VI Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej – Wyróżnij się! Projekt
VI Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej – Wyróżnij się!
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie w partnerstwie z Kujawsko-Pomorską Organizacją Turystyczną, Lokalną Grupą Działania „Bory Tucholskie” oraz Lokalną Grupą Działania „Gminy Powiaty Świeckiego” realizuje operację pn.: „VI Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej – Wyróżnij się!”.
Operacja ma na celu przede wszystkim integrację środowisk związanych z turystyką wiejską regionu, stworzenie możliwości do wymiany wiedzy z zakresów tematycznych pozytywnie wpływających na rozwój turystyki na obszarach wiejskich i upowszechnianie przykładów dobrych praktyk z tych zakresów. Stąd też celami operacji będą również:
– przeprowadzenie konferencji, na której nastąpi przekazanie informacji z zakresu turystyki kulinarnej
i tworzenia krótkich łańcuchów dostaw w sektorze rolno-spożywczym, marketingu i komercjalizacji oferty turystycznej obszarów wiejskich, budowania marki turystycznej regionu, najnowszych osiągnięć w specjalizacji oferty turystycznej obszarów wiejskich, a także z zakresu budowania współpracy pomiędzy lokalnymi podmiotami branży turystyki wiejskiej;
– wyłonienie 15 laureatów Konkursu AGRO-wczasy, w celu rozpowszechniania dobrych praktyk
w zakresie oferty agroturystycznej, obiektów turystyki wiejskiej oraz obiektów świadczących usługi gastronomiczne, a także ich promocja;
– przeprowadzenie wyjazdu studyjnego służącego przekazaniu informacji i zaprezentowaniu dobrych praktyk z zakresu budowania współpracy pomiędzy podmiotami z branży turystyki wiejskiej, budowania lokalnych marek turystycznych oraz innowacyjnych specjalizacji oferty gospodarstw rolnych;
– stworzenie publikacji konferencyjnej służącej szerzeniu informacji z zakresu: turystyki kulinarnej
i tworzenia krótkich łańcuchów dostaw w sektorze rolno-spożywczym, marketingu i komercjalizacji oferty turystycznej obszarów wiejskich, budowania marki turystycznej regionu, zakresu budowania współpracy pomiędzy lokalnymi podmiotami branży turystyki wiejskiej, innowacyjnych specjalizacji oferty gospodarstw rolnych – gospodarstw opiekuńczych;
– napisanie i opublikowanie dwóch artykułów służących szerzeniu informacji o laureatach Konkursu AGRO-wczasy oraz skompilowanych informacji przekazanych uczestnikom podczas konferencji.
Niniejsza operacja jest odpowiedzią na zdiagnozowany problem w obszarze skutecznego marketingu i komercjalizacji oferty turystycznej obszarów wiejskich.
W ramach operacji zostaną zorganizowane i przeprowadzone: trzydniowa konferencja, wyjazd studyjny, konkurs. Zostanie również stworzona publikacja oraz dwa artykuły.
Działania obejmą obszar województwa kujawsko-pomorskiego.
Operacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 i realizowana jest w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Plan Operacyjny na lata 2016-2017. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl
Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
Rozstrzygnięcia Konkursu Orki w Bielicach
28-29 września 2017 r. odbył się VII Regionalny Konkurs Orki Dla Młodzieży Szkół Rolniczych w Bielicach. Organizatorami przedsięwzięcia byli Powiat Mogileński, Fundacja Powiatu Mogileńskiego w Bielicach oraz Zespół Szkół w Bielicach.
Partnerami imprezy byli: Miesięcznik TOP AGRAR POLSKA, Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe CHEMIROL Sp. z o.o. w Mogilnie, Hurtownia ROLNIK s.j. Leszek Pulikowski, Ryszard Pulikowski ze Strzelna.
Do rywalizacji przystąpili uczniowie z:
Zespołu Szkół w Aleksandrowie Kujawskim
Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Kowalu
Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Starym Brześciu
Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzałkowie
Zespołu Szkól Agro-Ekonomicznych w Karolewie
Zespołu Szkół Ponadpodstawowych im. W. Witosa w Samostrzelu
Zespołu Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kościelcu
Zespołu Szkół Ponadpodstawowych Im. Jana Pawła II w Kościelcu
Zespołu Szkół Centrum Szkolenia Rolniczego w Swarożynie
Zespołu Szkół im. Związku Młodzieży Wiejskiej Dobrzyń nad Wisłą
Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gronowie
Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Kobylnikach
Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Gnieźnie
Zespołu Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Przemystce
Zespołu Szkół w Bielicach
Wyniki:
Pług Tradycyjny 3-skibowy
I miejsce: Puchar Dyrektora Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Grzegorza Smytrego – Damian Papis (Zespół Szkół w Bielicach)
II miejsce: Puchar Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Toruniu Katarzyny Kaczmarek- Sławińskiej – Piotr Kołtun (Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Starym Brześciu)
III miejsce: Puchar Starosty Mogileńskiego Tomasza Barczaka: Adrian Kobyliński (Zespół Szkół Centrum Szkolenia Rolniczego w Swarożynie)
Pług 4 skibowy obracalny
I miejsce: Puchar Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Bydgoszczy: Dawid Domachowski (Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gronowie)
II miejsce: Puchar Dziekana Wydziału Rolnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego Poznaniu prof. dr hab. Anny Kryszak: Adrian Maciaszczyk (Zespół Szkół Ponadpodstawowych im. Jana Pawła II w Kościelcu)
III miejsce: Puchar Dyrektora Instytutu Ochrony Roślin Państwowego Instytutu Badawczego w Poznaniu: Tomasz Tomczak (Zespół Szkół w Bielicach)
Uczestników oceniało Jury w składzie: Jacek Ładziak (Przewodniczący Jury- ZS w Bielicach), Zbigniew Kinowski (ZS Bielice), Roman Bednarz( ZS w Bielicach), Marek Staszewski (ZS Bielice), Karol Olejnik (Starostwo Powiatowe w Mogilnie), Sławomir Szpulecki (Kierownik ODR w Mogilnie), Paweł Twardowski (TopAgrar).
Oprócz miejsc na podium każdy z uczestników otrzymał dyplom za udział w tegorocznej orce. Rozlosowano także kilka pozakonkursowych nagród.
Patronat Honorowy nad konkursem sprawowali Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki, Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Kujawsko- Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Instytut Ochrony Roślin Państwowego Instytutu Badawczego w Poznaniu, Kujawsko-Pomorski Oddział Regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Toruniu, Wojewódzki Związek Kółek i Organizacji Rolniczych w Bydgoszczy
Patronatem medialnymimprezę objęli miesięcznik Wieś Kujawsko-Pomorska, TVP 3 Bydgoszcz, Radio PiK, tygodnik Zielony Sztandar, portal cmg24.pl.
Forum Turystyki Wiejskiej „Wyróżnij się!”
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”
„Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”
W dniach 19-21 września 2017 roku już po raz szósty odbyło się Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej, tym razem pod hasłem: „Wyróżnij się!”.
W czasie trzydniowej konferencji połączonej z wyjazdem studyjnym uczestnicy mogli poszerzyć swoją wiedzę z zakresu marketingu oraz komercjalizacji oferty turystycznej obszarów wiejskich, a także poznać najnowsze trendy w specjalizacji oferty – m.in. świadczenie opieki w gospodarstwie rolnym w formie gospodarstwa opiekuńczego czy prowadzenie sprzedaży produktów w ramach rolniczego handlu detalicznego.
