Targi LATO NA WSI – ŚWIĘTO SMAKU I TRADYCJI
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
zaprasza na
Targi LATO NA WSI – ŚWIĘTO SMAKU I TRADYCJI
Minikowo, 11-12 maja 2024 r., (sobota i niedziela)
w godz. 10:00-17:00
10 ha powierzchni wystawienniczej
ponad 300 wystawców i 30 tys. odwiedzających
PROMOCJA CENOWA za wynajem powierzchni obejmuje zgłoszenia przesłane do 19 kwietnia br.
Natomiast od 20 do 30 kwietnia br. obowiązuje wyższa opłata za udział.
WARUNKIEM UCZESTNICTWA W TARGACH JEST:
– do 30 kwietnia br. przesłanie do Organizatora wypełnionego i podpisanego formularza zgłoszeniowego e-mailem na adres: lato@kpodr.pl i dokonanie opłaty za udział w targach na konto bankowe:
Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie
BGK O/Toruń 47 1130 1075 0002 6172 1320 0005
Do pobrania – dokumenty zgłoszeniowe wg. branż:
Firmy – dokumenty zgloszeniowe
Ogrodnicy – dokumenty zgloszeniowe
Zywnosc – dokumenty zgloszeniowe
Gospodarstwa pasieczne – dokumenty zgloszeniowe
Tworcy ludowi – dokumenty zgloszeniowe
KGW – dokumenty zgloszeniowe
Gastronomia – Dokumenty zgłoszeniowe:
Regulamin targów LnW-gastronomia_2024
zgłoszenie na LnW_gastronomia_2024
WYMAGANIA SANITARNE
Umowa Najmu Gastronomia
Regulamin targów LnW-gastronomia_2024
Plan aktualny – schemat wydarzeń
Zaprezentowanie mieszkańcom województwa kujawsko-pomorskiego pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich, tradycji kulturowych, walorów przyrodniczych regionu, a także ekologicznych metod produkcji żywności. Zapoznanie z możliwościami wykorzystania energii odnawialnej.
W programie wydarzenia m.in.:
- • Dziedzictwo Kulinarne Pomorza i Kujaw – z prezentacją, pokazami i degustacją regionalnych specjałów i potraw od lokalnych wytwórców żywności i Kół Gospodyń Wiejskich,
- • plenerowa Wystawa Ogrodnicza – największa w regionie,
- • produkty ekologiczne,
- • gospodarstwa pasieczne,
- • stoiska promocyjne powiatów i gmin,
- • twórczość ludowa,
- • odnawialne źródła energii.
- • mała architektura ogrodowa,
- • narzędzia i sprzęt ogrodniczy,
- • doradztwo ubezpieczeniowe, bankowe, specjalistyczne,
Będzie to doskonała okazja do zakupienia dobrych jakościowo sadzonek, uzyskania informacji dotyczących projektowania i urządzania ogrodów, pielęgnacji roślin, a także ciekawy sposób na spędzenie wolnego czasu.
Imprezy towarzyszące:
• Wojewódzki Konkurs „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionu”,
• Regionalna Wystawa Królików Rasowych i Pokaz Drobnego Inwentarza, (alpaki, króliki, gołębie rasowe, ptaki egzotyczne),
• Podsumowanie konkursu „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne”
• Zabawy i konkursy dla dzieci.
Patronat honorowy:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Wojewoda Kujawsko-Pomorski
Informacji udziela:
Sylwia Żakowska-Stasiszyn, tel. 52 386 72 23, e-mail: lato@kpodr.pl
STOISKA HANDLOWE – Piotr Rybacki, tel. 52 386 72 25, e-mail: piotr.rybacki@kpodr.pl
KONKURS
Koła gospodyń wiejskich mogą się ubiegać o wsparcie statutowe na 2024 rok
25.03.2024
Od 25 marca 2024 r. koła gospodyń wiejskich wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich mogą składać w biurach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o przyznanie pomocy finansowej z budżetu państwa.
Wysokość wsparcia jest zróżnicowana: 8 tys. zł mogą otrzymać koła liczące nie więcej niż 30 osób; stawka 9 tys. zł dotyczy tych składających się z 31-75 członków; w przypadku jeszcze liczniejszych KGW dofinansowanie wynosi 10 tys. zł. Na ten cel przewidziano 120 mln zł.
