Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

Nowa edycja konkursu na Rolnika Roku rozpoczęta. Wygraj 10 000 euro! Zgłoszenia przyjmujemy do 20 kwietnia 2019 r.

Fundacja WWF Polska po raz kolejny ogłasza konkurs na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego. Nagroda jest przyznawana za stosowanie praktyk przyjaznych środowisku morskiemu, a w szczególności praktyk ograniczających odpływ substancji biogennych (związków azotu i fosforu) do wód.

Zbyt duże ilości związków azotu i fosforu w wodzie tworzą idealne warunki do zakwitów glonów i sinic. Nadmierne zakwity przyczyniają się do powiększania przydennych pustyń tlenowych, gdzie zamiera podwodne życie. By zahamować zamieranie Bałtyku należy zredukować spływ związków azotu i fosforu do wód. Za eutrofizację, czyli negatywne w skutkach przeżyźnienie wód, często obwiniani są rolnicy, jako że m.in. ich działalność jest źródłem dopływu substancji biogennych. Sektor rolnictwa może jednak znacznie ograniczyć ilość zanieczyszczeń emitowanych do wód. Jak pokazuje konkurs na Rolnika Roku, wiele gospodarstw podejmuje aktywne działania w celu zniwelowania tej emisji i zmierza w kierunku rolnictwa przyjaznego środowisku. Dzięki nim jest szansa na ograniczenie eutrofizacji, która prowadzi nie tylko do powiększania zasięgu pustyń tlenowych, ale także do zamykania kąpielisk z powodu zakwitów sinic.   

Konkurs adresowany jest do rolników/rolniczek indywidualnych, gospodarstw rodzinnych, przedsiębiorstw rolnych, czerpiących dochód z produkcji konwencjonalnej lub ekologicznej. Zwycięzcy I etapu, ogólnokrajowego, otrzymają nagrody w wysokości: 1000 euro (I miejsce), 500 euro (II miejsce), 300 euro (III miejsce). Zwycięzca II etapu, całego regionu bałtyckiego, otrzyma nagrodę  w wysokości 10 000 euro.

„To wielkie zaskoczenie, duma i satysfakcja, że sposób mojego gospodarowania został przez kogoś doceniony. Umacnia mnie to w przekonaniu o słusznej drodze jaką wybrałem. Nie spocznę na laurach i moje gospodarstwo nadal będzie się rozwijać” – mówi Krzysztof Kowalski, zeszłoroczny zwycięzca międzynarodowej edycji konkursu na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego.

Nagroda została ufundowana w 2009 r. przez WWF w ramach Programu na rzecz ochrony Ekoregionu Morza Bałtyckiego. Do tej pory już ok. 50 rolników i rolniczek, których gospodarstwa znajdują się w zlewisku Bałtyku zostało wyróżnionych za stosowanie w rolnictwie innowacyjnych praktyk przyjaznych środowisku morskiemu – dołącz do nich!

Przyjmowanie zgłoszeń do konkursu jest już rozpoczęte. Prosimy o nadsyłanie formularzy do 20 kwietnia 2019 r. Zgłoszenia należy nadsyłać na adres email: rolnikroku@wwf.pl lub pocztą tradycyjną na adres: Fundacja WWF Polska, ul. Mahatmy Gandhiego 3, 02-645 Warszawa, z dopiskiem Rolnik Roku.

Zwycięzcę konkursu etapu krajowego poznamy wiosną 2019 r.

Rolnik Roku 2019_formularz interaktywny

Rolnik Roku 2019_formularz druk

Rolnik Roku 2019_ulotka_kryteria

Zachęcamy do odwiedzenia strony www.zdrowybaltyk.pl, gdzie można się dowiedzieć więcej o procesie eutrofizacji oraz praktykach przyjaznych środowisku Morza Bałtyckiego.

Praktyczne wskazówki dla rolników w przypadku konieczności
uboju  zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnią

Ubój z konieczności zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnią dotyczy sytuacji, gdy zdrowe zwierzę, np. świnia, owca, koza, krowa, czy koń, ulegnie wypadkowi, np. złamie kończynę, kręgosłup, lub też ulegnie innemu urazowi, który uniemożliwia mu naturalne poruszanie się i tym samym transport do rzeźni. W takiej sytuacji istnieje możliwość uratowania wartości rzeźnej  zwierzęcia.

Pytanie 1. Co należy zrobić, gdy zdrowe zwierzę ulegnie wypadkowi ?

W pierwszej kolejności należy jak najszybciej wezwać lekarza weterynarii zajmującego się leczeniem zwierząt gospodarskich, który stwierdzi czy zwierzę powinno być leczone, poddane ubojowi z konieczności, czy też uśmiercone. 

Pytanie 2. Co należy zrobić, jeżeli wezwany lekarz weterynarii stwierdzi, że zwierzę może być poddane ubojowi z konieczności ?

a) Należy skontaktować się z najbliższą rzeźnią celem ustalenia, czy istnieje możliwość przyjęcia tuszy i narządów wewnętrznych zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności.

