Relacje
Szkolenie dla adeptów serowarstwa z Ziemi Wąbrzeskiej
Z inicjatywy dyrektora Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Wąbrzeska, Pana Macieja Rataja, specjaliści KPODR zorganizowali i przeprowadzili cykl szkoleń dla adeptów serowarstwa. Okazuje się, że w powiecie wąbrzeskim jest tylko jeden producent serów w ramach rolniczego handlu detalicznego. Zainteresowanych tematem produkcji żywności, w tym serów, na w tym terenie jest co najmniej kilkunastu rolników. Wychodząc naprzeciw potrzebie i oczekiwaniom zorganizowaliśmy dwuetapowe szkolenie: teoretyczne i praktyczne.
26 kwietnia w siedzibie biura LGD Ziemia Wąbrzeska odbyło się spotkanie na temat legalnej sprzedaży produktów lokalnych i tradycyjnych z branży rolno-spożywczej oraz tworzenia kanałów sprzedaży. Wybór jednej z form działalności zależy od indywidualnej decyzji rolnika, podejmowanej w oparciu o możliwości, potrzeby i oczekiwania producenta. Na szkoleniu omówiono dostępne formy produkcji i sprzedaży żywności wytworzonej w gospodarstwie rolnym, skupiając się na rolniczym handlu detalicznym. Przekazano kompleksową wiedzę na temat tej formy, pod kątem przetwórstwa mleka (podstawę prawną, definicje, zasady rejestracji, limity ilościowe, obowiązki podatkowe, zasady prowadzenia dokumentacji i znakowania).
Wybrana forma sprzedaży wiąże się z wymogami prawnymi, które muszą być spełnione indywidualnie przez każdego rolnika-producenta wprowadzającego produkty żywnościowe do obrotu, przede wszystkim w zakresie bezpieczeństwa żywności. Dlatego drugą część szkolenia poświęcono wymaganiom higieniczno-sanitarnym w przetwórstwie mleka.
4 czerwca w Centrum Dziedzictwa Kulinarnego i Turystyki Wiejskiej w Minikowie odbyło się szkolenie praktyczne. Uczestnicy mieli okazję poznać technologię wytwarzania wybranych serów podpuszczkowych, kwasowo-podpuszczkowych, zwarowych oraz parzonych (mozzarelli). W trakcie warsztatów omówiono ważne zagadnienia z zakresu przetwórstwa mleka.
Podczas warsztatów uczestnicy mieli okazję do degustacji lokalnych serów, co pozwoliło poznać różnorodność smaków i tekstur, począwszy od serów świeżych z różnymi dodatkami, serów twardych, po pleśniowego Szlachcica z pobliskiej serowarni w Ślesinie.
Beata Chełminiak
KPODR w Minikowie
Szkolenie „Rolniczy handel detaliczny – aktualny stan prawny”.
Rolniczy handel detaliczny jest formą produkcji i sprzedaży żywności wyprodukowanej i przetworzonej w gospodarstwie, która zaistniała w polskim prawodawstwie w roku 2017. Od tego czasu mieliśmy do czynienia z wieloma zmianami przepisów. Ostatnia ustawa z 15 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia prowadzenia przez rolników rolniczego handlu detalicznego wprowadziła nowe zapisy w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od września 2022 mamy do czynienia z nowym rozporządzeniem „w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania”. Wszystkie te zmiany wymagają cały czas wyjaśnień i są przedmiotem szkoleń przeprowadzanych przez KPODR.
28 maja br. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji w Minikowie odbyło się szkolenie pn. „Rolniczy handel detaliczny – aktualny stan prawny”. Uczestników przywitał Dyrektor KPODR Ryszard Kamiński. Na szkolenie przybyło ponad 50 osób, głównie rolników prowadzących RHD lub zamierzających rozpocząć produkcję żywności. Miłą niespodzianką był udział kilku uczniów ze Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Samostrzelu.
Prelegentami na szkoleniu byli przedstawiciele instytucji nadzorujących rolniczy handel detaliczny. Izbę Administracji Skarbowej reprezentowali Alina Lipka, która przedstawiła zagadnienia związane z podatkiem dochodowym w RHD oraz Rafał Przybylak, który przybliżył zasady rozliczania podatku VAT przy produkcji żywności w gospodarstwie rolnym. Kolejną prelegentką była lek.wet. Barbara Biały, która reprezentowała Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Bydgoszczy. Podczas prezentacji zostały przedstawione zagadnienia związane z praktycznymi aspektami prowadzenia rolniczego handlu detalicznego w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywności i higieny produktów pochodzenia zwierzęcego przetwarzanych w gospodarstwie. Temat dot. produkcji i obrotu żywnością pochodzenia roślinnego w ramach rolniczego handlu detalicznego przedstawiła Wioletta Należyta, reprezentująca Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Nakle.
Szkolenie było okazją do zadawania pytań i dyskusji. Uczestnicy dopytywali m.in. o dokumentowanie sprzedaży w RHD, rozliczenia z urzędem skarbowym, nową definicję rolniczego handlu detalicznego, prowadzenie działów specjalnych w kontekście RHD oraz wiele zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności, np. transport i sprzedaż żywności na targach i festynach.