Środki można przeznaczyć na cele statutowe, na przykład:
1. działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich;
2. działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich;
3. rozwój przedsiębiorczości kobiet;
4. inicjowanie i prowadzenie działań na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi;
5. upowszechnianie i rozwijanie form współdziałania, gospodarowania i racjonalnych metod prowadzenia gospodarstw domowych;
6. działania związane z reprezentacją interesów środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej;
7. rozwój kultury ludowej, w tym w szczególności kultury lokalnej i regionalnej.
Nabór prowadzą biura powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ostatni dzień na złożenie wniosku to, tak jak w poprzednich latach, 30 września. W związku z tym, że pula środków może się wyczerpać wcześniej, nie warto zwlekać z dostarczeniem dokumentów.
W rejestrze prowadzonym przez ARiMR mamy 14,37 tys. kół gospodyń wiejskich.
Więcej informacji oraz wniosek o przyznane wsparcia – otwórz
Zdjęcie: AdobeStock
Produkt polski
Ochrona zasobów przyrodniczych na obszarach wiejskich
19 marca br. odbyło się szkolenie online „Ochrona zasobów przyrodniczych na obszarach wiejskich”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Oddział w Przysieku oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. W szkoleniu wzięło udział 47 osób. Byli to rolnicy, doradcy rolni, pracownicy parków krajobrazowych, nauczyciele, samorządowcy, uczniowie szkół rolniczych oraz inne osoby zainteresowane ochroną przyrody na obszarach wiejskich.
W pierwszym wykładzie na temat „Różnorodność biologiczna na terenach wiejskich nad dolną Wisłą” Jarosław Pająkowski, dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych nad dolną Wisłą, opowiedział o działalności parku krajobrazowego, ochronie starych odmian drzew owocowych, ochronie roślinności kserotermicznej oraz modernizacji zagrody w Dusocinie. Zespól Parków charakteryzują szczególne walory przyrodnicze, duże zróżnicowanie rzeźby terenu, gleb, klimatu oraz wód znajduje swoje odzwierciedlenie w bogactwie flory i fauny. Na terenie Zespołu Parków znajduje się 14 rezerwatów przyrody, występuje wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt, które chronione są w ramach projektów czynnej ochrony gatunków zagrożonych. W granicach Parku znajduje się 97 pomników przyrody ożywionej (pojedyncze drzewa i ich zgrupowania) oraz 4 obiekty przyrody nieożywionej (jaskinia, głaz narzutowy i dwa źródła).
Kolejny wykład pt. „Społeczne rezerwaty przyrody w Dolinie Łachy” przedstawił przyrodnik i ornitolog Krzysztof Konieczny z Fundacji Przyrodniczej proNatura, który jest również autorem ciekawego bloga przyrodniczego panodprzyrody.pl. Na co dzień zajmuje się badaniem ptaków i czynną ochroną przyrody. Jest autorem i współautorem wielu projektów z zakresu ochrony gatunków i siedlisk. Poszukuje rozwiązań łączących rozwój wsi z poszanowaniem wartości przyrodniczych. W bardzo ciekawym wykładzie przedstawił historię powstania społecznych rezerwatów przyrody w Dolinie Łachy. I choć sama dolina jak i rzeka nie są wielkie, to bogactwo przyrodnicze tego obszaru jest niezwykłe i warte ochrony. Do najważniejszych walorów przyrodniczych należą przestoje starych dębów z dużą populacją pachnicy dębowej, kozioroga dębosza i ciołka matowego. Na uwagę zasługuję także występowanie nietoperzy: mopka, nocka dużego, borowiaczka. Wśród ptaków wiodą prym żurawie, a na słonecznych stokach wzgórz zobaczymy kolorowe żołny. Ponadto lęgnie się tu bielik, bocian czarny, kania ruda, kania czarna czy gołąb siniak. W oczkach wodnych występuje traszka grzebieniasta i zwyczajna. Ochronie podlegają również niezwykle rzadkie mieczyki dachówkowate.
Wszystkie osoby zainteresowane powyższymi tematami, zachęcamy do skorzystania z nagrania szkolenia dostępnego poniżej.