Forum cieszyło się dużym zainteresowaniem – wzięło w nim udział aż 110 osób, w tym właściciele gospodarstw agroturystycznych i obiektów turystyki wiejskiej, animatorzy życia kulturowego wsi, a także przedstawiciele instytucji i organizacji pozarządowych działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.
Uroczystego otwarcia dokonał Dyrektor KPODR w Minikowie – Pan Ryszard Kamiński. Głos zabrał również Ryszard Bober – przewodniczący Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, po czym przystąpiono do wyłonienia laureatów konkursu AGRO-wczasy. I tak oto:
W kategorii „Najlepsze gospodarstwo Agroturystyczne”:
I miejsce – „EkoGościniec Pachotówko”, Alina i Jacek Krawisz – 1500 zł
II miejsce – Gospodarstwo agroturystyczne „Gzinianka”, Irena i Jerzy Tomkiewicz – 1000 zł
III miejsce – Gospodarstwo agroturystyczne „Stajnia Nadolnik”, Lidia i Andrzej Galikowscy – 500 zł
Wyróżnienia:
Gospodarstwo agroturystyczne „Iwanowscy”, Anna i Jan Iwanowscy
„Nadwiślańska Chata”, Paweł Brzykcy
W kategorii „Usługi turystyki wiejskiej”:
I miejsce – „Maciejówka”, Łucja Durbajło – 1500 zł
II miejsce – „Kemparówka”, Agnieszka Słowińska – 1000 zł
III miejsce – „Pałac Jasminum”, Marcelina Oczkowska – 500 zł
Wyróżnienia:
Gospodarstwo agroturystyczne „Ptasi Ogród”, Hanna i Roman Bryl
„Leśne Apartamenty w Bielskiej Strudze”, Agnieszka Drelichowska
W kategorii „Atrakcyjna kuchnia regionalna”:
I miejsce – „Pałac Runowo”, Hanna Lewandowska – 1500 zł
I miejsce – Gospodarstwo Agroturystyczne „Siedlisko przy Bukach”, Anna Romanowska – 1500 zł
II miejsce – Gospodarstwo Agroturystyczne „Pod Lasem” Józefinka, Katarzyna i Wojciech Przybylscy – 1000 zł
III miejsce – Agroturystyka „Dworek Wymysłowo”, Joanna Kłodzińska-Szewczenko – 500 zł
Wyróżnienie:
„Stara Stodoła”, Maria i Telesfor Horodeccy
Poza nagrodami pieniężnymi, laureaci konkursu wyróżniający się szczególnie wysokiej jakości ofertą turystyczną, zostali uhonorowani przez Krajową Sieć Obszarów Wiejskich, nagrodą specjalną w postaci wyjazdu studyjnego do Grecji, podczas którego będą mieli okazję do poszerzenia swojej wiedzy oraz zaczerpnięcia inspiracji do uatrakcyjnienia oferty turystycznej prowadzonych obiektów.
W dniu otwarcia Forum nie zabrakło również wykładów, na których poruszono kwestię poszukiwania i budowania lokalnego wyróżnika turystycznego oraz marketingu miejsc. Wykłady poprowadzone zostały przez Agnieszkę Kowalkowską z Kujawsko-Pomorskiej Organizacji Turystycznej oraz Adama Mikołajczyka z Fundacji Best Place – Europejskiego Instytutu Marketingu Miejsc.
Drugiego dnia uczestnicy mieli okazję zobaczyć jak funkcjonują obiekty posiadające ofertę turystyczną lub specjalizację szczególnie wyróżniającą się na tle regionu. Wyjazdy studyjne zostały poprzedzone wykładami wprowadzającymi do tematyki gospodarstw opiekuńczych (Ryszard Kamiński – KPODR Minikowo) oraz rolniczego handlu detalicznego (Barbara Adamczyk – „Sery Adamczyk”). W tym roku uczestnicy odwiedzili: „Fundację Toskania Kociewska”, „Przystanek Tleń”, „Sery Adamczyk”, „Winnicę Przy Talerzyku”, „Dworek Wymysłowo” oraz gospodarstwo opiekuńcze Państwa Oparka z Lubiewic. Na koniec grupy studyjne spotkały się w Pile-Młyn w „Wiosce Górniczej”, stanowiącej jedną z najciekawszych, pod kątem turystycznym, Wiosek Tematycznych naszego województwa. Podczas wizyty uczestnicy poznali ofertę obiektu, a także wzięli udział w „Weselu Sztygara” – jedynej w swoim rodzaju rekonstrukcji wesela borowiacko-śląskiego, które odbyło się w miejscowości w latach 30. XX wieku.
Ostatniego dnia Forum przyszedł czas na wystąpienia prelegentów szczególnie interesujących, gdyż od lat zajmujących się rozwojem turystyki obszarów wiejskich od strony praktycznej. Byli to: Pan Jan Czaja – autor inicjatywy paczkaodrolnika.pl, który podzielił się swoimi doświadczeniami w zakresie organizacji i skracania łańcucha dostaw żywności (tzw. „od pola do stołu”) oraz Pani Daria Kieraszewicz – właścicielka Biura Turystyki Przyjazdowej Visite.pl, która przedstawiła uczestnikom sposób na skuteczną komercjalizację oferty turystycznej prowadzonych przez nich obiektów, z punktu widzenia touroperatora.
Forum zostało zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie we współpracy z Kujawsko-Pomorską Organizacją Turystyczną, Lokalną Grupą Działania „Bory Tucholskie” oraz Lokalną Grupą Działania „Gminy Powiatu Świeckiego”, w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Plan operacyjny na lata 2016–2017.
Wszystkich chętnych do poszerzenia swojej wiedzy z zakresu turystyki wiejskiej zapraszamy na następną edycję Kujawsko-Pomorskiego Forum Turystyki Wiejskiej, które odbędzie się już za dwa lata, a póki co udostępniamy do pobrania prezentacje z tegorocznych wykładów:
Forum otworzył Dyrektor KPODR w Minikowie – Ryszard Kamiński
Ogłoszenie wyników konkursu AGRO-wczasy
Laureaci konkursu AGRO-wczasy: kategoria „Najlepsze gospodarstwo agroturystyczne”
Laureaci konkursu AGRO-wczasy: kategoria „Usługi Turystyki Wiejskiej”
Laureaci konkursu AGRO-wczasy: kategoria „Atrakcyjna kuchnia regionalna”
Wywiad z laureatami I miejsca w konkursie AGRO-wczasy na najlepsze gospodarstwo agroturystyczne – Aliną i Jackiem Krawisz
Wizyta studyjna w gospodarstwie Państwa Adamczyk – „Sery Adamczyk” w Kosowie
Wizyta studyjna w Agroturystyce „Dworek Wymysłowo” w Wymysłowie
Wizyta studyjna w „Winnicy Przy Talerzyku” w Topolnie
Wizyta studyjna w „Wiosce Górniczej” w Pile-Młyn
Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl
Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
Informacja o zbędnych i zużytych składnikach majątku i licytacji
8. Ekologiczne środki ochrony roślin
Domek dla owadów zawieszony w ogrodzie. Fot. Justyna Różańska
Czy coś takiego istnieje? Ekologicznego z natury, a nie tylko z etykiety? Określenie jest w powszechnym użyciu, ale wydaje się być nadużywane. Dzisiaj wszystko i każdy stara się być „eko” lub „bio”. Ile jest w tym prawdy? Często niewiele. Na tym polu jednak dość mocno wyróżnia się rolnictwo ekologiczne oraz ekologiczne środki ochrony roślin, gdyż przepisy regulujące stosowanie tego przymiotnika są w tych obszarach dobrze i szczegółowo sprecyzowane. Okazuje się, że są pestycydy i herbicydy, które rzeczywiście można określić mianem ekologicznych.