Kolejne szkolenie z udziałem przedstawicieli służb nadzorujących zaplanowane jest na przyszły rok. Tymczasem zapraszamy na inne szkolenia organizowane przez specjalistów KPODR, na których również otrzymają Państwo wiedzę na temat zasad prowadzenia rolniczego handlu detalicznego.
Tekst: Beata Chełminiak, Starszy specjalista ds. dziedzictwa kulinarnego i przedsiębiorczości
Foto: Beata Chełminiak, Jarosław Domiński
KPODR w Minikowie
Warsztaty przyrodnicze. Dbajmy o bioróżnorodność – spotkania z przyrodą
20 – 22 maja 2024 r. odbyły się warsztaty przyrodnicze pn. „Dbajmy o bioróżnorodność – spotkania z przyrodą”. Warsztaty przeprowadzono w ramach projektu „Kształtujemy świadomość ekologiczną – kampania edukacyjno-informacyjna dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego” realizowanego przez KPODR w Minikowie przy wsparciu WFOŚiGW w Toruniu. Zajęcia odbywały się w Przysieku na terenie stawów przysieckich, w Grubnie w przepięknym parku przy ZS CKZ Grubno oraz w Grzmięcej, na terenie Brodnickiego Parku Krajobrazowego.
Spotkania z przyrodą prowadził Krzysztof Konieczny, przyrodnik, ornitolog na co dzień związany z Fundacją Przyrodniczą „pro Natura”. Autor i współautor wielu projektów z zakresu ochrony gatunków i siedlisk. Realizuje projekty z obszaru czynnej ochrony przyrody. Zarządza społecznymi rezerwatami przyrody w Dolinie Łachy. Autor blogów przyrodniczych pn. „panodprzyrody.pl” i „dbajobociany.pl”.
Był to szczególny czas obcowania z naturą i poznawania jej walorów. Uczestnicy warsztatów poznali możliwości ochrony bioróżnorodności w najbliższym środowisku, specyfikę przyrodniczą regionu, współczesne zagrożenia, prawnie chronione obiekty, pomniki przyrody i inne cenne obszary przyrodnicze. Obserwowali i odkrywali środowisko naturalne, rozpoznawali gatunki roślin i zwierząt. Mieli również okazję poznać gatunki inwazyjne, które wypierają nasze rodzime m.in. nawłoć kanadyjską, czy też niebezpieczny barszcz Sosnowskiego, klon jesionolistny i kolczurkę klapowaną oraz czeremchę amerykańską.
Uczestnicy rozwijali zainteresowania przyrodnicze i poznawali świat przyrody poprzez kształcenie zachowań ukierunkowanych na ochronę środowiska przyrodniczego, poznanie różnorodności świata roślin i zwierząt i środowisk ich życia, rozumienie wzajemnych zależności i relacji między organizmami, warunków życia świata przyrody w najbliższym otoczeniu. To był dobry czas spędzony w wyjątkowo pięknych okolicznościach przyrody wśród osób ciekawych świata i pragnących chronić bioróżnorodność.
Przysiek 20 maja
Grubno 21 maja
Grzmięca 22 maja
Karina Wroniecka
KPODR w Minikowie Oddział w Przysieku
KONFERENCJA „INNOWACYJNA RZODKIEW”
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Europa inwestująca w obszary wiejskie”. Operacja mająca na celu innowacyjne wykorzystanie fitosanitarne
i nawozowe nowej generacji odmian rzodkwi oleistej
w integrowanej uprawie roślin; innowacyjne działania marketingowe”,
współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
22 maja 2024 roku w Minikowie odbyła się konferencja pt. Innowacyjne wykorzystanie fitosanitarne i nawozowe rzodkwi oleistej w integrowanej uprawie roślin. Konferencja podsumowująca wieloletni projekt, którego celem było wytworzenie nowego genotypu rzodkwi oleistej o korzystnych oddziaływaniach fitosanitarnych, nawozowych, chemiczno-fizycznych oraz retencyjnych, zorganizowana została wspólnie ze wszystkimi członkami Grupy Operacyjnej, w skład której wchodzą Przedsiębiorstwo Nasienne ROLNAS Sp. z o.o. w Bydgoszczy, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB Oddział w Bydgoszczy, Instytut Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu, Okręgowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego w Bydgoszczy, plantatorzy biorący udział w projekcie oraz Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Grupa Operacyjna, której Liderem jest Przedsiębiorstwo Nasienne ROLNAS przez kilka lat zajmowała się uprawą nowej generacji rzodkwi oleistej, która przyczynia się do biologizacji rolnictwa, poprawia działanie nawozowe, jest strukturotwórcza, działająca retencyjnie oraz chemicznie na właściwości gleby, wykazując jednocześnie efekt fitosanitarny poprzez zmniejszenie populacji pasożytniczych nicieni oraz sprawcy kiły kapusty.