Karina Wroniecka
KPODR w Minikowie
Oddział w Przysieku
XXXII Forum Pszczelarzy
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Relacja z XXXII Forum Pszczelarzy
16 marca br. w Toruniu odbyło się XXXII Forum Pszczelarzy. Organizatorem Forum był Regionalny Związek Pszczelarzy w Toruniu. Patronat nad imprezą objęli: Wojewoda Kujawsko-Pomorski oraz Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Swoją obecnością zaszczycili: Poseł na Sejm RP Jan Krzysztof Ardanowski, Poseł na Sejm RP Marcin Skonieczka, Wiceprzewodnicząca Sejmiku Woj. Kujawsko-Pomorskiego Katarzyna Lubańska, Dyrektor Departamentu Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu Wiesław Czarnecki, Dyrektor Oddziału KPODR w Przysieku Marek Nowacki, Dyrektor Oddziału KPODR w Zarzeczewie Stanisław Piątkowski, Ksiądz Kanonik Jacek Dudziński – Kapelan Diecezjalny Pszczelarzy Diecezji Toruńskiej.
Po oficjalnym otwarciu, wręczono odznaczenia związkowe pszczelarzom szczególnie wyróżniających się w pracy na rzecz Koła oraz Związku Pszczelarzy w Toruniu. Ogółem odznaczonych złotą, srebrną i brązową odznaką zostało 14 pszczelarzy. Po wręczeniu odznaczeń głos zabrali zaproszeni goście, którzy deklarowali swoją sympatię, pomoc i wsparcie dla produkcji pszczelarskiej w bardzo trudnej obecnie sytuacji w rolnictwie.
Targi pszczelarskie połączone z konferencją naukową przyciągnęły rzesze pszczelarzy i osób zainteresowanych założeniem pasieki. Podczas konferencji uczestnicy mieli możliwość wysłuchania interesujących wykładów. Temat „Jak pestycydy szkodzą pszczołom? Punkt widzenia biologa, fizjologa i miłośnika pszczół” wygłosił dr hab. Bartosz Piechowicz, profesor Instytutu Biologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Ciąg dalszy wykładu na temat „Jak pestycydy szkodzą pszczołom?” przedstawił dr Przemysław Grodzicki, Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych Katedry Fizjologii Zwierząt i Neurobiologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wykład „Ekstrakty roślinne ograniczające masowe wymieranie pszczół” przedstawił dr hab. Daniel Załuski, profesor Katedry Botaniki Farmaceutycznej i Farmakognozji Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Z kolei temat „Charakterystyka matek pszczelich linii Kujawska” wygłosił Adrian Stankiewicz z KPODR, Oddział w Zarzeczewie.
Podczas imprezy była okazja do zakupu sprzętu pszczelarskiego, lekarstw, nasion oraz produktów ekologicznych. Do Torunia przyjechało 24 wystawców, którzy prezentowali sprzęt, ule i elementy uli, wydawnictwa pszczelarskie, odżywki i lekarstwa dla pszczół oraz zdrową żywność (produkty pszczele, oleje spożywcze oraz pieczywo). Były też dwa stoiska z nasionami roślin miododajnych, oraz dwa punkty skupu wosku pszczelego z możliwością wymiany na węzę pszczelą. Uczestnicy Forum w dobrych nastrojach wracali do swoich domów, oczekując poprawy pogody, która umożliwi przegląd wiosenny rodzin pszczelich.
Karina Wroniecka, KPODR Oddział w Przysieku
fot: Marek Rząsa
Festiwal Polska od Kuchni – zapisy do konkursów – KGW
Festiwal „Polska od Kuchni” to prawdziwe święto smaków, które zaprasza wszystkich miłośników polskiej kuchni na niezapomnianą podróż po regionalnych tradycjach kulinarnej Polski.
Festiwal stanie się areną dla najlepszych kucharzy, pasjonatów kulinarnych oraz wszystkich, którzy pragną poszerzyć swoje kulinarne horyzonty. Na odwiedzających czekają liczne stoiska z regionalnymi przysmakami, warsztaty kulinarno-edukacyjne, degustacje potraw przygotowywanych na żywo oraz wiele innych atrakcji.
Te wyjątkowe wydarzenie rusza w Polskę już po raz czwarty, tym razem z Menu Wolności oraz nową Ambasadorką – Katarzyną Bosacką.
