Relacje
Praktyczne aspekty ochrony różnorodności biologicznej
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Temat ważny i zawsze aktualny. Wydaje się, że nie trzeba nikogo przekonywać, jak wielki wpływ na środowisko naturalne i organizmy w nim żyjące ma właśnie rolnictwo. Nic bardziej mylnego, należy o tym mówić i przypominać zarówno rolnikom jak i mieszkańcom wsi, ponieważ wiele w tym zakresie zależy od ich postawy i zaangażowania w ochronę naturalnych siedlisk przyrodniczych.
Celem konferencji było podnoszenie wiedzy na temat wpływu działalności rolniczej na bioróżnorodność. Upowszechnienie dobrych praktyk chroniących różnorodność biologiczną oraz ich znaczenie w ochronie środowiska. W sesji wykładowej wzięli udział prelegenci, którzy na co dzień zajmują się bioróżnorodnością i ochroną przyrody oraz rolnictwem ekologicznym, które jako system gospodarowania w szczególny sposób dba i chroni środowisko naturalne. Wynika to z samej definicji rolnictwa ekologicznego jako gospodarowania w zgodzie z naturą.
Konferencję otworzył i przywitał uczestników pan Ryszard Kamiński, dyrektor KPODR w Minikowie.
W pierwszym wykładzie na temat „Bioróżnorodność w rolnictwie” pan Krzysztof Konieczny z Fundacji Przyrodniczej „proNatura” przedstawił temat różnorodności biologicznej z perspektywy przyrodnika. Przybliżył uczestnikom temat bioróżnorodności i odpowiedział na pytanie czy jest szansa dla przyrody w agrocenozach. Niestety na przestrzeni lat elementów przyrodniczych w krajobrazie rolniczym wciąż ubywa i jest to ostatnia szansa na zachowanie tego bogactwa dla przyszłych pokoleń. Z kolei temat „Rola odmiany jako narzędzia poprawy produkcyjności i zwiększania bioróżnorodności w rolnictwie ekologicznym” przedstawiła dr hab. Beata Feledyn-Szewczyk z IUNG PIB w Puławach. Dokonała analizy różnorodności odmianowej na przykładzie doświadczeń prowadzonych w gospodarstwach ekologicznych. W ostatnim wykładzie pt.: „Dbałość o bioróżnorodność w prowadzeniu gospodarstwa jako fundamentalny warunek w ograniczaniu chemii i możliwej drodze do ekologii” –pan Sławomir Gacka z firmy Probiotics Polska przybliżył temat różnorodności biologicznej w glebie i jej wpływ na poziom próchnicy glebowej i plonowanie. Życie biologiczne w glebie dzięki wykorzystaniu między innymi aktywnych mikroorganizmów ma szansę na rozwój i ograniczenie postępującej chemizacji rolnictwa.
Ciekawe tematy poruszane podczas konferencji wzbudziły zainteresowanie uczestników i uzyskały bardzo dobre opinie. Nie wolno nam zapominać, że ochrona różnorodności biologicznej jest naszym celem i wyzwaniem. Tylko od nas zależy, w którym kierunku pójdziemy i w jakim stanie zachowamy środowisko dla przyszłych pokoleń.
Zapis video konferencji:
Karina Wroniecka
KPODR w Minikowie, Oddział w Przysieku
Relacja z konferencji pn. „Mikrobiologia w rolnictwie”
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
21 października 2022 r. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się konferencja pn. „Mikrobiologia w rolnictwie” z transmisją online. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem i zgromadziło, zarówno stacjonarnie jak i przed monitorami komputerów, łącznie 148 uczestników. Jako główne cele konferencji przyjęto rozpowszechnianie wiedzy dotyczącej biologicznych (w tym mikrobiologicznych) metod ochrony roślin, poprawy żyzności gleby oraz ich znaczenie w uprawie i poprawie plonowania roślin uprawnych, wymiana informacji na temat praktycznych i prawnych aspektów zastosowania biologizacji oraz prezentacja przykładów wykorzystania pożytecznych mikroorganizmów w uprawie roślin oraz przedstawienie perspektyw na przyszłość dotyczących zrównoważonej uprawy, zgodnej z dobrymi praktykami rolniczymi i ochroną środowiska. Relacja z konferencji, wraz z opisem poszczególnych części znajduje się poniżej.
Dr Ryszard Kamiński, dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, wraz z dr Ryszardem Zarudzkim, zastępcą dyrektora ds. transferu wiedzy i innowacji, dokonali oficjalnego otwarcia konferencji, witając wszystkich gości i wprowadzając do problematyki danego tematu. Głos zabrała również Martyna Zielińska-Tadych – organizator konferencji.
Pierwszym wykładowcom była prof. dr hab. Jolanta Kowalska, pracownik Zakładu Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska, Instytutu Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, która przedstawiła temat „Potencjał mikroorganizmów pożytecznych – środki ochrony roślin i inne produkty o działaniu ochronnym”. Omawiane zagadnienia obejmowały:
– biologiczne metody zwalczania agrofagów;
– biopreparaty rejestrowane w ochronie roślin;
– wirusy, bakterie i grzyby owadobójcze;
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=671s
Następnie dr hab. Magdalena Jakubowska, pracownik Zakładu Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów, Instytutu Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, wygłosiła wykład pt. „Mikroorganizmy jako potencjał stymulujący wzrost roślin”. Omawiane zagadnienia obejmowały:
– rola mikroorganizmów glebowych;
– prawodawstwo w zakresie stosowania biopreparatów i ich funkcje;
– ochrona mikroorganizmów glebowych;
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=3811s
Wykład pt. „Zastosowanie mikroorganizmów i otoczkowania nasion dla poprawy żyzności gleb i plonu roślin w ekologicznej i konwencjonalne uprawie roślin bobowatych” przedstawiła dr hab. Anna Gałązka, prof. Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
z siedzibą w Puławach, pracownik Zakładu Mikrobiologii Rolniczej. Omawiane zagadnienia obejmowały:
– funkcje gleby i mikroorganizmów glebowych;
– rodzaje, funkcje i znaczenie biopreparatów;
– bakterie wiążące azot;
– zastosowanie otoczkowania nasion w uprawie roślin bobowatych;
– szczepionki mikrobiologiczne.
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=6008s
Kolejny wykład, pt. „Znaczenie drobnoustrojów glebowych w warunkach zmian wilgotności gleby” wygłosiła dr Karolina Furtak, pracownik Zakładu Mikrobiologii Rolniczej, Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy z siedzibą w Puławach. Omawiane zagadnienia obejmowały:
– skutki niedoboru wody w glebie i wpływ na rolnictwo;
– skutki nadmiaru wody w glebie i wpływ na rolnictwo;
– wpływ suszy i nadmiaru wody na mikroorganizmy glebowe.
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=8226s
Wykład pt. „Rola mikroorganizmów w kształtowaniu żyzności gleby” zaprezentowała dr hab. Aleksandra Burkowska-But, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, pracownik Katedry Mikrobiologii Środowiskowej i Biotechnologii, która reprezentowała również Bacto–Tech Sp. z o. o. Omawiana tematyka obejmowała:
– czynniki wpływające na żywność gleby;
– grupy mikroorganizmów glebowych i ich rola;
– rola mikroorganizmów w powstawaniu próchnicy;
– rola mikroorganizmów w tworzeniu struktury gleby.
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=10450s
Mgr inż. Rafał Igielski, prezes Zarządu SomiGRO Sp. z o. o. zaprezentował temat pt. „Badania mikrobiologiczne gleby wsparciem dla zrównoważonego rolnictwa”. Omawiana tematyka obejmowała:
– założenia Wspólnej Polityki Rolnej;
– praktyki rolnictwa zrównoważonego;
– metody badań jakości gleby;
– wpływ uprawy ekologicznej i konwencjonalnej na przykładzie (poletka doświadczalne Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie).