W trakcie konferencji omawiano wszystkie właściwości rzodkwi oleistej oraz jej możliwość wykorzystania w uprawie w siewie czystym oraz międzyplonach. Tematami omawianymi szeroko przez naukowców z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin oraz Instytutu Genetyki Roślin były „Wpływ uprawy międzyplonów na populację mątwika ziemniaczanego”, „Innowacyjne wykorzystanie fitosanitarne i nawozowe rzodkwi oleistej w integrowanej uprawie roślin”, „Rzodkiew oleista jako czynnik ograniczający porażenie roślin rzepaku przez kiłę kapusty”, „Działanie ograniczające populację mątwika burakowego w następstwie międzyplonowej uprawy rzodkwi oleistej, gorczycy białej i facelii błękitnej”, „Nagromadzenie makroskładników w biomasie rzodkwi oleistej, gorczycy białej i facelii błękitnej uprawianych w międzyplonie ścierniskowym na różnych stanowiskach”, „Wpływ międzyplonu rzodkwi oleistej, gorczycy białej i facelii błękitnej, na zdrowotność bulw ziemniaka” oraz „Wpływ uprawy międzyplonów na zwięzłość, zawartość materii organicznej i wody w glebie”. Szczegółowe wyniki badań opublikowane zostaną w publikacji, która ukaże się w formie drukowanej i elektronicznej jeszcze w tym roku.
O szczegółach całego projektu i jego poszczególnych etapach przeczytać można na stronie internetowej www.innowacyjnarzodkiew.pl
Natalia Narewska
KPODR w Minikowie
Rozwiązanie majowej krzyżówki pn. „Środowisko ponad wszystko”
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
wraz z
Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu
zorganizowali konkurs – krzyżówkę pn. „Środowisko ponad wszystko”, która zamieszczona była w majowym wydaniu miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska. Konkurs realizowany jest w ramach projektu ekologicznego pn. „Kształtujemy świadomość ekologiczną – kampania edukacyjno-informacyjna dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.
W konkursie wzięło udział 27 osób, spośród których 29 maja komisja konkursowa wyłoniła jednego zwycięzcę. Laureatem konkursu został Adam Brzózka, który w wyznaczonym terminie nadesłała prawidłowe hasło "GÓRA ŚMIECI ZIEMIĘ SZPECI".
Nagrodą w konkursie był zestaw ekologicznych nawozów, preparaty mikroorganiczne oraz kosz piknikowy o florystycznym wzorze. Panu Adamowi gratulujemy wiedzy i serdecznie zapraszamy do udziału w kolejnych konkursach.
Tekst i zdjęcie:
Lidia Saganowska
KPODR w Minikowie
Konferencja pn. „Człowiek i przyroda – zrównoważone sąsiedztwo”
23 maja br. w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie, w ramach Forum Bioróżnorodności odbyła się konferencja pn. „Człowiek i przyroda – zrównoważone sąsiedztwo”. Udział w konferencji wzięło 80 osób. Uczestnikami byli mieszkańcy wsi, uczniowie szkoły rolniczej, przedstawiciele parków krajobrazowych województwa kujawsko-pomorskiego, a także doradcy rolniczy.
Wydarzenie było współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, a jego realizacja była częścią projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”
Konferencja składała się z czterech wykładów. Pierwszy z nich wygłosił Pan Dawid Kilon, ornitolog, przyrodnik i plastyk. W trakcie swojego wykładu pn. „Człowiek i ptaki – mieć oko na sąsiada”, zaprezentował szereg ciekawych przykładów na to, jak ptaki radzą sobie w zurbanizowanym świecie. Mówił o tym, w jaki sposób możemy pomagać ptakom poprzez nasze drobne działania i przede wszystkim jak im nie szkodzić. Zwrócił uwagę na to jak i kiedy należy dokarmiać ptaki. Pan Dawid pokazał na licznych przykładach, że zwierzęta towarzyszą człowiekowi również dla swoich korzyści, potrafią dostosowywać się do zmian, a część gatunków stałaje się w efekcie synantropijna – zżyta z siedzibami ludzkimi.
Drugi wykład przedstawił Pan Krzysztof Konieczny, prezes fundacji Pro Natura, biolog, edukator, ekolog. Wykład pn. „O potrzebie ochrony mozaiki siedlisk na terenach rolniczych” dotyczył zróżnicowania siedlisk przyrodniczych i ich charakterystyki. Pan Krzysztof mówił o znaczeniu elementów i obszarów nieprodukcyjnych w krajobrazie rolniczym. Zaznaczył jak ogromnym rezerwuarem różnorodności biologicznej są wszelkie zadrzewienia, żywopłoty, oczka wodne, ekotony czy miedze. Pokazał również, że skutecznym sposobem na ochronę przyrody może być tworzenie niewielkich rezerwatów przyrody, we współpracy z lokalnymi mieszkańcami.