Menu Wolności to ogólnopolska akcja społeczna mająca na celu rozpropagowanie wśród wszystkich Polaków idei wspólnego i radosnego świętowania rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 roku, które przyniosły Polsce wolność. To właśnie przy stole i wspólnym posiłku następuje największa integracja.
Chcąc uhonorować wkład Kół Gospodyń Wiejskich w promowanie bogactwa oraz różnorodności lokalnej tradycji a także pogłębić wiedzę o kulturze regionu, Organizatorzy Festiwalu „Polska od Kuchni” już po raz kolejny zapraszają wszystkie KGW do udziału w konkursach angażujących Koła z całej Polski. Szczypty pikanterii konkurencjom dodadzą wartościowe nagrody, które Koła mogą zdobyć.
Formularze zgłoszeniowe do konkursów oraz dla wystawców dostępne są na stronie festiwalu pod linkami:
https://festiwalpolskaodkuchni.pl/zgloszenia-do-konkursow–formularze-s6106
https://festiwalpolskaodkuchni.pl/wystawcy-kgw–formularz-s6144
https://festiwalpolskaodkuchni.pl/wystawcy-ogolni–formularz-s6145
Wybory Miss Wdzięku
W tym roku Konkursom Miss Wdzięku przewodzić będzie motyw kwiatowy.
To przestrzeń dla wszystkich kobiet, które chcą poczuć się wyjątkowo, są pełne klasy i wdzięku.
W konkursie Miss jedną z kreacji, w której zaprezentują się Panie będzie strój nawiązujący w motywu przewodniego – wianki, bukiety, suknie w kwietne wzory – wszystkie chwyty dozwolone. Konkurs odbędzie się w dwóch kategoriach wiekowych: Miss od 18 do 45 lat oraz Miss 45+.
Pragniemy stworzyć niezapomnianą atmosferę, pełną dobrej zabawy, przyjaźni i wspólnoty, gdzie każda uczestniczka będzie miała szansę zabłysnąć a także zdobyć uznanie jury oraz publiczności.
Niech Wasza charyzma i wdzięk zjednają serca wszystkich obecnych na tym wyjątkowym wydarzeniu.
Miss Wdzięku to nie konkurs piękności, lecz wyraz szacunku dla różnorodności i indywidualizmu każdej kobiety.
Na zwycięzców czekają również atrakcyjne nagrody finansowe.
Wystawcy:
Koła nie biorące udziału w konkursach, również mogą zaprezentować się na Festiwalu. Organizatorzy dają możliwość pokazania swojej działalności – rękodzieła, śpiewu, wyśmienitego regionalnego jedzenia i wszystkiego, czym tylko możecie się pochwalić. Niech ludzie zobaczą, jak pomysłowe, zaradne i przedsiębiorcze są kobiety z kół gospodyń wiejskich. Do udziału w festiwalu zaproszeni są również regionalni wystawy nie zrzeszeni w kołach gospodyń wiejskich, rękodzielnicy i twórcy chcących zaprezentować swoje produkty.
Serdecznie zapraszamy do udziału w Festiwalu „Polska od Kuchni”, aby wspólnie odkrywać bogactwo polskiej kuchni i cieszyć się smakiem prawdziwej tradycji kulinarnej. To niepowtarzalna okazja, by zanurzyć się w świecie aromatów, którymi nasza kuchnia stoi.
Zgłoszenia do konkursów przyjmowane są do 29 marca br.
Więcej informacji na stronie: www.festiwalpolskaodkuchni.pl oraz na naszych profilach na portalach społecznościowych:
Facebook: https://www.facebook.com/polskaodkuchni
Instagram: https://www.instagram.com/festiwalpolskaodkuchni
Ruszyła trzecia edycja konkursu Innowacyjny Farmer 2024. Zgłoś się!
Powalcz o tytuł Innowacyjnego Farmera 2024! Pochwal się swoim gospodarstwem i stosowanymi w nim innowacjami.
Jeżeli stosujesz technologię lub praktykę rolniczą, która pozwala na zwiększenie efektywności produkcji rolnej, poprawę dobrostanu zwierząt lub zmniejszenie negatywnego oddziaływania produkcji rolnej na klimat i środowisko to ten konkurs jest dla Ciebie!