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=12295s
Ostatni wykład, pt. „Pożyteczne mikroorganizmy jako ważny element w uprawie gleby i roślin. Przykłady gospodarstw stosujących preparaty mikrobiologiczne” zaprezentował mgr inż. Sławomir Gacka, prezes zarządu ProBiotics Polska Sp. z o. o. Omawiane zagadnienia obejmowały:
– założenia rolnictwa zrównoważonego;
– znaczenie badań jakości gleby;
– znaczenie pojęcia „zdrowa gleba”;
– przykłady gospodarstw stosujących biopreparaty.
https://www.youtube.com/watch?v=mkYel8IvxSo&t=13755s
Dr Ryszard Zarudzki, zastępca dyrektora ds. transferu wiedzy i innowacji Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie podziękował wykładowcom, za wygłoszenie prelekcji w sposób niezwykle interesujący oraz słuchaczom, za obecność, zainteresowanie i zadane pytania. Następnie podsumował i zakończył konferencję.
Martyna Zielińska-Tadych
KPODR w Minikowie
VI Ogólnokrajowa konferencja na temat śruty rzepakowej już za nami!
19 października br. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się VI Ogólnokrajowa konferencja na temat śruty rzepakowej. Konferencję oficjalnie otworzył Mariusz Szeliga, prezes Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju (PSPO), który podkreślił znaczący wzrost w ostatnich latach produkcji rzepaku. Po nim głos zabrał prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych – Juliusz Młodecki, który zwrócił uwagę na dużą dostępność śruty rzepakowej przez cały rok. Wspomniał on także o istotnej roli Polskiej Koalicji Biopaliw i Pasz Białkowych, która stanowi unikatowe porozumienie całego łańcucha produkcji oleju. Następnie Ryszard Zarudzki – dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie (KPODR) podziękował uczestnikom za liczne przybycie na wydarzenie oraz przywitał zaproszonych gości specjalnych, w tym Jana Krzysztofa Ardanowskiego – Posła na Sejm RP, który podkreślił istotę zwiększenia wykorzystania śruty rzepakowej.
Część merytoryczną konferencji rozpoczął Adam Stępień, dyrektor generalny Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju, który przedstawił uczestnikom aktualną sytuację na rynku produktów przerobu rzepaku w Polsce i Europie. Rzepak jest drugą uprawianą na świecie rośliną oleistą tuż za soją. Polska szczyci się tym, że jest liderem europejskim w jego uprawie, jest to możliwe dzięki ciągłemu upowszechnianiu, które przynosi oczekiwane efekty. Luki na zachodnim rynku są szansą dla Polski, nadal jednak to Niemcy i Francja przodują w dostawach rzepaku.
Następnie prelekcję wygłosił prof. dr hab. Andrzej Łozicki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, który przedstawił zgromadzonym uczestnikom, dlaczego poekstrakcyjna śruta rzepakowa jest lepszą paszą dla bydła mięsnego niż poekstrakcyjna śruta sojowa. Zwrócił on uwagę na zwiększone zainteresowanie poekstrakcyjną śrutą rzepakową, które wynika z trendu żywienia krów „bez GMO”. Wpływ mają także wysokie ceny poekstrakcyjnej śruty sojowej oraz wzrost świadomości na temat jej wartości w żywieniu bydła. Prelegent pokreślił, że poekstrakcyjna śruta rzepakowa daje lepsze wyniki produkcyjne.
Po krótkiej przerwie, wciąż spragnieni wiedzy uczestnicy wrócili na wykład prof. Pawła Górki z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który przybliżył możliwości wykorzystania poekstrakcyjnej śruty rzepakowej w paszach starterowych dla cieląt przeznaczonych na opas. Przedstawił on wyniki badań, w których zastępowano śrutę sojową śrutą rzepakową, potwierdzające, że wcale nie daje ona gorszych rezultatów w żywieniu cieląt. Dodatkowo podał on informacje w jakiej formie podawać cielętom pasze starterowe z udziałem białka rzepaku, aby była ona dla nich smaczniejsza oraz jak umiejętnie wybierać pasze spośród tych dostępnych na rynku.
Ostatnią z prelekcji przedstawił Bartłomiej Lubiński z KPODR, który mówił o wsparciu przez Ośrodek produkcji bydła mięsnego w województwie kujawsko-pomorskim, wsparciu rozwoju produkcji zrównoważonej z wyższym dobrostanem zwierząt, zdrowszymi zwierzętami, korzystną dla klimatu oraz większą odpornością ekonomiczną gospodarstw.
Na zakończenie konferencji odbyła się debata ekspercka z udziałem Piotra Szysza – przewodniczącego zespołu roboczego ds. śruty – PSPO, Juliusza Młodeckiego – Prezesa Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, Jacka Zarzeckiego – Prezesa Zarządu Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego, Łukasza Karmowskiego – Prezesa Zarządu Związku Gorzelni Polskich, producenta bydła mięsnego, Piotra Wójcika – kierownika Zakładu Hodowli Bydła, Instytutu Zootechniki w Balicach oraz Ryszarda Zarudzkiego – dyrektora KPODR, którą moderował Karol Bujoczek – redaktor naczelny czasopisma Top Agrar Polska – prowadzący całość wydarzenia. Uczestnicy debaty dyskutowali na temat potencjału województwa kujawsko-pomorskiego w uprawie rzepaku, a także o możliwościach zmniejszenia eksportu śruty rzepakowej.
Tekst: Bartłomiej Lubiński, KPODR
Foto: Jarosław Domiński, KPODR
RELACJA Z KONFERENCJI „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)
w ramach Poddziałania „Wsparcie dla szkolenia doradców” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
RELACJA Z KONFERENCJI PODSUMOWUJĄCEJ WARSZTATY W RAMACH OPERACJI:
„Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą
dla lokalnych producentów”
26 – 28 października 2022 r.
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii
W dniach od 26 do 28 października 2022 r. odbyła się, na terenie Wydziału Nauk o Żywności i Biotechnologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, konferencja podsumowująca warsztaty zrealizowane w ramach operacji „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”, organizowanej przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA” wraz z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, Podkarpackim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Boguchwale oraz Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
W powyższej konferencji wzięli udział uczestnicy serii warsztatów realizowanych na terenie wyżej wymienionych Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele różnych środowisk, zarówno rolnicy będący najważniejszym elementem produkcji żywności, jak i przetwórcy, doradcy, koordynatorzy projektu, przedstawiciele szeroko pojętych instytucji wsparcia rolnictwa oraz nauki, w tym pracownicy naukowi z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
Pierwszego dnia trwania konferencji, po dokonaniu rejestracji i obiedzie, nastąpiło otwarcie konferencji i uroczyste powitanie zaproszonych gości przez władze uczelni reprezentowane przez Jego Magnificencję Rektora prof. dr hab. Krzysztofa Kowalczyka, prorektora ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą dr hab. Bartosza Sołowieja, dziekana Wydziału Nauk o Żywności i Biotechnologii UP w Lublinie Pana prof. dr hab. Waldemara Gustawa oraz przedstawiciela. Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA” – Partnera KSOW.
Następnie miały miejsce prezentacje efektów serii warsztatów prowadzonych w każdym z województw. Zostały one przeprowadzone przez koordynatorów regionalnych z województw biorących udział w projekcie oraz prowadzonych warsztaty. Dokonali oni podsumowania warsztatów przedstawiając wnioski z każdego nich.
W kolejnym punkcie uczestnicy wysłuchali, wygłoszonego przez Adama Patkowskiego i Macieja Bartonia, wykładu: Produkcja żywności wysokiej jakości i rynki dla tego typu produktów – krajowy i światowy.
