoczesnych środków biologicznych w ochronie roślin sadowniczych. Spotkanie prowadziła Małgorzata Kołacz z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Spotkanie zakończyła długa dyskusja przy pieczeni z dzika upolowanego przez sadowniczą Dianę.

Małgorzata Kołacz
KPODR w Minikowie