Kto może wziąć udział w konkursie Innowacyjny Farmer 2024?
Do konkursu mogą zgłosić się rolnicy indywidualni prowadzący lub współprowadzący gospodarstwo rolne na terenie kraju. Rolnicy mogą być też nominowani do udziału w konkursie na przykład przez organizacje branżowe, jednostki administracyjne, związki zawodowe rolników, firmy prywatne z sektora rolnego i rolno-spożywczego.
Gospodarstwa i prowadzona w nich działalność powinny odznaczać się szczególnymi walorami, zgodnie z poniższymi wyróżnikami innowacyjności:
★ innowacyjność celu – identyfikacja nowych i obiecujących podejść do rozwiązania danego problemu;
★ innowacyjność procesu – innowacyjność ukierunkowana na proces; rozwój nowych metod, narzędzi, nowego podejścia i udoskonalenie już istniejącego; rozwój systemu odpowiadającego na potrzeby i problemy rynku; społeczny wymiar innowacji;
★ innowacyjność stosowanych produktów i technologii – cechy produktu, oryginalne rozwiązania, zastosowania produktu, użyteczność; dostarczanie korzyści dla prowadzonej działalności pod względem ekonomicznym, środowiskowym, klimatycznym czy też dobrostanu zwierząt.
Zgłoszenia będą przyjmowane w ramach trzech kategorii konkursowych:
Produkcja roślinna
- nowatorskie rozwiązania agrotechniczne stosowane w produkcji roślinnej,
- praktyki i technologie podnoszące plon i jakość produkowanego surowca,
- praktyki i technologie obniżające koszty produkcji roślinnej,
- praktyki i technologie promujące zasady rolnictwa zrównoważonego,
- wykorzystanie niestandardowych metod ochrony, produkcji lub nawożenia,
- system produkcji zgodny z naturą (rolnictwo ekologiczne i regeneratywne) oraz nowatorskie rozwiązania w zakresie tego typu produkcji,
- wykorzystanie innowacji cyfrowych w prowadzeniu produkcji roślinnej podnoszące jej efektywność.
Produkcja zwierzęca
- nowatorskie rozwiązania techniczne stosowane w chowie,
- wykorzystanie niestandardowych komponentów paszowych i innowacyjnych systemów żywienia,
- niestandardowe, podwyższone podejście do dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska,
- wykorzystanie mało popularnych genetyk czy gatunków zwierząt,
- przetwórstwo mięsa/mleka na poziomie gospodarstwa, skracanie łańcucha dostaw,
- ograniczenie zużycia antybiotyków, chów bez użycia komponentów transgenicznych, chów ekologiczny,
- dążenie do skrócenia łańcucha produkcji,
- dążenie do zmniejszenia śladu węglowego z prowadzonej działalności.
Technologie
- nowatorskie rozwiązania techniczne stosowane w gospodarstwie rolnym (maszyny rolnicze, urządzenia i systemy do zarządzania gospodarstwem, monitorowania upraw, pogody, predykcji zdarzeń itp.),
- maszyny, sprzęt i technologie podnoszące wydajność, jakość i komfort pracy,
- maszyny, sprzęt i technologie obniżające koszty produkcji,
- maszyny, sprzęt i technologie zmniejszające oddziaływanie na klimat i środowisko,
- maszyny, sprzęt i technologie zmniejszające zużycie środków do produkcji rolnej,
- nowatorskie technologie pozyskiwania energii w gospodarstwie,
- narzędzia i technologie prowadzące do zmniejszenia śladu węglowego z prowadzonej produkcji rolnej.
Zgłoszenie powinno zawierać charakterystykę gospodarstwa (maks. 1500 znaków ze spacjami), uwzględniającą minimum jedną cechę innowacyjności:
- innowacyjność celu
- innowacyjność procesu
- innowacyjność stosowanych produktów i technologii,
wypełnioną ankietę w zakładce Zgłoś gospodarstwo, zdjęcie gospodarstwa w dobrej rozdzielczości (min. 1 Mb/ 1200×800 px), z oznaczeniem jego autora.
Konkurs trwa od 26.02.2024 r. do 8.10.2024 r.