Przemysłowa produkcja żywności pochłania hektolitry „chemii”, która prędzej czy później trafia do nas samych – na nasze stoły, do naszych żołądków, płuc i krwioobiegów. Wcześniej trafiła już do „krwioobiegu” Ziemi – do wód podziemnych i powierzchniowych, które nawadniają nasze uprawy oraz gaszą pragnienie naszych zwierząt i nas samych. W całej Unii Europejskiej tylko w 2014 roku sprzedano ok. 400 tys. ton pestycydów. Największymi odbiorcami byli: Hiszpania (20%), Francja (19%), Włochy (16%), Niemcy (12%) i Polska (6%). Nasz kraj przodował w ilości zakupionych insektycydów i środków regulujących wzrost i rozwój roślin (1,5 tys. ton). W zeszłym roku zakupiono w Polsce łącznie ok. 23 tys. ton środków ochrony roślin. To 4,6 tys. przyczep rolniczych o ładowności 5 ton. Największe ich zużycie dotyczy upraw sadowniczych.
Czy „chemia” ta, zwłaszcza środki ochrony roślin, stanowią zagrożenie dla człowieka? Do tej pory poznaliśmy wiele „cudownych” środków chemicznych, które miały służyć rolnikom i szybko podnieść produkcję rolną. Przy tym miały być całkowicie bezpieczne dla ludzi i przyrody. Sztandarowym przykładem jest DDT – środek do walki ze „szkodnikami”, który miał zrewolucjonizować rolnictwo; w Polsce powszechnie znany pod nazwą Azotex. Dumny przykład postępu i rozwoju. Największe spustoszenie czynił wśród drapieżników, które zamykają łańcuch pokarmowy – doprowadził m.in. do masowego wymierania Sokołów Wędrownych, znanych jako najszybsze stworzenia na Ziemi oraz bałtyckich Fok Szarych. Choć upłynęło ponad 40 lat od oficjalnego wycofania DDT ze sprzedaży (w Polsce zakaz wprowadzono w 1976 roku), to związek ten jest nadal obecny w naszym otoczeniu. Wykrywany jest na przykład w mleku… karmiących kobiet! W USA sześciokrotnie przekracza dopuszczalne normy. Ale to nic w porównaniu z Australią, gdzie normy są przekraczane trzydziestokrotnie. Jego związki nie ulegają biodegradacji, co oznacza, że krążą w środowisku bezustannie. Ostatnio wykryto go nawet we krwi antarktycznych pingwinów.
Młoda Pliszka Siwa. Ptaki to nasi sprzymierzeńcy w trosce o nasze uprawy. Fot. Paweł Sidło
Następnie wielkie nadzieje pokładano w Roundup-ie. Herbicyd ten, podobnie jak DDT, również miał być całkowicie bezpieczny dla środowiska i… dla ludzi. (Już to gdzieś słyszeliście?!) Rzeczywistość ponownie okazała się brutalna. Roundup zwiera m.in. wysoce toksyczny glifosat, który u ludzi powoduje zaburzenia hormonalne, uszkodzenia DNA, zaburzenia rozwojowe płodów oraz raka. Aby zwrócić uwagę opinii publicznej i w celu wszczęcia debaty mającej zakazać stosowanie tego związku, w połowie 2015 roku grupa 48 europarlamentarzystów przebadała się na obecność glifosatu w moczu. Jego średnie stężenie wyniosło 1,7 mikrogramów na litr, czyli 17 razy więcej niż maksymalne dopuszczalne stężenie tej substancji w wodzie pitnej (0,1 mikrograma na litr). Takie samo badanie na próbie ok. 2000 ochotników wykazało, że jego stężenie było od 5 do 42 razy większe niż dopuszczalne stężenie w wodzie pitnej w Europie. To pewne – wszyscy obywatele Unii, również Ty Drogi Czytelniku, są zanieczyszczeni glifosatem!
Po latach ryzykownych doświadczeń wybór wydaje się prosty: rozwój zrównoważonego rolnictwa ekologicznego – przyjaznego ludziom oraz uprawianej ziemi. Czy jest to możliwe? Jak sobie „radzić” ze szkodnikami na naszych polach i w ogrodach? Przecież owady i chwasty, które utrudniają nam produkcję żywności były i będą korzystały z naszych upraw (choćby plagi szarańczy znane od czasów biblijnych). Rzeczywiście, chyba nie sposób całkowicie odstawić całą „chemię”, nawet w gospodarstwach ekologicznych. Ale istnieje wiele rozwiązań pozwalających w znaczy stopniu ją zredukować. Poza tym nie każda „chemia”, jak się okazuje, musi być szkodliwa.
Mazurek przy budce lęgowej zawieszonej w ogrodzie. Fot. Paweł Sidło
Oto kilka rad, co możemy zrobić, aby uniknąć jej nadmiernego stosowania:
- Podstawowym instrumentem ograniczania zachwaszczenia powinien być właściwie zaplanowany płodozmian, co uchroni plony przed nadmiernym rozwojem chwastów. Wiedzieli o tym już nasi przodkowie, bo system ten stosowano z powodzeniem już ponad 1000 lat temu. (Czyżbyśmy po raz kolejny zapomnieli o naszym dziedzictwie?) Pozwoli to także na ograniczenie stosowania pestycydów, bo to niejednokrotnie jedyna metoda walki ze szkodliwymi chorobami.
- Zamiast stosować kosztowne herbicydy (czasami tak kontrowersyjne jak Roundup) lepiej przeprowadzić odchwaszczanie mechanicznie, przy użyciu bron, obsypników, pielników, a w ogrodnictwie, za pomocą narzędzi ręcznych.
- W przypadku walki ze szkodliwymi przędziorkami w naszych sadach, aby ograniczyć stosowanie oprysków można zakupić specjalne filcowe paski z dobroczynkami, które umieszcza się po 2–3 na każdym drzewie. Cena 50 takich pasków z pomocnymi roztoczami to około 100 zł. I już za rok można zrezygnować ze znacznie droższych pestycydów. Każda samica dobroczynka zjada średnio około 8 dorosłych „szkodliwych” przędziorków dziennie, co daje średnio 550 osobników przez całe życie. Pomoc warta każdej wydanej złotówki!