Trzecią prelegentką była Pani Agata Grzywińska, prezeska fundacji Żywa Przestrzeń, propagatorka permakultury, agroleśnictwa oraz popularyzatorka naturalnego budownictwa. W swoim wykładzie pn. „Samowystarczalność lokalnej społeczności w duchu permakultury”, skupiła się przede wszystkim na potrzebie pielęgnacji współpracy między mieszkańcami wsi. Pokazała jak skuteczne i korzystne może okazać się współdziałanie, dzielenie się oraz wymiana towarów i doświadczeń między sąsiadami. Wszystko to z poszanowaniem przyrody i w zgodzie z zasadą niemarnowania zasobów. Wspólne działania mają sprzyjać rozwojowi przedsiębiorczości na terenach wiejskich i są znakomitym sposobem na zaktywizowanie nieczynnych zawodowo grup. W efekcie, lokalne społecznością stają się bardziej produktywne, niezależne, kreatywne i zżyte.
Czwarte wystąpienie przeprowadziła Pani dr inż. Ewa Krasicka – Korczyńska, wykładowczyni Politechniki Bydgoskiej, botaniczka i autorka projektów związanych z ochroną środowiska. W wykładzie pn. „Różnorodność biologiczna – jej znaczenie dla przyrody i człowieka” mówiła o czynnej ochronie gatunkowej i ekosystemowej. Zwróciła uwagę jak ważne jest zachowanie różnorodności gatunkowej roślin na obszarach naturalnych jak i tych zagospodarowanych przez człowieka. W trakcie wykładu poznaliśmy liczne, cenne gatunki oraz stanowiska przyrodnicze, które należy chronić i wspierać. Ważnym aspektem były też rośliny obce i inwazyjne, stanowiące zagrożenie dla rodzimych gatunków jak i człowieka.
Każdy z powyższych tematów w odmienny sposób odnosił się do bioróżnorodności i mówił o jej przejawach oraz formach. Prelegenci na co dzień działający w różnych obszarach ochrony środowiska mówili jednak zgodnie o potrzebie poszanowania przyrody i jej zasobów. Każdy wykład mówił o ożywionych jak i nieożywionych elementach krajobrazu, które współpracują ze sobą i tworzą lokalne środowisko. Bardzo ważnym aspektem okazuje się również współpraca w obrębie lokalnych społeczności oraz nieustanna edukacja i uświadamianie mieszkańców. Jak widzimy, nasze codzienne nawyki powinny być przekierowane na potrzeby nie tylko nasze, ale również przyrody.
Tekst: Lidia Saganowska
Zdjęcia: Damian Oparzela
KPODR w Monikowie
Zaprosili nas – Otwarcie kompleksu produkcyjnego firmy Agrii w Aleksandrowie Kujawskim
23 maja bieżącego roku uczestniczyliśmy w otwarciu kompleksu produkcyjnego firmy Agrii w Aleksandrowie Kujawskim. Zakład produkcyjny został wybudowany na powierzchni 2000 m2 za 20 mln złotych. Fabrykę zaprojektowano w innowacyjnych technologiach, gdzie w procesach produkcji wykorzystuje się reaktory zbudowane w systemie PILLOW Plate (dwukrotne zwiększenie wydajności grzewczej). Wody poprodukcyjne zawierające składniki odżywcze zarejestrowano jako nawozy do irygacji i na podstawie umów z rolnikami są wykorzystywane do odżywiania roślin.
W ramach inwestycji powstało laboratorium chemiczne wyposażone w analizator azotu FP828, spektrofotometr EDX-RF oraz spektrofotometr UV-Vis. Średnio w roku wykonywanych jest około 5000 analiz nasiennych i chemicznych. W części zakładu nasiennego Agrii zakupiono i zainstalowano technologie czyszczenia i zaprawiania nasion firm Cimbria, Westrup, Buhler oraz Damas. Urządzenia te umożliwiają oczyszczenie, zaprawianie i konfekcjonowanie od 30 do 50 t nasion na godzinę. W standardzie zaprawia się nasiona zaprawami z dodatkiem polimeru oraz nawozów.
Wstęgę przecinali
Leszek Skrzypczyk, Dyrektor Zarządzający Agrii Polska Sp. Z o. o.,
Sean Coyle, Dyrektor Naczelny Origin Enterprices,
Alex Steel Dyrektor Handlowy Grupy Origin Enterprices.
Grzegorz Pruszyński, Menadżer ds. Produktów Biologicznych, Agrii Polska Sp. z o.o.,
Hubert Konarski, Menadżer ds. upraw sadowniczych, Agrii Polska Sp. z o.o.