Wykład był dobrym wstępem do panelu dyskusyjnego, podczas którego uczestnicy poruszyli problem rozdrobnionej struktury agrarnej polskiego rolnictwa, który jak się okazuje paradoksalnie nie jest problemem, ale czymś oczekiwanym obecnie przez świadomych konsumentów, chcących coraz częściej nabywać produkty wytwarzane metodami tradycyjnymi w rodzinnych gospodarstwach, stawiających na jakość a nie na ilość. Zdaniem uczestników dyskusji większym problemem jest brak integracji (poziomej i pionowej) oraz poparcia jakości polskich produktów certyfikatami, przez co są one sprzedawane na rynki zagraniczne ze stosunkowo niską marżą, co trzeba koniecznie zmienić. Dodatkowo niejednokrotnie Polska jest jedynie producentem półproduktów, dostarczycielem surowców zamiast odpowiednio droższych gotowych wyrobów. Przykładem tego typu działania jest koncentrat jabłkowy, w którego wytwarzaniu nasz kraj jest potentatem i który trafia następnie na różne rynki na świecie, tracąc polskie pochodzenie, jako że nie pochodzi od jabłek certyfikowanych, takich jak np. jabłka grójeckie. Po dyskusji ogłoszono przerwę kawową, która była okazją do rozmów networkingowych.
Po pauzie, kolejny ekspert – Hubert Gonera przedstawił wykład: Kreowanie marek oraz strategii promocji żywności, w czasie którego poruszono kwestie konieczności szeroko pojętej współpracy poszczególnych wytwórców żywności wysokiej jakości, ze szczególnym naciskiem na proces certyfikacji danego wyrobu i promocji żywności oraz podczas budowy marki, będącej nie tylko daleko idącą inwestycją w przyszłość ale także dużym zasobem kapitałowym. Przedstawiono różnice i analogie pomiędzy strategiami indywidualnych produktów wysokiej jakości a możliwościami wspólnej promocji pod parasolem istniejących na rynku certyfikatów. Odwoływano się do określenia certyfikatów jakości obecnych w Unii Europejskiej jako do wspólnego narzędzia przeciwstawiania się strategią promocji globalnych koncernów, które posiadają często najsilniejsze marki.
Podczas trwającej po zakończeniu wykładu dyskusji poruszono konieczność współpracy i dążenia do integracji uczestników biorących udział w projekcie, aby móc w pełni wykorzystać potencjał polskiego rolnictwa i szeroko pojętego sektora agro. W dalszej części panelu dyskusyjnego nawiązano do doświadczeń z włoskiego rejonu Emilia-Romania, będącego pod względem produkcji wysokojakościowej żywności perłą w koronie kuchni włoskiej. Doświadczeń z zakresu współpracy
w całym łańcuchu produkcji, pomiędzy organizacjami producentów, jednostkami certyfikującymi oraz przedstawicielami samorządu. Samorządu, który postrzega swoją rolę jako kreatora środowiska przyjaznego i sprzyjającego dla wytwórców oraz dążącego do szeroko pojętej integracji i współpracy. Powoływano się także na przykłady francuskie, obfitujące w tworzenie związków producenckich wokół serów i win czy hiszpańskie skupione na jakościowych i dojrzewających wędlinach. W panelu dyskusyjnym padały już propozycje możliwych działań wspólnych służących certyfikacji polskich produktów rolniczych w tym: derenia (podkarpackie), maliny (lubelskie), aronii (lubelskie), szparaga (wielkopolskie), miodów (lubelskie i podkarpackie), kiszonek (wszystkie 4 regiony), wypieków z mąk ekologicznych i zakwasu (wszystkie 4 regiony) oraz wędlin z ras rodzimych wieprzowiny (wszystkie 4 regiony).
Po zakończeniu panelu dyskusyjnego nastąpiło podsumowanie pierwszego dnia konferencji, podczas którego zsyntezowano najważniejsze wątki poruszone podczas trwania wykładów i paneli dyskusyjnych. Podsumowując I dzień konferencji moderator podkreślił konieczność działania ciągłego, wykraczającego poza logikę projektową mającego na celu wsparcie produktów posiadających potencjał tożsamościowy i odpowiednie zaplecze produkcyjne, aby zdobyć rynki europejskie, ale już pod własną marką chronioną oznaczeniem europejskim (Chronione Oznaczenie Geograficzne, Chroniona Nazwa Pochodzenia, Gwarantowana Tradycyjna Specjalność).
Drugi dzień konferencji rozpoczął się od wystąpienia Aleksander Bednarskiego, który wygłosił wykład na temat krajowych systemów i certyfikatów jakości żywności. Ekspert opisał szczegółowo historię oraz sposoby uzyskania certyfikatów krajowych takich jak znak „Jakość Tradycja” przyznawany przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego.
W dyskusji podczas panelu następującego po wykładzie się dyskusji skupiono się głównie na systemie jakości „Jakość Tradycja”, próbując zrozumieć jakie wymierne korzyści certyfikat przysparza produktom, które mogą się nim posługiwać. W dyskusji pojawiały się różnorodne nazwy produktów posiadających ten znak – najczęściej odwoływano się do Majonezu Kieleckiego. Uczestnicy przyznali, że potencjał oddziaływania znaku jest ograniczony do rynku polskiego.
W dalszej kolejności Maciej Majewski zaprezentował wykład: Unijne systemy i certyfikaty jakości żywności. Skupiono się na wskazaniu różnych, możliwych do uzyskania certyfikatów jakości takich jak Chronione Oznaczenie Geograficzne i Chroniona Nazwa Pochodzenia. Przykładem, na którym oparł się prowadzący było Jabłko Grójeckie.
Wykład stał się wstępem do prowadzonej dyskusji, na początku której poruszono problem niewielkiej ilości certyfikatów unijnych polskiej żywności, pomimo posiadania dużego potencjału i odpowiedniej jakości surowca. Następnie skupiono się na dwutorowym podejściu do certyfikowania produktów: zarówno na wyrobach, które już się świetnie rozwijają, są rozpoznawalne i potrzebują certyfikatu jako naturalnego kroku w rozwoju ewolucyjnym produktu, ale też takich, które identyfikujemy jako produkty w tej chwili obecne na rynku w stopniu niewystarczającym, zanikające poprzez ograniczanie swojej skali produkcji, ale dysponujące olbrzymimi tradycjami i posiadające ogromny potencjał rynkowy. Być może dzięki projektowi wybrane wyroby powrócą i zyskają odpowiednią rangę i status, a być może będzie mogło się to odbyć jedynie dzięki ich certyfikowaniu. Uczestnicy panelu przywoływali przykłady między innymi: serów korycińskich, fasoli wrzawskiej, obwarzanka krakowskiego i Rogala Świętomarcińskiego.
W kolejnej sesji wykładowej, Michał Rzytki wygłosił wykład: Promocja żywności wysokiej jakości na rynku krajowym – instytucje i instrumenty wspierające. Miał on na celu pokazanie wachlarza możliwości jakimi posługiwać się mogą producenci produktów spożywczych wysokiej jakości w Polsce. Omówiono między innymi działania i kampanie prowadzone przez KOWR, ogólnopolskie targi o profilu spożywczym.
Po prezentacji nastąpił panel dyskusyjny. Uczestników najbardziej interesowało zachęcenie do udziału w działaniach promocyjnych grup takich jak dzieci i seniorzy oraz osoby o wysokiej świadomości jakościowej żywności. Wskazywano także na efekt latarni, który może zostać zapewniony przez udział w imprezach o wysokiej rozpoznawalności przyciągających między innymi osoby publiczne.
Po niej miało miejsce drugie wystąpienie Pana Rzytkiego tym razem pod tytułem: Promocja żywności wysokiej jakości na rynku zagranicznym – instytucje i instrumenty wspierające. Wskazano w nim między innymi na możliwość finansowania działań z projektów ministerialnych, współpracy oraz bezpośrednio finansowanych przez Komisję Europejską.