- Warto zakładać ogrody przyjazne ptakom i owadom, wywieszać budki lęgowe, karmniki, domki dla owadów. To wzmocni tzw. opór środowiska wobec „szkodliwych” organizmów, dzięki czemu nie będą mogły się nadmiernie rozmnażać. Nie od dziś wiadomo, że pola, łąki i sady pełne ptaków są zdrowsze, rzadziej atakowane przez choroby i szkodniki. W takich ogrodach nawet stonka ziemniaczana ma swojego amatora – Bażanta, który jako jeden z nielicznych ptaków chętnie się nią pożywia. Włochate gąsienice z przyjemnością zjadają natomiast Kukułki.
- Sojusznikami w walce ze szkodnikami mogą być mikroorganizmy (bakterie, wirusy i grzyby).
- Rozwiązaniem są również środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach. W USA ponad 2/3 składników aktywnych w nowych pestycydach zatwierdzonych w ostatnich latach przez tamtejszy rząd do powszechnego użytku pochodzi z naturalnych substancji produkowanych przez rośliny lub zwierzęta. Tworzone są nowe składniki aktywne oparte na obserwacji wpływu naturalnych substancji oraz pestycydów pochodzenia naturalnego. Obecnie w gospodarstwach ekologicznych dopuszcza się stosowanie wielu naturalnych pestycydów. Należą do nich m.in.:
– azadirachtina uzyskiwana z miodli indyjskiej (Azadirachta indica) – środek owadobójczy,
doskonały do zwalczania gąsienic bielinka kapustnika,
– wosk pszczeli – maść ogrodnicza, służąca do zabezpieczania ran drzew i krzewów,
– żelatyna – środek owadobójczy,
– zhydrolizowane białko – środek wabiący,
– lecytyna – środek grzybobójczy,
– pyretrum otrzymywane ze złocienia dalmatyńskiego (Chrysanthemum cineraria folium) – insektycyd,
– quassia otrzymany z Quassia amara – środek owadobójczy i odstraszający owady,
– rotenon otrzymany z Derris spp. i Lonchocarpus spp. i Terphrosia spp. – środek owadobójczy,
– sól potasowa kwasu tłuszczowego (szare mydło) – środek owadobójczy,
– olej parafinowy – środek owadobójczy i roztoczobójczy,
– piasek kwarcowy – środek odstraszający,
– siarka – środek grzybobójczy, roztoczobójczy, odstraszający,
– wodorowęglan potasu – środek grzybobójczy,
– nadmanganian potasu – środek grzybobójczy i bakteriobójczy; tylko w przypadku drzew owocowych, oliwnych i winorośli,
– siarczan wapnia (wielosiarczek wapnia) – środek grzybobójczy, owadobójczy i roztoczobójczy,
– miedź w formie wodorotlenku miedzi, tlenochlorku miedzi, (trójzasadowy) siarczanu miedzi, tlenku miedzi, oktanianu miedzi
– środek grzybobójczy; maksymalnie do 6 kg na hektar rocznie.
Przysmakiem bażantów jest stonka ziemniaczana. Fot. Cezary Korkosz
Pełen wykaz środków dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym zawiera złącznik II ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (WE) nr 889/2008.
Jak widać istnieje wiele alternatyw dla tradycyjnej „chemii” powszechnie stosowanej w rolnictwie. Można produkować żywność zdrowszą w sposób przyjazny Przyrodzie. Trudno przekonać do takiego wyboru osoby prowadzące przemysłową produkcję roślin, ale może chociaż w swoich przydomowych ogródkach znajdą oni miejsce na zastosowanie któregoś z wymienionych środków. Na pewno wyjdzie to na zdrowie im i ich rodzinom. Może część z nich rozwinie poboczną działalność opartą na rolnictwie ekologicznym. Na początku na pewno będzie ciężej niż w przypadku dotychczasowej działalności, gdzie wszystko „załatwiały” za nas środki ochrony roślin. Ale z czasem może nauczymy się doceniać naturalne procesy chroniące nasze uprawy. W końcu nawet jeśli plonów z hektara jest mniej, ich wartość jest wyższa. Produkty tego typu są coraz bardziej pożądane nawet pomimo tego, że ich cena bywa wyższa ze względu na bardziej wymagającą produkcję. Rolnictwo ekologiczne rozwija się w ogromnym tempie – notowany jest wzrost sprzedaży o 10–15% rocznie. Tylko w latach 2004–2011 liczba tego typu gospodarstw wzrosła sześciokrotnie. W Polsce stanowią one ok. 4% ogółu użytków rolnych w kraju i wciąż rosną. Rynek polskiej żywności ekologicznej szacowany jest na 400–500 mln zł.
Większość gospodarstw ekologicznych znajduje się we wschodniej Polsce na terenach o trudnych warunkach gospodarowania. Wydawać by się mogło zatem, że są one niejako wymuszone przez naturalne warunki i stanowią coś gorszego niż wysoko rozwinięte rolnictwo towarowe. Nic bardziej błędnego! Ekstensyfikacja produkcji jest wyznacznikiem postępu, lepszego zrozumienia przyszłego rynku i potrzeb ludzi. To właśnie w tym kierunku powinno zwrócić się rolnictwo.
Autor: Adam Zbyryt
Rolniczy Handel Detaliczny – nowa ścieżka rozwoju wytwórcy
12 września w Minikowie odbyła się konferencja pn.:
Rolniczy Handel Detaliczny – nowa ścieżka rozwoju dla wytwórcy
Konferencję uroczyście otworzył Pan Ryszard Kamiński, Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, który podkreślił, że konferencja ta jest doskonałą okazją do dyskusji na temat ułatwień w sprzedaży przez rolników produkty wytworzonych na bazie surowców pochodzących z własnego gospodarstwa.
W zakres tematyczny wystąpień konferencyjnych wprowadził Pan Piotr Sawa kierownik działu Rozwoju Obszarów Wiejskich, który przedstawił podstawowe założenia ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników. Następnie, o wymaganiach weterynaryjnych w zakresie produkcji i sprzedaży żywności pochodzenia zwierzęcego oraz żywności złożonej w ramach rolniczego handlu detalicznego, mówiła Pani Violetta Gałązka-Kowalczyk, reprezentująca Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Bydgoszczy. Wymagania sanitarne przy produkcji i sprzedaży żywności pochodzenia roślinnego w ramach RHD prezentowała Pani Angelika Drab-Rybczyńska – Przedstawiciel Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy. Dalej o nadzorze nad jakością handlową żywności produkowanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz o znakowaniu produktów żywnościowych wprowadzanych do obrotu, mówił Pan Waldemar Sieńko – Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Następnie Pan Wojciech Kiedrowicz, przedstawiciel Kujawsko-Pomorskiego Urząd Skarbowy w Bydgoszczy omówił zasady opodatkowania przychodów uzyskanych z działalności rolniczego handlu detalicznego.
W ramach konferencji odbyła się również prezentacja dobrych praktyk związanych z rolniczym handlem detalicznym. W zakresie przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego swoje doświadczenia prezentowała Pani Barbara Adamczyk, która wspólnie z mężem produkuje w ramach RHD wysokiej jakości sery. Swoje doświadczenia w zakresie przetwórstwa produktów pochodzenia roślinnego prezentował z kolei Pan Jan Sikora, prowadzący w Morzewcu gospodarstwo sadownicze. Pan Jan specjalizuje się w produkcji suszonych owoców takich jak m.in. jabłka, gruszki czy też śliwki.