I ETAP – zgłoszenia do konkursu: 26.02.2024 r. – 14.04.2024 r.
weryfikacja zgodności z regulaminem zgłoszeń przez redakcję oraz kapitułę: 15.04.2024 r – 16.04.2024 r.
II ETAP – wizytacja gospodarstw zgłoszonych do konkursu, które przeszły pozytywną weryfikację: 17.04.2024 r. – 15.09.2024 r.
III ETAP – obrady kapituły oraz głosowanie internautów 23.09.2024 r. – 08.10.2024 r.
Ocenę gospodarstw i prowadzonych w nich działań, praktyk i stosowanych technologii przeprowadzi kapituła konkursu powołana przez redakcję portalu farmer.pl i miesięcznika „Farmer”, składająca się ze specjalistów z zakresu danych kategorii oraz z przedstawicieli redakcji. Równocześnie czytelnicy portalu wybiorą zwycięzcę poprzez głosowanie.
W sumie kapituła wybierze najlepsze gospodarstwo w każdej z trzech kategorii oraz jedno przyznają czytelnicy portalu farmer.pl.
Oficjalne ogłoszenie wyników odbędzie się podczas konferencji Narodowe Wyzwania w Rolnictwie. Laureaci konkursu zostaną wyróżnieni tytułem INNOWACYJNY FARMER 2024 oraz nagrodami ufundowanymi przez partnerów konkursu.
Szczegóły, formularz zgłoszeniowy i regulamin konkursu dostępne na stronie:
www.farmer.pl/innowacyjny-farmer-2024/
Bronisławskie Smaki – w tradycyjnej Kuchni Kujawskiej
„Bronisławskie Smaki” – wystawa jakich mało, gdzie na jednym stole Wigilia spotkała się z Wielkanocą. Posmakować można było zarówno potraw kojarzonych z wigilijną kolacją: Grochu z kapustą, Klusek z makiem czy Wigilijnej zupy z suszonych śliwek jak i potraw typowych dla okresu Wielkiej Nocy: Kujawioka – Wielkanocnej baby drożdżowej czy Świątecznej kujawskiej szynki z kością. Strawa codzienna, powszednia jak Gzik i Poliwka prezentowała się obok niedzielnej Czarniny kujawskiej czy Kiszczoka, który towarzyszył przedświątecznemu świniobiciu. Różnorodność przygotowanych produktów i potraw pozwoliła przejść smakowo przez cały kulinarny rok kujawskiej wsi. Od karnawału, przez przednówek, Wielkanoc aż po święta rodzinne, na Bożym Narodzeniu kończąc.
16 lutego Gminny Ośrodek Kultury w Dobrem wraz z Kołem Gospodyń Wiejskich w Bronisławiu uroczyście podsumował wspólnie realizowany projekt pt.: „Bronisławskie Smaki – w tradycyjnej Kuchni Kujawskiej” w ramach powierzonego przez Lokalną Grupę Działania jednego z grantów zbiorczego projektu pn.: „Historia, kultura, dziedzictwo lokalne w Powiecie Radziejowskim”. Gminny Ośrodek Kultury złożył projekt w odpowiedzi na ogłoszony w 2023r przez LGD „Razem dla Powiatu Radziejowskiego” konkurs mający na celu wsparcie wdrożenia operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność.