W czasie zwiedzania fabryki przekazywano informacje dotyczące procesów technologicznych
|
|
Na opakowaniu nawozów Folic informacja o Nagrodzie Specjalnej za innowacyjny produkt o standardzie europejskim otrzymanej na Targach Agro-Tech 2013 w Minikowie
55 lat Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii Politechniki Bydgoskiej im. J.J. Śniadeckich
W samo południe 24 maja 2024 r. w Collegium Novum Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy uroczyste spotkanie z okazji szmaragdowego jubileuszu otworzyła dziekan Wydziału prof. dr hab. inż. Anna Wenda-Piesik. Jako gospodarz całej Uczelni głos zabrał jego magnificencja rektor prof. dr hab. inż. Marek Adamski. Po oficjalnym otwarciu spotkania udzielono głosu gościom, wśród których byli senator Ryszard Bober – wiceprzewodniczący senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz poseł Jan Krzysztof Ardanowski – członek sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przewodniczący powołanej przy Prezydencie RP Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, były minister rolnictwa i absolwent Wydziału Rolniczego z 1985 r. Wśród delegacji składających laudacje na cześć Jubilata nie mogło zabraknąć przedstawicieli Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w składzie: dyrektor Ryszard Kamiński, zastępca dyrektora Lidia Lewandowska i kierownik Dawid Skotnicki.
Zgodnie z tradycją akademicką, która wymaga na takiej uroczystości elementu dydaktyki w postaci wykładu, stało się jej zadość, a tematem była: Woda dla Kujaw. Został wygłoszony przez prof. dr. hab. Romana Rolbieckiego. W trakcie wykładu Profesor nawiązał do opracowania swojego poprzednika, rektora ATR z lat osiemdziesiątych, prof. dr. hab. Stanisława Grabrczyka, który prawie 50 lat temu (1977 r.) pisał w jaki sposób nawodnić Kujawy wodą z Wisły ze zbiornika Włocławskiego.
Całość uroczystości dopełniły wspomnienia o pracownikach, którzy odeszli z Wydziału:
– tych, którzy zmarli uczczono minutą ciszy,
– ci, którzy przeszli na emeryturę otrzymali pamiątkowe odznaczania.
Miłym akcentem na koniec oficjalnej części był koncert Chóru Dziecięcego Rubinki z PZSM im. A. Rubinsteina w Bydgoszczy, prowadzonego przez Agnieszkę Sowę.
Po uroczystej akademii odbyła się część nieoficjalna, a w jej trakcie spotkania absolwentów w czym i ja z Małżonką udział wziąłem.
Marek J. Nowacki
KPODR Minikowo,
Absolwent rocznik 1992
Konferencja pn. „Zioła alternatywą dla współczesnych gospodarstw”
20 maja br. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie przy współudziale środków pochodzących z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu zorganizował konferencję online pn. „Zioła alternatywą dla współczesnych gospodarstw”.
Wykładowcami były prof. dr hab. inż. Anita Biesiada z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, dr hab. Katarzyna Bączek prof. Uczelni Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz dr hab. Olga Kosakowska prof. Uczelni Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
W wydarzeniu wzięło udział ponad 100 osób, które zainteresowane są tematyką ziół – w jaki sposób wprowadzić je do swoich gospodarstw i wykorzystać ich właściwości w codziennym życiu.
Pierwszy wykład, który przedstawiła prof. dr hab. inż. Anita Biesiada z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu dotyczył „Stanu produkcji zielarskiej w Polsce i kierunków jej rozwoju”. Polska uważana jest w świecie za kraj o dużych możliwościach zarówno w produkcji surowców zielarskich wysokiej jakości jak i przetwórstwa zielarskiego. Jesteśmy ósmym co do wielkości importerem w Europie i posiadamy 3% całkowitego importu Europy. W naszym kraju występuje około 2300-2500 gatunków roślin, z których za lecznicze uważa się 450. Polski przemysł zielarski wykorzystuje 150-170 gatunków. Zioła stosowane są w przemyśle farmaceutycznym, gdzie pomagają w leczeniu licznych schorzeń. Bardzo mocną pozycję na rynku mają preparaty produkowane ze sproszkowanych ziół. Właściwości aromatyczne i lecznicze wykorzystuje się w kuchni jako przyprawy. Do gatunków dominujących w uprawach zielarskich w Polsce zaliczane są m.in. rumianek pospolity (Chamomilla recutita), mięta pieprzowa (Mentha x piperita), kozłek lekarski (Valeriana officinalis), dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) oraz ostropest plamisty (Sylibum marianum). Krajowy skup surowca zielarskiego w Polsce przestawia się następująco: 60% surowca zielarskiego skupuje przemysł spożywczy natomiast 35% skupuje przemysł farmaceutyczny. Pani Anita Biesiada, podkreśliła fakt, iż wg. ostatnich szacunków Polskiego Komitetu Zielarskiego w Polsce sprzedaje się rocznie około 100 mln opakowań produktów ziołowych. W przypadku zastosowania spożywczego i kosmetycznego sprzedaż rośnie i perspektywy są coraz lepsze, kurczy się natomiast rynek ziołowych produktów leczniczych. Wykładowczyni wspomniała również o sposobach pozyskiwania surowców roślinnych i substancji biologicznie czynnych. W Polsce około 130 gatunków roślin zielarskich pozyskuje się ze stanu naturalnego, jest to najbardziej rozpowszechnioną metoda zbioru surowców roślinnych. Zasoby naturalne niektórych gatunków roślin leczniczych są na tyle duże, że nadal mogą służyć jako źródło surowców o stosunkowo niskich cenach (ceny surowców ze środowiska naturalnego są na ogół niższe niż z upraw). Do takich gatunków należą m.in. brzoza, dzika róża, jałowiec pospolity, lipa, dziki bez czarny. Surowce roślinne pozyskujemy także z upraw. Kolejna metoda to synteza chemiczna, a na końcu biotechnologia roślinna. Pani Anita Biesiada przestawiał dane dotyczące powierzchni upraw ziół i przypraw w Polsce w latach 2010-2015 , gdzie można zauważyć wzrost areału, który zajmują uprawy ziół. Zostały omówione również czynniki pozwalające na zwiększenie produkcji zielarskiej w Polsce, do których można zaliczyć: intensyfikacje prac hodowlanych, wyposażenie gospodarstw w sprzęt specjalistyczny: deszczownie, suszarnie, maszyny do zbioru surowca, poprawę efektywności ekonomicznej i stabilizacji produkcji, doskonalenie metod uprawy, optymalizacje nawożenia i agrotechniki, uprawę ziół w gospodarstwach ekologicznych, a także promocje surowców zielarskich. Przedstawione zostały także dane dotyczące opłacalności produkcji podstawowych roślin uprawnych np. żyta, owsa i ziół. Z zestawienia wynika, iż opłacalność produkcji ziół i przypraw, jest wyższa niż powyższych zbóż, ale porównywalna z uprawą truskawki czy ziemniaka jadalnego.