W przypadku panelu dyskusyjnego na temat promocji na rynku zagranicznym znaczna ilość pytań odnosiła się do praktycznych możliwości wsparcia eksportu polskich produktów na rynki zagraniczne wspierane przez znaki – certyfikaty unijne. Uczestnicy panelu wielokrotnie podkreślali konieczność szerszego wykorzystania pozytywnego wizerunku jaki u europejskich konsumentów posiadają certyfikaty Chronione Oznaczenie Geograficzne i Chroniona Nazwa Pochodzenia, które swoją historią datowane są na lata siedemdziesiąte XX wieku.
Po zakończeniu panelu dyskusyjnego nastąpiło podsumowanie drugiego dnia konferencji, podczas którego zsyntezowano najważniejsze wątki poruszone podczas trwania wykładów i paneli dyskusyjnych.
Trzeciego dnia konferencji po przywitaniu uczestników przez prowadzących, został wygłoszony wykład przez Krzysztofa Zielińskiego na temat: Tworzenie i realizacja strategii rozwoju lokalnego. W prezentacji dotyczącej stworzenia i rozwoju strategii rozwoju odwoływano się do konkretnego regionu, poprzez wykorzystywanie w namacalny sposób jego atutów i zasobów, którymi dysponuje. Jako przykład takiego działania możemy podać austriacką Dolinę Wachau, która po zniszczeniu pod koniec XIX w. upraw winorośli, postawiła na morele, uprawiane tam od czasów rzymskich, z których lokalni producenci wytwarzają certyfikowane wyroby.
Podczas po wykładowej dyskusji uczestnicy wskazali, iż podobną drogą może pójść Podkarpacie, posiadające na swoim terenie uprawy derenia, albo Lubelszczyzna, która dzięki połączeniu wielu czynników w tym i środowiskowych związanych ze specyficznym klimatem i urodzajną glebą, umożliwiających uprawę owoców miękkich – stała się dysponującym dużym potencjałem zagłębiem uprawy owoców takich jak aronia, malina, truskawka, borówka.
Kolejny prezentujący Roman Grzesiak przedstawił nowe trendy na krajowym i światowym rynku agro oraz szanse i zagrożenia jakie się z tym wiążą. Wykazał on między innymi daleko idące zmiany w popycie jakie wywołują: pandemia, zmieniające się globalne i lokalne warunki geopolityczne (wojna w Ukrainie) i finansowe (ceny środków produkcji i inflacja). Wskazał on także na wagę bezpieczeństwa żywnościowego na poziomie krajowym i europejskim.
Podczas panelu dyskusyjnego i sesji pytań dało się słyszeć interesujące głosy wypływające jako konsekwencje logiczne z prezentacji eksperta. Pomimo zawirowań globalnych popyt na produkty żywnościowe najwyższej jakości może rosnąć, gdyż zaliczyć je można zarówno do dóbr luksusowych jak również dóbr pierwszej potrzeby dla świadomych ich prozdrowotnego wpływu na organizmy i ogólny dobrostan konsumentów.
Podczas debaty podsumowującej odbywającej się na zakończenie konferencji, dotyczącej wyboru „lokomotyw” wzrostu w obszarze produktów żywnościowych najwyższej jakości oraz koordynacji
i maksymalizacji efektów promocji polskiej żywności, uznano za konieczne zadbanie, aby charakter kulinarny, metody produkcji i wyroby charakterystyczne dla polskich regionów były odpowiednio certyfikowane. Odpowiednio to znaczy w sposób przemyślany wynikający z potencjału, skali produkcji, zaplecza surowcowego oraz możliwości rozwojowych.
W kwestii produktów żywnościowych wspólnych dla wielu polskich rejonów i mających potencjał w zakresie certyfikacji możemy pomyśleć o: kiszonkach, ze względu na to, że do ich tworzenia wykorzystywana jest technikę konserwacji żywności mającą dość duży związek z Polską (kultura i klimat); miodach, charakteryzujących się różnorodnością wynikającą z odmiennych metod produkcji, charakteru klimatu czy bioróżnorodności; przetworach owocowych, takich jak octy, w końcu jesteśmy zagłębiem owocowym, niestety narażonym na wahania cen surowca, więc koniecznością jest pójście w przetwórstwo; gęsinie, naturalnie wypasanej i będącej słynnym w zachodniej Europie polskim produktem, jednak sprzedawanym przez pośredników zagranicznych; czy chociażby rasy rodzime świń utrzymane w chowie tradycyjnym, również ekologicznym z zachowaniem podwyższonego dobrostanu, na czym można budować markę produktu finalnego. Dodatkowo regionalnie, nie możemy zapomnieć o konieczności szybkiej certyfikacji: derenia (podkarpackie), maliny (lubelskie), aronii (lubelskie), szparaga (wielkopolskie), miodów (lubelskie i podkarpackie), wypieków z mąk ekologicznych i zakwasu (lubelskie, kujawsko-pomorskie) oraz wędlin z ras rodzimych wieprzowiny (kujawsko-pomorskie, podkarpackie, lubelskie, wielkopolskie).
W podsumowaniu podkreślano, że żywność wysokiej jakości to przede wszystkim jakościowy surowiec oraz walory zdrowotne i smakowe. Natomiast pod względem formalnym musi to być koniecznie potwierdzone certyfikatem, stanowiącym przepustkę na najwyższe półki najbardziej wymagających rynków. Konsumenci szukający żywności wysokiej jakości oraz polskich produktów, niejednokrotnie zwracają uwagę na certyfikat, który gwarantuje jakość. Dlatego tak ważne jest stworzenie dla każdego regionu listy produktów, które muszą być jak najszybciej certyfikowane i włożone do koszyka wspólnej promocji, a dla tych które mających już certyfikat konieczne jest wsparcie ich w procesie promocji na rynki zewnętrzne, by wartość dodana do pracy polskich wytwórców była możliwie jak najwyższa.
Powinniśmy brać pod uwagę, że przeprowadzona operacja zarówno może jak i powinna stać się początkiem procesu trwającego lata i prowadzącego w konsekwencji do wzrostu ilości polskich produktów certyfikowanych dostępnych nie tylko na rynku polskim, ale także światowych. Wielu uczestników projektu zgłaszało pilną potrzebę i chęć podjęcia sprawnych i konkretnych kroków w tym kierunku.
Odwiedź portal KSOW – https://ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA”
Konferencja pn. „Zielony Ład jako szansa na zwiększenie bioróżnorodności w produkcji rolniczej”.
18.10.2022r. w Minikowie w formie online obyła się konferencja pn. „Zielony Ład jako szansa na zwiększenie bioróżnorodności w produkcji rolniczej”. Zainteresowanie tematem było spore. 102 osoby wzięły udział w wydarzeniu, które zostało zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Wśród uczestników byli m.in. rolnicy, doradcy rolni, samorządowcy oraz osoby zainteresowane przedstawianymi tematami.
Pan Ryszard Zarudzki, zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie dokonał oficjalnego otwarcia i przywitał zgromadzonych słuchaczy oraz prelegentów. Pan dyrektor określił konferencję, jako wydarzenie przygotowujące rolników do składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich od 15.03.2023r., pokazanie sposobu efektywnego wykorzystania możliwości wskazanych w Krajowym Planie Strategicznym. Zaznaczył, iż ekoschematy są dobrowolne dla rolnika, ale jeśli rolnik z nich odpowiednio skorzysta, wówczas zaprocentuje to nie tylko w postaci otrzymanych płatności bezpośrednich, ale również pozytywnie wpłynie na kondycję gospodarstwa. Pan Dyrektor Zarudzki zachęcał wszystkich zgromadzonych do korzystania ze szkoleń i wydarzeń, które skierowane są dla rolników i wszystkich zainteresowanych danymi tematami.