Konferencja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Łącznie wzięło w niej udział ponad 60 osób, w tym 50 rolników prowadzących lub zamierzających rozpocząć rolniczy handel detaliczny. Konferencja została zorganizowana w ramach operacji pn.: „Rolniczy Handel Detaliczny ważnym elementem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich”
którą realizuje Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie w partnerstwie z Telewizją Polską S.A. Oddział Terenowy w Bydgoszczy, Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Lubaniu, Warmińsko-Mazurskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie i Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Operacja ma na celu zorganizowanie krótkiego łańcucha dostaw żywności w oparciu o rolniczy handel detaliczny (RHD), mający wpływ na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Celem operacji jest również przekazanie rolnikom i innym podmiotom uczestniczącym w rozwoju obszarów wiejskich wiedzy i informacji dotyczących rolniczego handlu detalicznego oraz wzajemna wymiana wiedzy i informacji o RHD, będącego jednym z elementów łańcucha dostaw żywności. Dodatkowo celem operacji jest promocja rolniczego handlu detalicznego jako elementu umożliwiającego pozyskanie dodatkowego źródła dochodu dla rolników.
Prezentacje multimedialne:
RHD_WIW_Violetta_Gałązka-Kowalczyk
RHD_WSSE_Angelika_Drab-Rybczyńska
Operacja realizowana w ramach Planu działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl
Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
Jesień w ogrodzie, Promocja Karpia Nakielskiego
Przyjechało ok. 60 wystawców -ogrodnicy, producenci żywności tradycyjnej, napojów, twórcy ludowi, producenci miodu.
Dzieci bawiły się w sektorze animacji, gdzie mogły pozjeżdżać na dmuchanym torze, poskakać w pałacu i malować, rysować, brać udział w konkursach.
Dodatkowo – 34 wystawców drobiu ozdobnego, królików i gołębi zaprezentowało swoje wspaniałe zwierzęta. Przyjechały też alpaki i ptaki egzotyczne.
Laureaci Wystawy drobnego inwentarza
Kategoria króliki rasowe
Czempion – Marek Rudnik z Zielonki
Wiceczempion -Piotr Kozłowski z Łochowa
kategoria gołębie rasowe
Mariusz Wieliński z Dębowca -Czempion
Eugeniusz Szczepański z Bydgoszczy – Wiceczempion
Kategoria drób ozdobny
Eryk Smoter z Wenecji – Czempion
Andrzej Lenarczyk z Owińsk – Wiceczempion
Wystawa – fotorelacja
Afrykański pomór świń
Od 11 października 2017 r. wchodzą w życie zmiany w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz.U. z 2015 r. poz. 711 ze zm.).
Zmiany te wprowadzają na terenie całego kraju zakaz karmienia świń zielonką lub ziarnem pochodzącymi z obszaru objętego ograniczeniami lub obszaru zagrożenia, chyba że tę zielonkę lub to ziarno poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa afrykańskiego pomoru świń lub składowano je w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 30 dni przed ich podaniem świniom.
Stanisław Piątkowski
KPODR w Minikowie
Afrykański pomór świń – podstawowe fakty i informacje
Apel Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do hodowców trzody chlewnej
I. Afrykański Pomór świń – informacje ogólne
- Czym jest afrykański pomór świń?
Afrykański pomór świń (African swine fever – ASF) to groźna, zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa świń domowych, świniodzików oraz dzików. W przypadku wystąpienia ASF w stadzie dochodzi do dużych spadków w produkcji: zakażenie przebiega powoli i obejmuje znaczny odsetek zwierząt w stadzie, przy czym śmiertelność zwierząt sięga nawet 100%. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia. Wystąpienie ASF skutkuje przede wszystkim narażeniem kraju na olbrzymie straty finansowe związane w pierwszej kolejności z kosztami związanymi ze zwalczaniem choroby w gospodarstwach gdzie zostanie stwierdzona (wiążącymi się m.in. z zabiciem zwierząt z zapowietrzonego stada i utylizacją ich zwłok, koniecznością przeprowadzenia oczyszczania i dezynfekcji oraz badań laboratoryjnych), jak również
z drastycznym ograniczeniem możliwości sprzedaży i wywozu świń lub wieprzowiny zarówno w kraju jak i poza jego granice. Bardzo ważną rolę w szybkim wykryciu i ostatecznie zwalczaniu ognisk ASF odgrywa szybka reakcja hodowców i lekarzy weterynarii opiekujących się stadem świń na pojawienie się objawów klinicznych (lub padnięć świń) oraz szybkie podjęcie przez służby weterynaryjne działań mających na celu potwierdzenie lub wykluczenie choroby. Świnie zakażone wirusem afrykańskiego pomoru świń często wykazują objawy chorobowe podobne do objawów innych chorób (gorączka, wybroczyny, apatia, poronienia, w stadzie mogą wystąpić padnięcia bez innych wyraźnych objawów) – dlatego w przypadku najmniejszego podejrzenia (lub nawet domniemania możliwości wystąpienia ASF w stadzie, przede wszystkim na obszarach na których choroba występuje lub w sąsiedztwie tych obszarów) należy zgłosić podejrzenie ASF do właściwego powiatowego lekarza weterynarii celem umożliwienia pobrania próbek w kierunku wykluczenia ASF.
- Czym jest wywołany afrykański pomór świń?
Chorobę nazywaną afrykańskim pomorem świń (ASF – z angielskiego „African swine fever”) wywołuje wirus afrykańskiego pomoru świń (ASFV).
- Czy afrykański pomór świń zagraża ludziom?
NIE. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF.
- Czy afrykański pomór świń zagraża zwierzętom innym niż świnie, dziki i świniodziki?
NIE. Wszystkie inne gatunki zwierząt nie są wrażliwe na zakażenie wirusem ASF.
- Kiedy i w jakich okolicznościach stwierdzono ASF w Polsce?
Afrykański pomór świń został stwierdzony w Polsce po raz pierwszy w historii w lutym 2014 r. (powiat sokólski, województwo podlaskie) – pierwsze przypadki ASF stwierdzono u dzików. Do sierpnia 2016 r. stwierdzono w sumie 111 przypadków ASF u dzików – wszystkie dziki, u których stwierdzono ASF zostały znalezione padłe lub zostały odstrzelone w województwie podlaskim w odległości nie przekraczającej ok. 30 km od granicy polsko-białoruskiej. Ponadto, stwierdzono 18 ognisk ASF u świń – 14 w województwie podlaskim, 3 w województwie lubelskim i 1 w województwie mazowieckim (wg. danych na 30.08.2016 r.).