Temat „Wprowadzanie do uprawy dziko rosnących roślin leczniczych i aromatycznych o wysokim potencjale użytkowym” przedstawiła dr hab. Katarzyna Bączek, prof. SGGW. Pani profesor podkreśliła fakt, iż dla 80% ludności świata rośliny lecznicze są podstawowym źródłem leków. Wzrost zainteresowania roślinnymi produktami leczniczymi wynika z rosnącej liczby leków ziołowych o bezpiecznym, skutecznym i udokumentowanym działaniu. Są one stosowane między innymi przy leczeniu chorób o charakterze cywilizacyjnym, takich jak choroby układu odpornościowego, nerwowego, krwionośnego, a nawet nowotworów. Ceny produktów ziołowych są niższe w porównaniu do leków syntetycznych, dobrze jest rozwinięta strategia marketingowa firm związanych z medycyną ziołową. Obecnie więcej roślin leczniczych pochodzi ze zbioru z stanowisk naturalnych niż z uprawy. To wynika z tradycji zbioru i stosowania, a także przekonania konsumentów o skuteczniejszym działaniu surowców pochodzących ze stanowisk naturalnych. Surowiec ze stanowisk naturalnych jest tańszy, nie ma potrzeby wprowadzania specjalnej infrastruktury.
Pani Katarzyna Bączek omówiła rodzaje zagrożeń dla dziko rosnących roślin leczniczych, to m.in.: zmiany klimatu, zmiany w strukturze użytkowania gruntów rolnych, wykaszanie łąk w okresie kwitnienia (świetlik łąkowy), intensywne stosowanie herbicydów (fiołek trójbarwny, chaber bławatek), zmiany w gospodarce leśnej, pożary, wypalanie łąk, pastwisk i nieużytków, nadmierny i/lub niewłaściwy zbiór. Uczestnicy dowiedzieli się w jaki sposób zapobiegać i przeciwdziałać zagrożeniom. Zbiór roślin powinien odbywać się według zasad rolnictwa ekologicznego. Ważne są badania dotyczące mechanizmów reprodukcji i odnawiania się roślin po ich uszkodzeniu przy zbiorze. Powinno się wprowadzać podsiewy na stanowiskach naturalnych. Ważne jest także zachęcanie rolników i pomoc różnych instytucji we wprowadzaniu roślin leczniczych do uprawy.
Wykładowczyni omówiła szczegółowo zagadnienie wprowadzenia do uprawy roślin leczniczych, które często spowodowane jest zakazem oraz ograniczeniem zbioru surowców ze stanowisk naturalnych. Część gatunków zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej roślin z 9 października 2014r. objęta jest ochroną częściową lub ścisłą. Obecnie można zauważyć duże zapotrzebowanie na surowce zielarskie i potrzebę uzyskania standaryzowanego surowca.
Podczas wykładu zostały omówione następujące gatunki roślin: turówka leśna, pokrzywa zwyczajna, wiązówka bulwkowa, bukwica lekarska oraz różeniec górski.