Pierwszy wykład przeprowadził pan dr inż. Mirosław Korzeniowski, prezes Stowarzyszenia AGROEKOTON. Stowarzyszenie wspiera i propaguje przyjazne dla środowiska innowacje w rolnictwie i ogrodnictwie. Temat wystąpienia to „Krajowy Plan Strategiczny, Ekoschematy szansą na zwiększenie bioróżnorodności i szansą dla wszystkich rolników?”. Prelegent omówił definicje związane z Europejskim Zielonym Ładem i nowym Krajowym Planem Strategicznym. Podkreślił, iż według niego bioróżnorodność nie jest cofaniem się do rolnictwa ekstensywnego. To korzystanie z nowych technologii, które poprawiają stan środowiska naturalnego, innowacje i proekologiczne formy gospodarowania. Pan Korzeniowski omówił jedną z kluczowych strategii związanych z Europejskim Zielonym Ładem czyli strategię bioróżnorodności, która znacząco będzie wpływać na kształt polskiego rolnictwa. Tu rolnicy będą zobligowani m.in. do zagospodarowania 25% gruntów rolnych na potrzeby rolnictwa ekologicznego oraz promowanie agroekologii, odtworzenie zdegradowanych ekosystemów oraz zaprzestanie dalszego niszczenia przyrody. Przywrócenie różnych elementów krajobrazu na co najmniej 10% gruntów rolnych. Ograniczenie stosowania pestycydów i związanego z nim ryzyka o co najmniej 50%. To tylko niektóre z narzędzi i działań wspierających bioróżnorodność w rolnictwie. Pan Korzeniowski omówił także wyczekiwaną przez rolników, którzy uczestniczyli w konferencji kwestię dotyczącą ekoschematów, podział na działania, proponowane kwoty dla rolników. Przedstawił również działania, które warto podjąć w każdym gospodarstwie na rzecz zwiększenia bioróżnorodności z uwzględnieniem celów środowiskowych i opłacalności produkcji rolniczej. Została omówiona także interwencja rolnictwa ekologicznego, która obowiązywać będzie od 2023 roku, proponowane formy i wysokość wsparcia. Prelegent podzielił się z uczestnikami wydarzenia przykładami dobrych praktyk na rzecz bioróżnorodności realizowanych w ramach projektów AGROEKOTON.
Kolejny omawiany temat to „Bioróżnorodność gleby, to jej żyzność. Jak zmniejszyć nawożenie i zwiększyć plony?”. Pan dr inż. Jerzy Próchnicki niezależny ekspert rolniczy, współzałożyciel i członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Rolnictwa Zrównoważonego "ASAP" omówił stan gleb na świecie oraz w naszym kraju i potrzebę ich regeneracji. Zacytował prof. dr hab. Tomasza Twardowskiego który mówił, iż „Rolnictwo jest działaniem, które jednoznacznie ogranicza bioróżnorodność”. Pan Próchnicki podkreślał jak ważne są działania wspierające różnorodność zarówno na powierzchni gleby, jak i w glebie. Nieodpowiednia dbałość o glebę, jej dobrą kondycję powoduje długotrwałe i często widoczne dla rolnika dopiero po wielu latach skutki w postaci obniżonych plonów i zwiększonych nakładów na produkcję. Zostały omówione przyczyny utraty żyzności gleb i skutki dla gospodarki wodnej oraz zmian klimatycznych. Wykładowca przypomniał uczestnikom informacje dotyczące powstawania próchnicy: od zaorania resztek pożniwnych mija do 15 lat aby wytworzyć tzw. próchnicę aktywną, od 15 do 100 lat na stworzenie próchnicy ustabilizowanej i ponad 100 lat na powstanie próchnicy trwałej. Musimy cały czas mieć na uwadze, iż próchnica tworzy się długo, ale można ją szybko zniszczyć nieodpowiednimi działaniami. Na degradację gleb wpływa: zła gospodarka materią organiczną (sprzedaż słomy, brak nawozów organicznych), – nadużywanie nawozów syntetycznych, zwłaszcza azotowych, monokultura oraz postępująca erozja. Pan Próchnicki przedstawił zagadnienie znaczenia bioróżnorodności w glebach dla produktywności i opłacalności produkcji żywności. Wskazał, iż brak jakiegokolwiek elementu gleby (wody, porów glebowych, materii organicznej glebowej, substancji mineralnych) powoduje ograniczenie lub wykluczenie jej przydatności dla produkcji rolnej. Zostały omówione również praktyczne przykłady działań rolnika w celu odbudowy bioróżnorodności i żyzności gleby. Tu, dbałość o odpowiednie pH gleby, ponieważ odczyn jest czynnikiem decydującym o jakości gleby. Konieczność zwiększenia ilość substancji organicznej w glebie poprzez np. systemy uprawy bezorkowej z mulczowaniem, uprawę roślin przeznaczanych na przyoranie, pokrycie gleby roślinami lub ich pozostałościami przez możliwie długi czas, wykorzystanie wszelkich substancji organicznych, np. resztek pozbiorowych, obornika, kompostów, pofermentu, osadów, kondycjonerów glebowych. Do działań tych zaliczamy również zapobieganie erozji gleby poprzez stosowanie np. uprawy bezorkowej, mulczowania, stosowanie zmianowania przeciwerozyjnego – uprawa roślin chroniących glebę przed zmywem (np. trawy i bobowate) lub zboża ozime, wsiewek międzyplonów i poplonów. Prelegent podkreślał, iż głównym celem rolnictwa precyzyjnego, w tym zoptymalizowanego nawożenie gleby i roślin, jest osiągnięcie jak najlepszego efektu ekonomicznego, a nie maksymalizacja plonu za wszelką cenę. Pan Jerzy Próchnicki zakończył swój wykład słowami „Chroń bioróżnorodność. Chroń swoją glebę. Chroń swoją przyszłość”.
Ostatni z tematów „Bioprodukty na rynku polskim – asortyment, korzyści środowiskowe i ekonomiczne stosowania, ograniczenia” przedstawiła pani dr hab. Anna Gorczyca, prof. Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Pani profesor od początku swojej kariery naukowej prowadzi badania związane z biologiczną ochroną roślin. Wykłada szereg przedmiotów związanych z ochroną roślin i zieloną biotechnologią. Pani Gorczyca omówiła podział bioproduktów, by uporządkować wiedzę na ich temat i przekazać informacje dotyczące ich dostępności na rynku polskim. Bioprodukty dzielimy na: zwalczające agrofagi – biologiczne środki ochrony roślin (biopestycydy, makroorganizmy) i wpływające na ilość i jakość plonów (biostymulatory, bionawozy). Zostały przedstawione korzyści wynikające ze stosowania bioproduktów zarówno w rolnictwie ekologicznym jaki i konwencjonalnym. To m.in. ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami, ograniczenie występowania chwastów konkurujących z uprawami czy poprawa dostępności azotu i zaopatrzenia roślin w składniki pokarmowe. Prelegentka omówiła poszczególne grupy bioproduktów z uwzględnieniem ich funkcji, korzyści, zastosowania i przykładowych cen. Podkreśliła, iż bioprodukty, które wpływają na ilość i jakość plonów to bionawozy i biostymulatory, a różnica między nimi polega na wykorzystywanej ilości. Bionawozy stosowane są w dużych dawkach, a biostymulatory to związki, które działają w niskich stężeniach, tu wykorzystujemy małe ilości tych związków do stymulacji roślin do wzrostu i dzięki temu osiągamy korzystny wpływ na ochronę środowiska. Pani profesor podczas wystąpienia szczegółowo omówiła poszczególne grupy biostymulatorów, bionawozów oraz bioproduktów zwalczających agrofagi – biopestycydy i makroorganizmy. Pani Anna Gorczyca zakończyła swój wykład stwierdzeniem, iż ma nadzieję na dynamiczny rozwój rynku bioproduktów i coraz mniejsze stosowanie przez rolników środków chemicznych w swoich gospodarstwach.