II. Afrykański pomór świń – działania
1. Jakie działania podejmuje się przy stwierdzeniu ASF u świń?
Wystąpienie afrykańskiego pomoru świń u świń w gospodarstwie (ognisko ASF) wiąże się
z koniecznością podjęcia przez Inspekcję Weterynaryjną stanowczych działań celem jak najszybszej likwidacji tego ogniska oraz prowadzenia działań mających na celu ustalenie źródła choroby oraz czy nie doszło do przeniesienia choroby do innych gospodarstw (lub innych podmiotów, np. rzeźni). Działania te określone są w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń. Na tej podstawie, w przypadku stwierdzenia ogniska ASF podejmowane są m.in. następujące czynności prowadzone pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej:
– wszystkie świnie w gospodarstwie, w którym stwierdzono ASF muszą zostać niezwłocznie zabite, a ich zwłoki zniszczone;
– zniszczeniu podlegają również obecne w gospodarstwie wszelkie produkty pozyskane od świń, wszelkie przedmioty i substancje (w tym pasze), które mogły zostać skażone wirusem ASF, a nie mogą zostać odkażone;
– gospodarstwo, w którym stwierdzono ASF podlega oczyszczaniu i dezynfekcji przy użyciu odpowiednich preparatów biobójczych, które wykazują działanie unieszkodliwiające w stosunku do wirusa ASF;
– po zakończeniu wszelkich niezbędnych działań musi minąć odpowiednio długi okres, zanim w gospodarstwie ponownie będą mogły być umieszczone pierwsze świnie (co najmniej 40 dni od dnia zakończenia oczyszczania i dezynfekcji);
– wokół ogniska ASF wyznacza się obszar zapowietrzony (o promieniu co najmniej 3 km) i obszar zagrożony (sięgający co najmniej 7 km poza obszar zapowietrzony); w obszarach tych obowiązują stosowne nakazy, zakazy i ograniczenia (przede wszystkim w odniesieniu do możliwości przemieszczania świń) połączone z nadzorem nad stanem zdrowia świń w tych obszarach.
2. Jakie ograniczenia stosowane są w obszarze zapowietrzonym (min 3 km) i zagrożonym (min 7 km) obowiązujących wokół gospodarstwa, w którym wystąpiła choroba?
Restrykcje dotyczą głównie przemieszczani świń z i do gospodarstw znajdujących się w tych obszarach. Jeżeli gospodarstwo utrzymujące świnie położone jest w obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym, wyznaczonym w związku z wystąpieniem ogniska ASF (obszary wymienione w rozporządzeniach powiatowego lekarza weterynarii lub Wojewody), obowiązuje bezwzględny zakaz wyprowadzania świń z tego gospodarstwa przez okres: – 40 dni – w obszarze zapowietrzonym, – 30 dni – w obszarze zagrożonym. Po odpowiednio 40 i 30 dniach należy zgłosić się do powiatowego lekarza weterynarii w celu uzyskania pozwolenia na przemieszczenie zwierząt z gospodarstwa. Szczegółowe informacje
o możliwości przemieszczenia świń z gospodarstw położonych na obszarze zapowietrzonym
i zagrożonym można uzyskać u powiatowego lekarza weterynarii – organ ten jest uprawniony do skrócenia powyższych okresów odpowiednio do 30 dni dla obszaru zapowietrzonego i 20 dni dla obszaru zagrożonego.
Wszyscy hodowcy, u których wystąpiło ognisko ASF, spełniający wymagania weterynaryjne w tym z zakresu identyfikacji i rejestracji świń otrzymają należne im odszkodowanie za straty poniesione w związku z działaniami Inspekcji Weterynaryjnej (odszkodowanie należne jest m.in. za świnie zabite z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej oraz za zniszczone pasze lub sprzęt).
3. Jakie inne najważniejsze ograniczenia występują w związku z występowaniem w Polsce ASF?
W związku z występowaniem ASF w Polsce na terytorium kraju zostały wyznaczone obszary objęte różnymi restrykcjami – obszar zagrożenia, objęty ograniczeniami oraz ochronny (na mapie umieszczonej na stronie GIW oznaczone kolorami odpowiednio niebieskim, czerwonym i żółtym). W obszarach tych obowiązują – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń – ograniczenia w możliwości przemieszczania przede wszystkim świń, jak również mięsa wieprzowego i innych produktów pozyskanych od świń; ponadto, restrykcje dotyczą również dzików i ich mięsa.
Restrykcje w przemieszczaniu świń:
- Strefa niebieska (obszar zagrożenia) W obrębie strefy niebieskiej: – przesyłka świń do innych gospodarstw albo do rzeźni możliwa po wystawieniu przez urzędowego lekarza weterynarii świadectwa zdrowia oraz uzyskaniu decyzji powiatowego lekarza weterynarii na przemieszczenie świń, – po uzyskaniu tych dokumentów świnie przemieszcza się bezpośrednio do innego gospodarstwa lub rzeźni w obrębie tej strefy, – nie wcześniej niż 24 godziny przed przemieszczeniem świnie muszą zbadane przez urzędowego lekarza weterynarii.
- Poza strefę niebieską w granicach Polski: – można przemieszczać świnie TYLKO w celu natychmiastowego uboju w specjalnie zatwierdzonej do tego celu rzeźni, – przesyłka musi być zaopatrzona w świadectwo zdrowia – dodatkowe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń:
- muszą przebywać w gospodarstwie co najmniej 30 dni bezpośrednio przed przemieszczeniem lub od urodzenia,
- pochodzą z gospodarstwa, do którego w okresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprowadzono świń pochodzących ze strefy niebieskiej (obszarów zagrożenia), ani czerwonej (obszaru objętego ograniczeniami),
- zostały poddane badaniu laboratoryjnemu w kierunku ASF z wynikiem ujemnym w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem,
- nie wcześniej niż 24 godziny przed przemieszczeniem zostały poddane badaniu klinicznemu przez urzędowego lekarza weterynarii i nie wykazywały objawów klinicznych ASF – następnie urzędowy lekarz weterynarii wystawia świadectwo zdrowia.