Tradycyjna kuchnia kujawska od lat kultywowana jest w Bronisławiu i okolicach. W ciągu niespełna 15 lat Panie z KGW Bronisław zgłosiły i doczekały się wpisu 30 produktów na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stąd pomysł na „Bronisławskie Smaki”. W ramach grantu zorganizowano wystawę produktów zgłoszonych przez członkinie KGW Bronisław oraz wydano folder pt. „Bronisławskie Smaki-W tradycyjnej Kuchni Kujawskiej”, w którym Anna Patyk, przewodnicząca KGW Bronisław, opisała wszystkie 30 produktów wpisanych na Listę. W publikacji znajdziemy również informacje o miejscowości Bronisław oraz Kole Gospodyń Wiejskich z Bronisławia. Wystawie towarzyszyła oprawa muzyczna, o którą zadbały „Bronisławianki” – zespół który min. kultywuje folklor Kujaw. Wśród gości wystawy nie mogło zabraknąć osób, które uczestniczyły w procesie rejestracji produktów: specjalisty Beaty Darowskiej, który z ramienia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu bezpośrednio zajmuje się weryfikacją złożonych wniosków oraz etnografa Doroty Kalinowskiej z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, która na przestrzeni lat służyła swoja wiedzą oraz literaturą niezbędną w procesie udokumentowania tradycyjności zgłaszanego produktu. Gościem specjalnym była Aneta Jędrzejewska – członek Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Tekst i foto:
Urszula E. Nowakowska
KPODR w Minikowie
Kuchnia i Tradycja na Kujawach
Zanikają na Kujawach pewne obrzędy i tradycje, które miały miejsce jeszcze w latach 50-tych XX wieku jak sypanie wzorów piaskiem, ale są też takie, które od prawie 200 lat niezmiennie kultywowane są przez kolejne pokolenia. Mowa o „Przywołówkach z Szymborza” (dzisiaj dzielnica Inowrocławia), które w 2016 roku zostały wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
„Pierwszy numer ode dwora,
jest tam dziewczyna ładno, urodno,
do ludzi podobno.
Niech się nie boji,
Bo Józek Kornecki za niom stoji!"
To tekst przywołówki dyngusowe j- kujawskiej rymowanki tradycyjnie wygłaszanej przez Klub Kawalerów w pierwszy dzień Świąt Wielkiej Nocy z szymborskiej ambony.
O tych ginących oraz tych ciągle żywych tradycjach przypomniała Urszula Nowakowska (KPODR w Minikowie) podczas pokazu produktów tradycyjnych „Kuchnia i Tradycja na Kujawach”, który odbył się 12 marca w świetlicy wiejskiej w Czołowie i nawiązywał do potraw oraz zwyczajów związanych ze Świętami Wielkanocnymi. Główną atrakcją pokazu były Święconki, czyli produkty, które powinny znaleźć się w kujawskim koszyku w Wielką Sobotę. Koła Gospodyń Wiejskich z terenu powiatu radziejowskiego, reprezentujące poszczególne gminy przygotowały je jak zwykle starannie, mając na uwadze regionalizmy i tradycje kulinarne.
Koszyki, a raczej kosze przypominały te dawniejsze, kiedy to całe jadło przeznaczone na świąteczne śniadanie przynoszono do poświęcenia przed spożyciem. Szynki parzone oraz dojrzewające w towarzystwie białej, gotowanej lub obsuszanej kiełbasy kusiły swoim aromatem, obok pyszniły się drożdżowe lub piaskowe baby, między pętkami kiełbasy mieniły się kraszanki czyli jajka barwione w łupinach cebuli lub buraczkach, z rzadka tylko zdobione drapanym na skorupce ornamentem. Nie zabrakło wypiekanego przez gospodynie pszennego lub pszenno-razowego chleba oraz baranka , całości dopełniały sól i chrzan. A wszystko otulone białymi serwetkami i ozdobione zielenią barwinka, bukszpanu -zwanego przez niektórych mieszkańców Kujaw gryszpanem i sezonowym kwieciem. Produkty były przygotowane według dawnych receptur.
Pokaz zainicjowała Powiatowa Rada KGW w Radziejowie oraz Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Radziejowie. To kolejne działanie, mające na celu kultywowanie i promowanie kujawskich tradycji kulturowych, podtrzymywanie lokalnej tożsamości oraz aktywizację Kół Gospodyń Wiejskich powiatu radziejowskiego. Podczas pokazu oprócz wykładu na temat zwyczajów Kamil Kotarski, szef kuchni wygłosił prelekcję pt.: „Wykorzystanie znaczenia produktów regionalnych, tradycyjnych, lokalnych w rozwoju przedsiębiorczości i promocji regionu”. Z kolei pani Katarzyna Kotarska przybliżyła uczestnikom temat: „Jak soczyście pisać i mówić o jedzeniu – czyli jak skutecznie i interesująco promować jedzenie w mediach i podczas eventów”.
Na Kujawach powiedzenie „Zastaw się , a postaw się” jest ciągle żywe i odczuwalne. Gospodynie imprezy, Koło Gospodyń Wiejskich z Czołowa, przygotowały stół suto zastawiony – jak to na Wielkanoc.
Urszula E. Nowakowska
KPODR w Minikowie