Tusza zwierzęcia wraz z przynależnymi do niej narządami wewnętrznymi musi być przewieziona do rzeźni, gdzie urzędowy lekarz weterynarii dokona badania poubojowego i wyda ocenę przydatności mięsa do spożycia przez ludzi. Wydanie takiej oceny jest warunkiem koniecznym wprowadzenia mięsa na rynek, tj. oferowania do sprzedaży i tym samym uratowania wartości rzeźnej  zwierzęcia.  

b) Należy poddać zwierzę ubojowi z konieczności.  

Pytanie 3. Kto może dokonać uboju z konieczności ?

Ubój z konieczności powinien być dokonany przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, tj. takie same jak w przypadku uboju zwierząt w rzeźni.

Pytanie 4. W jaki sposób i w jakich warunkach powinien odbyć się ubój z konieczności?

W przypadku uboju zwierząt z konieczności poza rzeźnią posiadacz zwierząt jest zobowiązany do podjęcia wszelkich koniecznych działań, aby jak najszybciej dokonać uboju zwierzęcia, w tym dołożyć starań, aby podczas uboju i działań z nim związanych oszczędzić zwierzętom wszelkiego niepotrzebnego bólu, niepokoju i cierpienia.

Należy spełnić wymagania dotyczące ochrony zwierząt podczas uboju. Zwierzę powinno być ogłuszone i wykrwawione zgodnie z przepisami określonymi w rozporządzeniu Rady nr 1099/2009 przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje.         

Po uboju tusza powinna być wykrwawiona. W miejscu dokonania uboju można również, pod nadzorem wezwanego lekarza weterynarii,  usunąć z tuszy żołądek oraz jelita zwierzęcia. Usunięte narządy należy oznakować (w sposób umożliwiający ich identyfikację z daną tuszą) i wraz z tuszą przewieźć do rzeźni.   

Pytanie 5. Jakie dokumenty muszą być dostarczone do rzeźni wraz z tuszą i narządami wewnętrznymi zwierzęcia?

Do rzeźni wraz z tuszą i narządami wewnętrznymi zwierzęcia muszą być dostarczone następujące dokumenty:

– oświadczenie rolnika – stwierdzające tożsamość zwierzęcia oraz zawierające informacje na temat weterynaryjnych
   produktów leczniczych lub innych środków, jakie podawano zwierzęciu lub wobec niego stosowano, z wyszczególnieniem
   dat podawania i okresów karencji;

– zaświadczenie lekarza weterynarii – stwierdzające korzystny wynik badania przedubojowego, datę i czas przeprowadzenia
   tego badania, przyczynę dokonania uboju z konieczności oraz informację na temat leczenia, jakiemu poddane było to zwierzę.

Pytanie 6. W jakich warunkach tusza wraz z narządami wewnętrznymi zwierzęcia powinna być przewieziona do rzeźni?

Tusza zwierzęcia wraz z przynależnymi do niej narządami wewnętrznymi powinna być przewieziona do rzeźni w warunkach higienicznych i najszybciej jak to możliwe. Jeżeli transport  potrwa dłużej niż 2 godziny od chwili dokonania uboju zwierzęcia, należy zapewnić warunki chłodnicze dla przewożonej tuszy i narządów wewnętrznych. W przypadku, gdy warunki klimatyczne na to pozwolą, nie ma konieczności poddawania chłodzeniu tusz i narządów wewnętrznych.

Pytanie 7. Co się stanie jeśli lekarz weterynarii uzna, że nie może być przeprowadzony ubój z konieczności?

 Lekarz weterynarii może stwierdzić, że zwierzę powinno być leczone, albo uśmiercone.

W przypadku gdy podjęta jest decyzja o uśmierceniu zwierzęcia, to:

1) uśmiercanie przeprowadza lekarz weterynarii przez podanie środka usypiającego,

2) tusza może być:
      a) poddana utylizacji lub
      b) za zgodą urzędowego lekarza weterynarii przeznaczona do skarmiania mięsożernych zwierząt futerkowych
           (jeżeli chce się uzyskać taką zgodę, należy skontaktować się z powiatowym lekarzem weterynarii).  

Ponadto, w przypadku zdrowych zwierząt kopytnych, które uległy wypadkowi, takich jak świnia, owca, koza lub cielę do 6 miesiąca życia, możliwe jest przeprowadzenie uboju zwierzęcia w celu pozyskania mięsa na własne potrzeby. Przy przeprowadzaniu takiego uboju nie jest konieczna obecność lekarza weterynarii, niemniej jednak pozyskane mięso  nie może być oferowane do sprzedaży.

Pytanie 8. Co należy zrobić, jeśli nie znajdzie się rzeźni, który zgodziłaby się na przyjęcie tuszy wraz z narządami wewnętrznymi zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności?

W tej sytuacji rolnik może zdecydować się na leczenie zwierzęcia, uśmiercenie go bądź przeprowadzenie uboju w celu pozyskania mięsa na własne potrzeby. Jeśli nastąpi śmierć zwierzęcia, zwłoki należy poddać utylizacji, w tym przypadku koszty utylizacji pokrywa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Pytanie 9. Czy w każdym przypadku prawidłowo przeprowadzonego uboju z konieczności można zagwarantować, że zostanie uratowana wartość rzeźna zwierzęcia ?