Warunki transportu zwierząt:
– bezpośredni z gospodarstwa do rzeźni,
– w przypadku transportu do rzeźni położonej poza strefą niebieską, transport ten musi odbywać się z góry określonymi trasami przewozu,
– środki transportu, którymi są przewożone zwierzęta, muszą być czyszczone i odkażane najszybciej po rozładunku, a dokument potwierdzający przeprowadzenie oczyszczenia i odkażania po ostatnim przemieszczeniu zwierząt albo jego kopia muszą być przewożone w tym środku transportu i udostępniane na żądanie urzędowego lekarza weterynarii,
– ponadto każdy transport musi spełniać specyficzne warunki określone przez właściwego powiatowego lekarza weterynarii. II. Strefa czerwona (obszar objęty ograniczeniami) W obrębie strefy czerwonej:
– przesyłka świń do innych gospodarstw albo do rzeźni możliwa po wystawieniu przez urzędowego lekarza weterynarii świadectwa zdrowia oraz uzyskaniu decyzji powiatowego lekarza weterynarii na przemieszczenie świń,
– po uzyskaniu tych dokumentów świnie przemieszcza się bezpośrednio do innego gospodarstwa lub rzeźni w obrębie tej strefy,
– nie wcześniej niż 24 godziny przed przemieszczeniem muszą być zbadane przez urzędowego lekarza weterynarii,
– istnieje możliwość zgromadzenia świń przemieszczanych do rzeźni w miejscu przeznaczonym na skup zwierząt lub przeznaczonym na targ; miejsce to musi znajdować się na obszarze objętym ograniczeniami; takie przemieszczenie jest możliwe po uzyskaniu pozwolenia powiatowego lekarza weterynarii (należy wcześniej złożyć do niego wniosek o wydanie pozwolenia). Poza strefę czerwoną w granicach Polski:
– przesyłka musi być zaopatrzona w świadectwo zdrowia,
– dodatkowe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń:
- muszą przebywać w gospodarstwie 30 dni bezpośrednio przed przemieszczeniem lub od urodzenia,
- pochodzą z gospodarstwa, do którego w okresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprowadzono świń pochodzących z obszarów zagrożenia albo objętego ograniczeniami w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń,
- pochodzą z gospodarstwa, do którego w okresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprowadzono świń pochodzących ze strefy niebieskiej (obszarów zagrożenia), ani czerwonej (obszaru objętego ograniczeniami),
- zostały poddane badaniu laboratoryjnemu w kierunku ASF z wynikiem ujemnym w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem,
- nie wcześniej niż 24 godziny przed przemieszczeniem zostały poddane badaniu klinicznemu przez urzędowego lekarza weterynarii i nie wykazywały objawów klinicznych ASF – następnie urzędowy lekarz weterynarii wystawia świadectwo zdrowia. Warunki transportu zwierząt: Środki transportu, którymi są przewożone zwierzęta, po rozładunku muszą być czyszczone i odkażane najszybciej jak to możliwe, a dokument potwierdzający przeprowadzenie oczyszczenia i odkażania po ostatnim przemieszczeniu zwierząt (albo jego kopia) muszą być przewożone w tym środku transportu i udostępniane na żądanie urzędowego lekarza weterynarii III. Strefa żółta (obszar ochronny) W obrębie strefy żółtej oraz poza ten obszar w granicach Polski: Przesyłka świń do innych gospodarstw albo do rzeźni musi być zaopatrzona w świadectwo zdrowia, wystawione przez urzędowego lekarza weterynarii (nie wcześniej niż 24 godziny przed wysyłką). Ze strefy żółtej poza granice Polski: Dodatkowe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń:
- muszą przebywać w gospodarstwie co najmniej 30 dni bezpośrednio przed przemieszczeniem lub od urodzenia,
- pochodzą z gospodarstwa, do którego w okresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprowadzono świń pochodzących ze strefy niebieskiej (obszarów zagrożenia), ani czerwonej (obszaru objętego ograniczeniami),
-
w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem zostały poddane badaniu laboratoryjnemu
w kierunku ASF z wynikiem ujemnym, - w ciągu 24 godzin przed przemieszczeniem zostały poddane badaniu klinicznemu przez urzędowego lekarza weterynarii i nie wykazywały objawów klinicznych ASF – następnie urzędowy lekarz weterynarii wystawia świadectwo zdrowia. Wywóz świń z obszaru ochronnego do innego państwa Unii Europejskiej musi również uwzględniać wymagania dotyczące choroby Aujeszky’ego.
4. Jakie dodatkowe działania podejmowane są w związku z występowaniem ASF na terytorium Polski?
Odstrzał sanitarny dzików Inspekcja Weterynaryjna w ramach zwalczania ASF współpracuje z Polskim Związkiem Łowieckim i Lasami Państwowymi w zakresie wdrażania unijnych strategii związanych z likwidacją ASF w populacji dzików i redukcji liczebności tych zwierząt. Dodatkowo, od 2015 r., w celu zintensyfikowania tych działań i jednocześnie zabezpieczeniu całej wschodniej granicy Polski, na obszarze pasa o szerokości około 50 – 100 km położonego wzdłuż wschodniej granicy Polski (obszar wyznaczony zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 lutego 2016 r. sprawie zarządzenia odstrzału sanitarnego dzików), prowadzony jest odstrzał sanitarny dzików, tj. odstrzał prowadzony równolegle do pozyskania dzików w ramach normalnej gospodarki łowieckiej, mający na celu redukcję liczebności dzików na tych terenach do poziomu co najwyżej 0,5 osobnika/km2, następnie zaś utrzymanie osiągniętej gęstości populacji. Likwidacja ognisk ASF Każde ognisko ASF u świń podlega tej samej procedurze likwidacji, opisanej w poprzednich punktach. Dla każdego ogniska prowadzone jest również dochodzenie epizootyczne. Dla zdecydowanej większości ognisk stwierdzonych w 2016 r. jako przyczynę przeniesienia zakażenia wirusem ASF, na podstawie wyników dochodzeń prowadzonych przez Inspekcję Weterynaryjną oraz Policję, wskazuje się nielegalną działalność człowieka (osoby prowadzące nielegalne lub niezgodne z przepisami prawa działania w zakresie przemieszczania świń/dzików lub pozyskanych z nich produktów). W związku z powyższym, we współpracy z innymi służbami (Policja, Inspekcja Transportu Drogowego), na bieżąco monitorowany jest obrót świniami – na obszarze ochronnym i przy przemieszczeniach z tego obszaru dodatkowo obowiązuje od 20.08.2016 r. obowiązek stosowania świadectw zdrowia dla wszystkich przemieszczeń świń (obowiązek taki istniał uprzednio dla obszaru zagrożenia i objętego ograniczeniami). Wprowadzony został zakaz obrotu świniami na targach na tych obszarach; właściwe służby prowadzą wzmożone kontrole zarówno środków transportu, które mogą służyć do przemieszczania świń, jak i monitorowane jest przestrzeganie w/w zakazu obrotu świniami na tych targach.
4. Co można zrobić, by zapobiec rozprzestrzenianiu ASF?
Każdy z nas (w tym zwłaszcza hodowcy świń) ma możliwość ograniczać ryzyko rozprzestrzeniania się ASF, poprzez przestrzeganie stosownych zakazów i nakazów ustanowionych w prawodawstwie oraz postępując zgodnie z poniższymi wskazaniami.
Hodowcy:
A. Przede wszystkim, aby ograniczyć ryzyko zakażenia świń wirusem ASF, w gospodarstwach, w których utrzymywane są świnie, powinny być wdrożone wszystkie podstawowe zasady zabezpieczenia miejsc utrzymywania zwierząt (bioasekuracja), w tym zwłaszcza:
– nie skarmianie zwierząt paszą niewiadomego pochodzenia ani produktami (w tym resztkami, zlewkami) pochodzenia zwierzęcego;
– nie zakupywanie świń z niewiadomego źródła czyli nieoznakowanych i bez świadectwa weterynaryjnego;
– zastosowanie mat dezynfekcyjnych na wjazdach i wyjazdach do gospodarstw i przed wejściami do budynków inwentarskich;
– zabezpieczenie przed dostępem zwierząt dzikich do budynków inwentarskich, magazynów pasz oraz miejsc przechowywania ściółki; – ograniczanie dostępu osób postronnych do zwierząt; – zachowanie podstawowych zasad higieny
– odkażanie rąk i obuwia, stosowanie odzieży ochronnej;
– nieuczestniczenie w polowaniach na 72 godziny przed wejściem do chlewni, niewnoszenia do gospodarstw części dzików itd.;
– niepożyczanie sprzętów, nie zatrudnianie do obsługi osób, które hodują świnie, itp.