Ochrona środowiska naturalnego i utrzymanie bioróżnorodności na odpowiednim poziomie jest bardzo ważnym tematem, który dotyczy całego społeczeństwa. Odpowiedzialne i mądre rolnictwo wspiera środowisko, dlatego tak ważna jest edukacja społeczeństwa poprzez wskazywanie dobrych rozwiązań i sposobów uprawy roli.
Zapis video Konferencji:
Relacja:
Natalia Czyżewska-Suchoń
KPODR w Minikowie
RELACJA Z WARSZTATU NR II „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich”
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
RELACJA Z WARSZTATU NR II ZREALIZOWANEGO W RAMACH OPERACJI:
„Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”
21 października 2022 r.
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
W dniu 21 października 2022 r. odbył się drugi, ostatni z zaplanowanych na terenie Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, warsztatów realizowanych w ramach operacji „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”, organizowanej przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA” wraz z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, Podkarpackim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Boguchwale oraz Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
W ramach rozpoczęcia warsztatu głos zabrał Zastępca Dyrektora KPODR ds. transferu wiedzy i innowacji Pan Ryszard Zarudzki , który przywitał zaproszonych gości oraz poruszył temat konieczności wzrostu wielkości produkcji żywności wysokiej jakości, a także idącą za tym odpowiednią promocję oraz dążenie do integracji wśród wytwórców. Jako przykład takiej działalności podał produkcję miodów przez rosnącą ilość pszczelarzy, wśród których już co drugi jest zrzeszony w jakiejś organizacji branżowej. Następnie głos zabrali Adam Patkowski, Hubert Gonera i lokalna koordynator projektu Pani Beata Chełmniak, która rozpoczęła dyskusję na temat wniosków z pierwszego spotkania i wizji przedstawicieli różnych reprezentowanych w operacji środowisk (rolnicy, doradcy, przedsiębiorcy rolni, przedstawiciele samorządu terytorialnego, organizacji rolniczych, instytucji wsparcia rolnictwa oraz nauki) dotyczących jej efektów oraz potencjalnych „lokomotyw wzrostu” w regionie.
Następnie odbyła się dyskusja nt. potencjalnych „lokomotyw wzrostu w regionie”. Odwoływano się w niej do potencjału gleb, klimatu i historii produkcji rolnej na Kujawach i Pomorzu. Ważnymi glosami w dyskusji było przypomnienie siły sadownictwa w regionie: śliwki w Dolinie Dolnej Wisły, sadów ekologicznych i staroodmianoywch. Mówiono także o potencjale hodowli ras rodzimych wieprzowiny, uprawie ekologicznych zbóż, przetwarzaniu owoców na jakościowe wyroby – powidła, cydry, soki, susze. Przywołane zostały również tradycje browarnicze regionu – „Podpiwek Kujawski” i piwo „Gruczniak”. Sporą część dyskusji poświęcono potencjale jakie niesie ze sobą serowarstwo zagrodowe. W wyszukiwaniu koniecznych czynników jakimi mogą cechować się „lokomotywy wzrostu” wskazano jako konieczne w dalszej perspektywie budowanie większej świadomości wśród konsumentów, tak aby powiększyć ich grono także o inne grupy społeczne.
Następnie prowadzący Adam Patkowski zaprezentował wykłady: dotyczący żywności wysokiej jakości i jej certyfikacji na świecie. Był to przyczynek do otwarcie panelu dyskusyjnego, w ramach którego wskazywano przeszkody z jakimi muszą mierzyć się polscy wytwórcy żywności wysokiej jakości i rolnicy. Wskazano na brak zaufania społecznego i nieufność wzajemną, trudność współpracy z samorządem lokalnym i urzędnikami i piętrzącą się biurokrację.
Po panelu nastąpiła przerwa obiadowa.
Kolejny wykład poświęcony był Rozpoznawalnym na świecie produktom i markom żywności, strategiom ich rozwoju i promocji – oraz dobrym praktykom, prowadzący: Adam Patkowski, Hubert Gonera.
W przeprowadzonym po wykładzie panelu dyskusyjnym rozmowy poruszały temat problemów przed jakimi stoją wytwórcy. W większości problemy wynikają z niskiego poziomu świadomości i kompetencji wśród rolników i wytwórców w prezentowanym zakresie oraz deficytów w zakresie stowarzyszania się i współpracy, które nie stanowią w naszym kraju standardu. Nawiązano tym samym do funkcjonowania na terenie Kujaw rozdrobnionego chowu Gęsi Kołudzkiej, uznając za dość duży problem brak istnienia wiodących wytwórców gęsiny na tym obszarze. Kolejnym problemem z gęsimi producentami jest brak chęci legalizacji swojej działalności, co po części może być konsekwencją niezbyt dobrych doświadczeń wynikających ze współdziałania z państwowymi instytucjami kontrolnymi w tym weterynaryjnymi, które niejednokrotnie nadgorliwie interpretowały przepisy. Niestety nie jest to problem tylko hodowców gęsi, ale także serowarów czy rolników trzymających rodzime rasy świń w sposób tradycyjne.
W dalszym etapie trwania dyskusji rozmówcy podkreślili istotną wagę certyfikacji produktów wysokiej jakości jako ochrony przed fałszowaniem żywności. Pozawalają one zarówno potwierdzić najwyższą jakość produkcji własnej jak i zabezpieczyć swój interes finansowo-prawny na rynku. Dodatkowo konieczne jest dotarcie z wiarygodnym przekazem do konsumenta, często otrzymującego zafałszowane informacje z mediów masowego przekazu.
Na zakończenie warsztatu, uczestnicy przeanalizowali produkty kujawsko-pomorskie znajdujące się na "Liście produktów tradycyjnych", pod względem ich poziomu potencjału rynkowego. W toku dyskusji zdołano wyodrębnić najważniejsze produkty dysponujące bardzo dużym potencjałem zarówno rynkowym, jak i certyfikacyjnym. Wskazywano między innymi na gęsinę surową i wyroby z gęsi, wieprzowinę z ras rodzimych, kwas z buraków, oleje tłoczone na zimno, krowie sery twarogowe i podpuszczkowe oraz produkty rolnictwa ekologicznego, do których możemy zaliczyć uprawiane ekologicznie zboża, przede wszystkim pradawnych odmian pszenicy i żyta. Oddzielną pozycję zajmują przetwory owocowe w tym octy i susze owocowe oraz certyfikowane powidła Doliny Dolnej Wisły. Wskazane produkty mogę dzięki posiadanemu zapleczu surowcowemu i związkowi z miejscem pochodzenia stanowić fundament do rozpoczęcia procesów certyfikacji znakami unijnymi i krajowymi.
W krótkim katalogu produktów o największym potencjale rynkowym znalazły się: gęś owsiana polska (biała kołudzka, oraz jej przetwory w tym półgęsek wędzony i okrasa), zboża odmian pradawnych, Powidła z Doliny Dolnej Wisły.
Odwiedź portal KSOW – https://ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA”
Bitwa Regionów w wydaniu kujawsko-pomorskim
Nieprzypadkowo, bo 15 października, czyli w dniu, kiedy przypada Międzynarodowy Dzień Kobiety Wiejskiej, odbył się II etap VII edycji Konkursu Kulinarnego dla Kół Gospodyń Wiejskich Bitwa Regionów. To właśnie one – gospodynie, mieszkanki obszarów wiejskich – były wyjątkowymi bohaterkami dnia.