Pani dr hab. Olga Kosakowska z Katedry Roślin Warzywnych i Leczniczych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego przestawiła temat „Standaryzacja surowców zielarskich”. Rodzaj standaryzacji zależy m.in. od deklarowanej jakości oraz przeznaczenia surowców. Pani Kosakowska przybliżyła uczestnikom konferencji regulacje prawne, które zawierają zapisy związane ze standaryzacją surowców zielarskich. Omówione zostały elementy standaryzacji, min.: ocena makroskopowa surowca: tożsamość (porównanie wyglądu surowca z próbką wzorcową i/lub z opisem w monografii szczegółowej, określenie zapachu, smaku i wilgotności), czystość (zanieczyszczenia organiczne, mineralne), ocena mikroskopowa, która pozwala ustalić tożsamość w przypadku surowców sproszkowanych, a także wykryć zafałszowania i zanieczyszczenia. Ważna jest także detekcja zanieczyszczeń w postaci pestycydów, metali ciężkich czy alkaloidów pirolizydynowych, które są silnie toksyczne dla człowieka. Pani Olga Kosakowska omówiła zagadnienie określenia zawartości i składu związków biologicznie czynnych, które decydują o aktywności i potencjale użytkowym surowców zielarskich.
Po zakończonych wykładach odbyły się sesje pytań i odpowiedzi.
Zapraszamy do obejrzenia zapisu video Konferencji
Relacja: Natalia Czyżewska-Suchoń
Szkolenie online – Ekoschemat ,,Dobrostan zwierząt”, systemy QMP, QAFP
24 kwietnia 2024 r. odbyło się szkolenie online pn. Ekoschemat ,,Dobrostan zwierząt” systemy jakości QAFP, QMP. Wydarzenie odbyło się dzięki współpracy Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego i Polskiemu Zrzeszeniu Producentów Bydła Mięsnego. Prelegentami byli: Anna Mońko-Łanucha, starszy specjalista ds. produkcji zwierzęcej, KPODR w Minikowie, Bartłomiej Lubiński, starszy specjalista ds. bydła, KPODR w Minikowie, dr inż. Jakub Borkowski, główny specjalista ds. trzody chlewnej, KPODR w Minikowie, dr hab. Marcin Gołębiewski, prof. SGGW, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Jolanta Ciechomska, Kierownik ds. Systemu QAFP, Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego.
Szkolenie podzielone były na poszczególne gatunki zwierząt gospodarskich, systemy jakości i obowiązujące prawodawstwo. Zwrócono uwagę na różnice jakie pojawiły się w Ekoschemacie dobrostan zwierząt na przestrzeni lat, do czego są przyznawane dopłaty w jakich wariantach i na co zwrócić szczególną uwagę i przede wszystkim gdzie szukać danych informacji.
Szkolenie z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków – od 2024 roku, rolnik ubiegający się o przyznanie płatności dobrostanowej za realizację praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt w ramach wszystkich wariantów ekoschematu Dobrostan zwierząt, zobowiązany jest do odbycia jednorazowego szkolenia z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków w produkcji zwierzęcej, w terminie do 14 marca roku następującego po roku złożenia wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej. Szkolenie z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków w produkcji zwierzęcej organizują jednostki doradztwa rolniczego.
Zapraszamy do obejrzenienia wykładów:
Ekoschemat Dobrostan zwierząt – System QAFP – dopłaty, Jolanta Ciechomska, Kierownik ds. Systemu QAFP, Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego
QMP w kontekście korzyści z Ekoschematu Dobrostan zwierząt, dr hab. Marcin Gołębiewski, prof. SGGW, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Informacje nt. szkoleń znajdować się będą pod linkiem
Obowiązujący akt prawny – Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 marca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach schematów na rzecz dobrostanu zwierząt w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20240000381
Kiedy składamy Plan poprawy dobrostanu?
Plan poprawy dobrostanu zwierząt powinien być:
– sporządzony w terminie do dnia 31 lipca 2024 roku przy udziale doradcy rolniczego, dostarczony do Agencji w terminie do 31 lipca 2024 r. (brak złożenia w terminie skutkuje wezwaniem),
– jeżeli pomimo wezwania, rolnik nie dostarczy planu poprawy dobrostanu zwierząt, płatność dobrostanowa z ramach danego wariantu/praktyki zostanie odmówiona;
– jeżeli plan poprawy dobrostanu zwierząt zostanie sporządzony po 31 lipca 2024 r., ale nie dłużej niż 14 dni po upływie tego terminu, to płatność dobrostanowa w ramach wariantów oraz praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt zostanie pomniejszona o 10% płatności dobrostanowej, jaka przysługiwałaby za realizację tych wariantów lub praktyk, gdyby plan był sporządzony w terminie.
Źródło: https://www.gov.pl/web/arimr/dobrostan-zwierzat-2024
Refundacja kosztów – jak to zrobić ?
– Rolnik może ubiegać się o refundację kosztów transakcyjnych poniesionych z tytułu sporządzenia planu poprawy dobrostanu zwierząt, ale tylko w roku sporządzenia planu poprawy dobrostanu.
– Wysokość kwoty przeznaczonej na refundację kosztów poniesionych z tytułu sporządzenia planu poprawy dobrostanu zwierząt nie może przekraczać 15% wypłaconej płatności dobrostanowej w ramach danego wariantu oraz praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt i nie może być wyższa niż 1200 zł w odniesieniu do jednego gatunku zwierzęcia, a w przypadku drobiu – w ramach wszystkich gatunków ptaków.
– W przypadku ubiegania się o rekompensatę kosztów transakcyjnych, należy zaznaczyć pole „przyznanie kosztów transakcyjnych” we Wniosku o przyznanie płatności na rok 2024 w aplikacji eWniosekPlus
Brak zmian w Panie 2024 r. ?
Jeżeli rolnik w roku następującym bezpośrednio po roku, za który przyznano mu płatność dobrostanową, realizuje ten sam wariant lub tę samą praktykę oraz w sytuacji braku zmian w planie, rolnik w kolejnym roku posiada ten sam plan, i w takim przypadku składa Oświadczenie o braku zmian w planie poprawy dobrostanu zwierząt w roku 2024 do dnia 31 lipca.
Brak złożenia planu lub oświadczenia o braku zmian w planie (w przypadku wariantów lub praktyk, dla których jest to wymagane) – pomimo wezwania – skutkuje odmową przyznania płatności dobrostanowej w ramach wariantów oraz praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt.
Kiedy nie składamy Planu poprawy dobrostanu?
Posiadanie planu poprawy dobrostanu zwierząt nie dotyczy:
– rolnika ubiegającego się o przyznanie płatności dobrostanowej w ramach praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt przypadku wariantów dla bydła, takich jak: zapewnienie wypasu, zapewnienie wybiegu, utrzymanie na ściółce, późniejsze odsadzanie cieląt oraz utrzymywanie zgodnie z wymogami systemu QMP.
– rolnika utrzymującego zwierzęta ekologiczne,
– rolnika spełniającego wymagania systemu QAFP w przypadku wariantu Dobrostan loch – zwiększona o 20% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach oraz wariantu Dobrostan tuczników – zwiększona o 20% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach.
Dla rolnika realizującego działanie Dobrostan zwierząt w 2023 roku (płatność za rok 2023 została przyznana), który w roku 2024:
– dodaje praktyki: wypas, ściółka, wybieg, późniejsze odsadzanie prosiąt, późniejsze odsadzanie cieląt – nie jest wymagane sporządzenia nowego planu,
JEŻELI!
– dodaje praktykę: zwiększona co najmniej o 50% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub w budynkach – wymagane jest sporządzenie nowego plan poprawy dobrostanu zwierząt.
Tab. 1 System punktowy 1 pkt to równowartość ok. 100 zł do sztuki
|
Praktyka |
Grupa zwierząt |
||||
|
Świnie |
Bydło |
||||
|
Lochy |
Tuczniki |
Krowy mleczne |
Krowy mamki |
Opasy |
|
|
Zwiększona co najmniej o 20% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach/budynkach |
3,9 |
0,4 |
6,9 |
3,6 |
0,8 |
|
Zwiększona co najmniej o 50% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach/budynkach |
9,3 |
0,6 |
10,0 |
9,10 |
2,0 |
|
Utrzymywanie na ściółce |
1,6 |
0,6 |
1,0 |
0,9 |
0,9 |
|
Późniejsze odsadzanie młodych |
2,7 |
nd |
1,7 |
nd |
nd |
|
Utrzymywanie w cyklu zamkniętym |
nd |
0,3 |
nd |
nd |
nd |
|
Zapewnienie wybiegu |
nd |
nd |
2,0 |
1,5 |
2,8 |
|
Zapewnienie wypasu |
nd |
nd |
3,1 |
1,5 |
2,9 |
|
Utrzymywanie w systemie otwartym |
nd |
nd |
nd |
3,80 |
nd |
|
Utrzymywanie zgodnie z wymogami systemu jakości |
1,90 |
0,50 |
nd |
2,50 |
1,3 |
Szacowana wysokość płatności dobrostanowych – [zł/szt.] – w odniesieniu do owiec, kóz, koni i drobiu płatność przysługuje za realizację pakietu wymogów:
– Owce – 154,49 PLN/szt. (wg stanu średniookresowego),
– Kozy – 149,2 PLN/szt. (wg stanu średniookresowego),
– Kury nioski – 14,15 PLN/szt. (wg stanu średniookresowego),
– Kurczęta brojlery – 0,2 PLN/szt. (wg liczby zwierząt wyprodukowanych),
– Kurczęta brojlery utrzymywane zgodnie z wymogami systemu jakości – 0,17 zł (wg liczby zwierząt wyprodukowanych),
– Indyki z przeznaczeniem na produkcję mięsa – 3,0 PLN/szt. (wg liczby zwierząt wyprodukowanych),
– Indyki z przeznaczeniem do produkcji mięsa utrzymywane zgodnie z wymogami systemu jakości – 1,08 zł/szt. (wg liczby zwierząt wyprodukowanych).
Załączniki do wniosku o przyznanie płatności za rok 2024
Oświadczenia, rejestry etc.
https://www.gov.pl/web/arimr/zalaczniki-do-wniosku-o-przyznanie-platnosci-na-rok-2024
Polecane strony:
https://www.gov.pl/web/arimr/dobrostan-zwierzat-2024
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/ekoschemat-dobrostan-zwierzat
https://www.gov.pl/web/rolnictwo