B. W przypadku stwierdzenia w stadzie świń niepokojących objawów chorobowych lub padnięć świń, każdy hodowca powinien przekazać tę informację do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio albo za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem lub właściwego miejscowo organu samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza, prezydenta miasta). Objawy afrykańskiego pomoru świń mogą być niespecyficzne, podobne do innych chorób lub zatruć, mogą być różne w różnych stadach i mieć następujący obraz (objawy, które zawsze powinny zaniepokoić hodowcę):
- ASF w stadzie świń może niekiedy objawić się jedynie nagłymi padnięciami świń, bez innych objawów towarzyszących;
- Często spotykane objawy to: wzrost wewnętrznej ciepłoty ciała do (40,5–42°C), któremu mogą nie towarzyszyć inne symptomy (gorączkujące świnie mają czasem zachowany apetyt, poruszają się na ogół normalnie);
- Do gorączki mogą dołączyć inne objawy kliniczne: sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, lecz liczne wybroczyny w skórze, zaczerwienienie skóry widoczne zawłaszcza na końcach uszu, ogona i kończynach, duszność, pienisty wypływ z nosa, wypływ z worka spojówkowego, biegunka – często z domieszką krwi, wymioty oraz niedowład zadu, objawy nerwowe w postaci podniecenia, drgawek mięśni i skurczów kloniczno-tonicznych, ronienia u prośnych macior;
- Niekiedy gorączce mogą towarzyszyć posmutnienie, utrata apetytu, szybkie i trudne oddychanie oraz zaleganie wydaliny z nosa i oczu, wymioty, zaparcia, krwista biegunka, przed śmiercią może nastąpić śpiączka, która pojawia się jeden do siedmiu dni po wystąpieniu pierwszych objawów klinicznych. Objawy ASF są dodatkowo opisane w materiałach informacyjnych dostępnych na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii. C. W przypadku stwierdzenia padnięć trzody chlewnej w gospodarstwach zlokalizowanych w województwach podlaskim, lubelskim oraz mazowieckim, właściciele zwierząt powinni natychmiast poinformować o tym fakcie właściwego powiatowego lekarza weterynarii. Padłej trzody chlewnej bezwzględnie nie należy zakopywać – działanie takie jest surowo zakazane przepisami prawa (za złamanie zakazu grożą sankcje karne o znacznej wysokości). Ponadto, padnięcia świń mogą być pierwszym objawem wystąpienia ASF w gospodarstwie – tylko szybkie zgłoszenie padnięć w celu wykluczenia ASF przez powiatowego lekarza weterynarii zapewnia szybką likwidację choroby! Należy zaznaczyć, że hodowcy nie ponoszą kosztów związanych z przekazywaniem padłych zwierząt do utylizacji, ponieważ w Polsce funkcjonuje specjalny system dopłat z budżetu państwa dla zakładów utylizacyjnych odbierających od rolników padłe zwierzęta. Za realizację systemu dopłat do unieszkodliwiania padłych zwierząt odpowiada Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Na stronie internetowej Agencji pod linkiem https://www.arimr.gov.pl/pomoc-krajowa/dofinansowaniekosztow-utylizacji-padlych-zwierzat-gospodarskich.html dostępny jest wykaz zakładów utylizacyjnych prowadzących przedmiotową działalność w poszczególnych województwach oraz dane kontaktowe tych przedsiębiorstw. Ponadto: A. Należy unikać kontaktu z padłymi świniami. Każdy fakt znalezienia padłej świni należy zgłosić do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio albo za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem lub właściwego miejscowo organu samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza, prezydenta miasta). W celu uniknięcia przeniesienia na inne zwierzęta w sposób mechaniczny czynników zakaźnych wywołujących różne choroby, nie tylko ASF, należy przestrzegać podstawowych zasad ostrożności i higieny, w tym szczególnie: – nie pozwolić domowym zwierzętom na kontakt z padłymi świniami i dzikami, – w przypadku kontaktu z padłą świnią lub dzikiem należy jak najszybciej umyć ręce lub zdezynfekować środkiem na bazie alkoholu oraz oczyścić i zdezynfekować obuwie, – osoby postronne (tzn. osoby nie zajmujące się zawodowo zwierzętami lub leczeniem zwierząt w danym gospodarstwie), nie powinny wchodzić – zwłaszcza po kontakcie z padłą świnią lub dzikiem – do budynków inwentarskich w gospodarstwach, w których utrzymywane są świnie; należy stosować się ściśle do zaleceń służb weterynaryjnych na danym terenie. B. Ponadto osoby, które wyjeżdżają poza terytorium Unii Europejskiej (wyjazdy zagraniczne do państw trzecich nienależących do UE) muszą pamiętać, że nie wolno przywozić z państw nie będących członkami UE żadnej żywności pochodzenia zwierzęcego za wyjątkiem specjalnych produktów dietetycznych przeznaczonych na użytek własny lub małych dzieci. Informacje na temat ASF dostępne są na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii pod adresem www.wetgiw.gov.pl .
Opracowanie materiałów Marta Adamowicz
Pomoc dla producentów rolnych – przymrozki wiosenne
Rypińska AGRA 2017
9-10 września 2017 roku na terenie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Rypinie odbyła się Rypińska AGRA. Jest to impreza wystawienniczo-targowa, organizowana już po raz dwudziesty siódmy, której współorganizatorem jest KPODR w Minikowie – PZDR w Rypinie. O dużym, lokalnym znaczeniu imprezy świadczy fakt, iż w tym roku, mimo trudnych warunków pogodowych, przybyło ponad 120 firm, aby zaprezentować swoją ofertę.
W czasie dwóch dni na wystawie oprócz ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych, które są bardzo chętnie oglądane przez zwiedzających, licznie prezentowano oferty producentów i sprzedawców pasz, środków ochrony roślin, nawozów oraz materiałów budowlanych. Można było zakupić drobne narzędzia, świeży miód oraz wzbogacić swój ogród, wybierając ciekawe rośliny ozdobne z bogatej oferty wystawców. Odbywały się też rozmowy, udzielano porad i informacji na stoiskach firm obsługujących rolnictwo. W pierwszym dniu, oprócz zwiedzania prezentowanych stoisk firm, można było obejrzeć występy zespołów artystycznych oraz zawody sportowe samorządowców. Samemu można też było zmierzyć się w biegach.
Drugi dzień – to przede wszystkim Dziękczynna Msza Święta na której dziękowano Panu Bogu za tegoroczne zbiory. Prezentowano piękne wieńce dożynkowe. Dzielono się chlebema w finale wręczono puchary, dyplomy i drobne upominki dla najlepszych gospodarstw z poszczególnych gmin powiatu rypińskiego. Wybrano gospodarstwa, które wyróżniają się osiągając wysokie wyniki produkcyjne, inwestują i przystosowują się do wymagań związanych z ochroną środowiska.
Tegoroczna AGRA wzbogacona była poprzez pokazy psów myśliwskich i ptaków łownych oraz występ Capelli Zamku Rydzyńskiego.
Pojawiły się też akcenty patriotyczne w postaci inscenizacji odtworzenia uroczystej przysięgi Legionów Polskich z 1797 r, na której, paradując na koniach, prezentowano piękne mundury z tamtych lat. Wieczorem, tłumnie przybyli widzowie oklaskiwali piękne dziewczyny, biorące udział w Wyborach Miss AGRA.
Tekst: Jolanta Tyburska Zdjęcia: Jolanta Tyburska, KPODR
Karolina Rębacz – Urząd Miasta Rypin