Członkinie kół gospodyń wiejskich, zwyciężczynie w/w konkursu na szczeblach powiatowych, stanęły w szranki „bijąc się” o laury w branży kulinarnej. Organizatorem konkursu jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa przy wsparciu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Przedmiotem konkursu było przygotowanie tradycyjnej potrawy regionalnej (z wyłączeniem deserów) charakterystycznej dla regionu działania koła gospodyń wiejskich lub stowarzyszenia, które brało udział w konkursie. Potrawy miały być związane z danym obszarem geograficznym i wywodzić się z tradycji i kultywowanych w danym regionie zwyczajów.
Całe wydarzenie miało miejsce w pięknej, nowoczesnej Sali Sportowej Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Kazimierza Wielkiego w Kowalu. Jego organizatorami, oprócz Szkoły, byli Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa przy współpracy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Nasz Ośrodek, obok innych instytucji z branży okołorolniczej, aktywnie uczestniczył w wydarzeniu, organizując swoje stoisko promocyjne. Obecny był również zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Ryszard Zarudzki. Ponadto w wydarzeniu uczestniczyło wiele innych znamienitych gości, takich jak: Anna Gembicka, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, poseł na Sejm RP, dr Joanna Borowiak – poseł na Sejm RP, Józef Łyczak – senator RP, Józef Ramlau – wicewojewoda kujawsko-pomorski, Halina Szymańska – prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, dyrektorzy wojewódzkich placówek ARiMR, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz włodarze powiatu włocławskiego i okolicznych miast i gmin. Tak szacowne grono świadczy o randze wydarzenia i choć, tak ja wspomniałam – gospodynie były tego dna najważniejsze, to spotkanie było dobrą okazją do wręczenia symbolicznych czeków. Z rąk wojewody oraz pani poseł Joanny Borowiak odebrali je Aneta Jędrzejewska- Członek Zarządu Województwa oraz Marek Wiliński, Burmistrz Lubienia Kujawskiego. Były to zapowiedzi środków pieniężnych przekazanych do samorządów z Programu Inwestycji Strategicznych, edycja piąta – Rozwój Stref Przemysłowych. Program ten działa w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład. Gminy, powiaty, miasta i województwa w całej Polsce mogą pozyskiwać z niego bezzwrotne dofinansowania inwestycji m.in. w drogi, transport publiczny, kanalizacje, szkoły czy boiska.
Przejdźmy jednak do meritum, czyli naszej kulinarnej bitwy. W konkursie wzięło udział 16 załóg, które prezentowały znakomite dania. Potrawy prezentowane przez gospodynie z KGW to kwintesencja tradycji kulinarnych Kujaw i Pomorza. Dania zadziwiały swoją pomysłowością i stopniem trudności ich przygotowania. Ponadto widać było, jak ważna jest tradycja, z której nasze gospodynie potrafią głęboko czerpać. Imponował również sposób serwowania potraw. Prezentowane dania z powodzeniem mogłyby znaleźć się w menu najlepszych restauracji. Jednym słowem – pełen profesjonalizm. Gospodynie postarały się niesamowicie, a ich kunszt nie zna granic, o czym przekonali się członkowie komisji konkursowej. W jej skład weszli: Jolanta Sobecka – dyrektor Kujawko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR w Toruniu, Michał Krzemkowski – przedstawiciel Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Oddział Terenowy Bydgoszcz, Edyta Cieślak – przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisji przewodniczył Tomasz Welter – ekspert kulinarny, Trener Reprezentacji Polski Kucharzy Wojskowych na Culinary World Cup Luksemburg 2018, zdobywca brązowego medalu na Olimpiadzie Kulinarnej Erfurt 2012. Panie raczyły komisję przygotowanymi na konkurs specjałami. Prezentując je musiały również przedstawić ich tradycję wytwarzania oraz odpowiedzieć na wszystkie pytania zadane przez komisję. Zadanie nie było więc łatwe, emocje zaś ogromne. Jurorzy mieli trudne zadanie, trzeba było bowiem wybrać zwycięzców. Podczas oceny prac konkursowych brano pod uwagę takie elementy, jak walory degustacyjne potraw (smak i zestawienie smakowe składników, aromat potrawy, tekstura poszczególnych elementów potrawy), wykonanie i sposób prezentacji potrawy konkursowej (proporcjonalność dania, estetyka prezentacji potrawy na talerzu, kolorystyka, kreatywność) oraz regionalne elementy dekoracyjne i estetyka wyglądu.
W trakcie obrad jury odbył się ciekawy panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji, KRUS oraz KOWR dotyczący roli i możliwości kobiet zamieszkujących obszary wiejskie. Mówiono o możliwościach, jakie otworzyły się przed kołami gospodyń wiejskich, które mogą się ubiegać o wsparcie finansowe za pośrednictwem ARiMR, co bardzo pozytywnie wpłynęło na ich rozwój, powstało dużo nowych kół, wiele też się reaktywowało. Efekty ich działalności można było zaobserwować w Kowalu, stoiska przyciągały wzrok i zachwycały pomysłowością. Wskazano, jak wielkie szanse otworzyły się dla kół gospodyń wiejskich i jak ważne jest ich zaangażowanie w promocję żywności tradycyjnej i regionalnej oraz w inne formy aktywizacji mieszkańców terenów wiejskich.
Nie sposób wspomnieć o wspaniałej oprawie artystycznej wydarzenia, o którą zadbali gospodarze miejsca pod kierownictwem p. Andrzeja Zdrojewskiego, dyrektora Zespołu Szkół w Kowalu. Ucho cieszyły występy chóru szkolnego z repertuarem pieśni ludowych, patriotycznych i rozrywkowych, a także Orkiestra dęta OSP Grabkowo.
Pora odkryć karty i zaprezentować zwyciężczynie wojewódzkiego finału „Bitwy Regionów”. Wyróżnienie otrzymało KGW Komaszyce (powiat inowrocławski) za tradycyjne kujawskie danie przygotowane z ziemniaków – Pirzok kujawski. III miejsce uzyskało KGW Borzyszkowo (powiat sępoleński) prezentujące Kaczkę konfitowaną z kapustą szmurowaną – danie bardzo pracochłonne, stanowiące wirtuozerię smaku. II miejsce uzyskało KGW „Nowinka” z Nowego Ciechocinka (powiat aleksandrowski) za Pierogi z siekaną gęsiną, promujące spożycie mięsa gęsiego, tak popularnego na Kujawach i Pomorzu. Bitwę zaś wygrała bezkonkurencyjnie Szynka parzona z kością – wielkanocna, którą przyrządziły panie z KGW w Krzekotowie (powiat mogileński). Stanęły one na szczycie umiejętności kulinarnych. Danie to będzie reprezentowało nasze województwo w Fiale Ogólnopolskim Bitwy Regionów. Jako że była to bitwa regionów, można podsumować, że wygrały ją Pałuki, przed Kujawami i Krajną.
Moje osobiste zdanie jest takie, iż wszystkie potrawy zasłużyły na wyróżnienie i już sam fakt prezentowania ich na wojewódzkim finale konkursu to wielki sukces i święto tradycji kulinarnych. Tak samo pomyśleli organizatorzy, dlatego każde uczestniczące koło otrzymało z rąk p. minister Anny Gembickej nagrody za udział w konkursie. Wręczała ona również nagrody zwycięzcom. Serdecznie gratulujemy wszystkim paniom i życzymy dalszych sukcesów kulinarnych i nie tylko!
Anna Dykczyńska
KPODR w Minikowie
Oddział w Zarzeczewie
Szkolenia wprowadzające w tematykę prowadzenia gospodarstwa edukacyjnego
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Na przełomie września i października zostały przeprowadzone szkolenia wprowadzające w tematykę prowadzenia gospodarstwa edukacyjnego. 64 osoby z czterech województw (kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego) otrzymały podstawowe informacje z zakresu świadczenia usług edukacyjnych w gospodarstwie rolnym i obiektach turystyki wiejskiej. Zostały omówione również przepisy prawne obowiązujące przy prowadzeniu działalności pozarolniczej, a także planowane na najbliższy okres formy dofinansowania.