Mięso pozyskane ze zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności, w każdym przypadku poddawane jest badaniu poubojowemu przeprowadzonemu przez urzędowego lekarza weterynarii w rzeźni. Badanie to ma na celu dokonanie oceny, czy mięso jest zdatne, czy też niezdatne do spożycia przez ludzi, zanim zostanie wprowadzone na rynek. 

Wartość rzeźna zwierzęcia zostanie uratowana w przypadku, gdy tusza zostanie oceniona jako zdatna do spożycia przez ludzi.

Natomiast gdy tusza zostanie oceniona jako niezdatna do spożycia przez ludzi, poddawana jest utylizacji (kto ponosi koszt utylizacji zależy od umowy jaka została zawarta pomiędzy rolnikiem a podmiotem prowadzącym rzeźnię) bądź za zgodą urzędowego lekarza weterynarii przeznaczona jest do skarmiania mięsożernych zwierząt futerkowych. 

Pytanie 10. Czy w przypadku uboju z konieczności wymagane jest powiadomienie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa?

W każdym przypadku przeprowadzenia uboju z konieczności zwierząt z gatunku bydło, owce, kozy lub świnie, konieczne jest powiadomienie o tym zdarzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Należy pamiętać, że ubój bydła, owcy lub kozy należy zgłosić w terminie 7 dni od dnia dokonania uboju z konieczności. Ubój świni należy zgłosić również w terminie 7 dni od dnia dokonania uboju z konieczności (art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt – Dz. U. z 2017r. poz. 546 z późn.zm.). Natomiast na terenach objętych restrykcjami w związku z afrykańskim pomorem świń termin na przekazanie informacji wynosi 2 dni w przypadku uboju z konieczności świń (art. 12 ust. 3a ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt – Dz. U. z 2017 r. poz. 546 z późn.zm.).

Opracowano w:

Departamencie Bezpieczeństwa
Żywności i Weterynarii
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi

W lipcu 2018 r. wszedł w życie Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu. Program zobowiązuje wszystkich rolników do przestrzegania określonych w nim wymogów dotyczących warunków przechowywania nawozów naturalnych, okresów, dawek, sposobów nawożenia, czy prowadzenia dokumentacji zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem.

Spełnienie wymogów programu azotanowego kontrolują pracownicy Wojewódzkich Inspekcji Ochrony Środowiska (WIOŚ). Dotychczas kontrolowali głównie największe gospodarstwa, które miały wydane pozwolenia wodno-prawne lub zintegrowane. Teraz skontrolują także mniejsze gospodarstwa, a za nieprzestrzeganie przepisów kontrolerzy będą mogli dokonać pouczenia lub nałożyć kary określone w ustawie Prawo wodne. Oprócz nałożenia kary rolnicy są zobowiązani do usunięcia uchybień. Kontrole rozpoczęli także pracownicy ARiMR. Sprawdzają oni przestrzeganie zasad wzajemnej zgodności (znanej też jako cross-compliance), co jest podstawą wypłacenia w całości płatności obszarowych. Przestrzeganie spełnienia wymogów programu azotanowego jest elementem wzajemnej zgodności (tzw. SMR1, GAEC1 i 2). Niedostosowanie się do nich skutkuje potrąceniem płatności obszarowych.

Inicjatywą, która ma pomóc w przygotowaniu do wdrożenia Programu azotanowego zarówno doradców rolnych, jak i rolników jest projekt „Ograniczenie zanieczyszczenia azotem pochodzenia rolniczego metodą poprawy jakości wód” realizowany przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, przy współpracy z Wojewódzkimi Ośrodkami Doradztwa Rolniczego. Projekt jest współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W ramach projektu planowana jest m.in. jest organizacja 12 dwudniowych warsztatów pt: „Wdrażanie programu azotanowego” i w których weźmie udział ok. 300 doradców rolnych. Ich celem jest przygotowanie doradców do pracy z rolnikami, uświadomienie im problemu zanieczyszczenia wód, obowiązujących ich regulacji prawnych, wymogów organów kontrolujących, problematyki budowli służących do przechowywania nawozów naturalnych, praktycznych aspektów działań wdrożeniowych (przygotowanie planów nawozowych, bilansowanie azotu w gospodarstwie, obliczanie średniorocznego stanu zwierząt i dużych jednostek przeliczeniowych, obliczanie powierzchni płyty obornikowych i pojemności zbiorników na gnojowice). Szczegóły na temat projektu oraz harmonogram szkoleń można znaleźć na stronie www.fdpa.pl/azot, na której zamieszczono również materiały konferencyjne oraz  filmową relację z konferencji.

Kolejnym etapem będą warsztaty dla rolników prowadzone przez doradców z Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego, które rozpoczną się od września 2019 r. Informacje na temat miejsca i terminów warsztatów zamieszczone zostaną już wkrótce na naszej stronie.

Ew. pytania prosimy kierować do Natalii Narewskiej 506 392 582/natalia.narewska@kpodr.pl.