Wśród uczestników szkoleń znalazły się osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z organizacją zajęć dla dzieci i młodzieży, jak również te, które z mniejszą lub większą intensywnością podejmowały się prowadzenia tego rodzaju działalności nawet od kilkunastu lat, jednak nie miały dotąd okazji uzyskać profesjonalnego wsparcia doradczego w tym zakresie.
Szczególnie interesującym uczestników tematem okazała się być kwestia wyboru formy prawnej dla prowadzenia działalności edukacyjnej w gospodarstwie rolnym i możliwość pozyskania dofinansowania w ramach planowanej do wdrożenia w nowej perspektywie interwencji LEADER, prowadzonej przez Lokalne Grupy Działania. Z dużym zainteresowaniem spotkał się również temat dostosowania oferty obiektu do wymagań oświaty. Szkolnictwo bowiem zyskałoby nowe miejsca realizacji zajęć w praktyce, gdyby programy edukacyjne gospodarstw realizowały konkretne zagadnienia z dokumentu Podstawy Programowej. Temu tematowi jest dedykowane kolejne szkolenie realizowane w ramach projektu, które odbędzie się 20 października na platformie ClickMeeting (link do rejestracji: https://kpodr.clickmeeting.com/gospodarstwo-edukacyjne-realizacja-postawy-programowej-w-gosp-edukacyjnym/register).
Szkolenia informacyjne były pierwszymi z serii spotkań poruszających zagadnienia związane z prowadzeniem gospodarstwa edukacyjnego, zaplanowanymi do realizacji w okresie: wrzesień 2022 – październik 2023, w ramach projektu „Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich”. Projekt ten skierowany jest do mieszkańców województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego, zainteresowanych prowadzeniem działalności w formie gospodarstwa edukacyjnego lub działającymi na rzecz rozwoju turystyki wiejskiej w wyżej wymienionych regionach.
Osoby, które chciałyby uczestniczyć w kolejnych szkoleniach zaplanowanych do realizacji w ramach projektu, zapraszamy do kontaktu z jego koordynatorką: Aleksandra Hapka, tel. 693-301-527, e-mail: aleksandra.hapka@kpodr.pl.
Projekt jest realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego, w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023.
Do pobrania
Prezentacja KPODR I – przepisy prawne – kopia
Prezentacja KPODR I – informacje ogólne
Prezentacja KPODR I – formy dofinansowania
Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl
Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Ruszyły pierwsze demonstracje ekologiczne
Demonstracje realizowane są w ramach Poddziałanie 1.2 „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” objętego PROW na lata 2014-2020 w zakresie Rolnictwa ekologicznego- na terenie Polski. Demonstracje to praktyczne szkolenia, które zrealizowane będą w formie wizyt w ekologicznym obiekcie demonstracyjnym. Obiekt demonstracyjny to wydzielona część gospodarstwa lub podmiotu przygotowującego produkty rolnictwa ekologicznego i w której prowadzona jest działalność zgodnie z instrukcją.
6 października br. w Wytwórni Makaronu „BIO” Aleksandra Babalska w Pokrzydowie odbyły się pierwsze demonstracje z przetwórstwa produktów ekologicznych – zbóż. Wydarzenie to odbyło się w ramach realizacji operacji „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych”, a uczestniczyli w nim rolnicy z województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego.
Podczas demonstracji zaprezentowano zakład przetwórstwa zbóż z uwzględnieniem profilu działalności gospodarstwa oraz zasady założenia i prowadzenia obiektu demonstracyjnego. Omówiono każdy etap, począwszy od przyjęcia surowca na magazyn, zasad czyszczenia i magazynowania zboża. Kolejno omówiono proces technologiczny produkcji mąki i kaszy, a po wprowadzeniu teoretycznym przeprowadzono pokaz technologii produkcji trzech ekologicznych produktów zbożowych tj. mąki typ 1850, mąki typ 2000 oraz kaszy pęczak. Uczestnicy dokonali oceny jakości otrzymanych surowców metodą organoleptyczną pod kątem wilgotności, smaku, zapachu i barwy. Zwrócono uwagę o możliwości wystąpienia w produkcie ewentualnych zanieczyszczeń – tj. piasek w mące lub kaszy. Kolejnym punktem wizyty było omówienie zasad odsiewania, sortowania, pakowania i etykietowania gotowego produktu. Podczas wizyt szczególny nacisk położono na wiadomości praktyczne, które uczestnicy będą mogli wykorzystać w swojej działalności.
Instrukcje technologiczne zostały opracowane przez pracownika naukowego Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego – PIB
w Warszawie, Zakład Przetwórstwa Zbóż i Piekarstwa.
Już niebawem relacja z kolejnych wizyt
Tekst i zdjęcia
Joanna Szczęsna-Kulewska
KPODR Minikowo
Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Na przełomie września i października zostały przeprowadzone szkolenia wprowadzające w tematykę prowadzenia gospodarstwa edukacyjnego. 64 osoby z czterech województw (kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego) otrzymały podstawowe informacje z zakresu świadczenia usług edukacyjnych w gospodarstwie rolnym i obiektach turystyki wiejskiej. Zostały omówione również przepisy prawne obowiązujące przy prowadzeniu działalności pozarolniczej, a także planowane na najbliższy okres formy dofinansowania.
Wśród uczestników szkoleń znalazły się osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z organizacją zajęć dla dzieci i młodzieży, jak również te, które z mniejszą lub większą intensywnością podejmowały się prowadzenia tego rodzaju działalności nawet od kilkunastu lat, jednak nie miały dotąd okazji uzyskać profesjonalnego wsparcia doradczego w tym zakresie.
Szczególnie interesującym uczestników tematem okazała się być kwestia wyboru formy prawnej dla prowadzenia działalności edukacyjnej w gospodarstwie rolnym i możliwość pozyskania dofinansowania w ramach planowanej do wdrożenia w nowej perspektywie interwencji LEADER, prowadzonej przez Lokalne Grupy Działania. Z dużym zainteresowaniem spotkał się również temat dostosowania oferty obiektu do wymagań oświaty. Szkolnictwo bowiem zyskałoby nowe miejsca realizacji zajęć w praktyce, gdyby programy edukacyjne gospodarstw realizowały konkretne zagadnienia z dokumentu Podstawy Programowej. Temu tematowi jest dedykowane kolejne szkolenie realizowane w ramach projektu, które odbędzie się 20 października na platformie ClickMeeting (link do rejestracji: https://kpodr.clickmeeting.com/gospodarstwo-edukacyjne-realizacja-postawy-programowej-w-gosp-edukacyjnym/register).
Szkolenia informacyjne były pierwszymi z serii spotkań poruszających zagadnienia związane z prowadzeniem gospodarstwa edukacyjnego, zaplanowanymi do realizacji w okresie: wrzesień 2022 – październik 2023, w ramach projektu „Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich”. Projekt ten skierowany jest do mieszkańców województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego, zainteresowanych prowadzeniem działalności w formie gospodarstwa edukacyjnego lub działającymi na rzecz rozwoju turystyki wiejskiej w wyżej wymienionych regionach.
Osoby, które chciałyby uczestniczyć w kolejnych szkoleniach zaplanowanych do realizacji w ramach projektu, zapraszamy do kontaktu z jego koordynatorką:
Aleksandra Hapka, tel. 693-301-527, e-mail: aleksandra.hapka@kpodr.pl
Projekt jest realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego, w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023.
Do pobrania:
Prezentacja KPODR I – przepisy prawne – kopia
Prezentacja KPODR I – informacje ogólne
Prezentacja KPODR I – formy dofinansowania
Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl
Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich