Przyszłość rolnictwa ekologicznego i szanse rolników ekologicznych – podsumowanie konferencji

18 września 2022 roku w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego odbyła się konferencja pn. „Rolnictwo ekologiczne szansą na lepszą przyszłość” Wykłady uświetniły uroczyste podsumowanie etapu wojewódzkiego Konkursu na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne. Wydarzenie wzbudziło duże zainteresowanie zarówno rolników, którzy od wielu lat prowadzą gospodarstwa ekologiczne, tych którzy stawiają pierwsze kroki w ekologicznym systemie produkcji, a także tych, którzy dopiero planują podjąć działalność
w tym zakresie.

Pierwszy wykład pn. Perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego na lata 2023-2027 wygłosił pan Jan Golba zastępca dyrektora w Departamencie Rolnictwa Ekologicznego i Jakości Żywności, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Kwestie finansowe są niezwykle ważne dla rolników prowadzących gospodarstwa w systemie rolnictwa ekologicznego jak i dla rolników, którzy dopiero zastanawiają się nad przestawieniem gospodarstwa. Środki produkcji dozwolone w rolnictwie ekologicznym są zdecydowanie droższe niż te stosowane w rolnictwie konwencjonalnym. Ważnym zagadnieniem jest również rozbudowa rynku zbytu, gdyż to on decyduje o opłacalności produkcji rolnej. Rolnictwo ekologiczne jest bardzo trudną metodą produkcji, wymagającą ogromnej wiedzy i zwiększonych nakładów pracy dlatego tak ważne jest stworzenie możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego. Prelegent zaznaczył, że rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce w nowym okresie programowania będzie realizowany dzięki szerokiemu wsparciu producentów ekologicznych na poszczególnych etapach ekologicznego łańcucha żywnościowego – od pola do stołu. Wspierany będzie zarówno obszar produkcji surowców rolnych jak i przetwórstwa. Będą realizowane działania wspierające inwestycje
i potencjał rynkowy (w tym małych i średnich gospodarstw), skracanie łańcuchów dostaw oraz działania kształtujące popyt i zaufanie konsumentów. Wszystkie zaplanowane przedsięwzięcia dają nie tylko nadzieje, ale realne szanse na rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce.

Drugi wykład pn. Płodozmian w gospodarstwie ekologicznym kluczowym elementem rozwoju rolnictwa ekologicznego wygłosiła dr hab. Beata Feledyn  – Szewczyk z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. W systemie ekologicznym, który wyklucza stosowanie syntetycznych nawozów mineralnych i pestycydów, a opiera się na wykorzystaniu naturalnych procesów zachodzących w środowisku, znaczenie płodozmianu jest większe niż
w rolnictwie konwencjonalnym. Odpowiednio zaplanowany płodozmian powinien być kompromisem między oddziaływaniem czynników przyrodniczych i ekonomicznych. Wykładowczyni zwróciła uwagę, że płodozmian pełni szereg zadań, m. in. zapewnia biologiczne wiązanie azotu, umożliwia wzrost żyzności i biologicznej aktywności gleby, ogranicza rozprzestrzenianie się chorób, szkodników i chwastów. Umożliwia pełne wykorzystanie składników pokarmowych z gleby poprzez następstwo roślin o różnym zapotrzebowaniu i różnej zdolności ich pobierania. Ponadto ogranicza wymywanie składników pokarmowych, głównie azotanów, do wód gruntowych oraz chroni glebę przed erozją. Zapewnia również pokrycie zapotrzebowania posiadanych zwierząt na paszę w okresie żywienia letniego oraz zimowego. Prowadzącą oprócz ogromnej porcji wiedzy zaprezentowała również uczestnikom wiele zdjęć z upraw ekologicznych. Omówiła m.in. wpływ doboru odmian, długości rotacji płodozmianu, biopreparatów, terminu siewu, gęstości na plonowanie roślin.

Wiedza zdobyta podczas konferencji z pewnością pomoże rolnikom dobrze zaplanować strukturę upraw. Dobry płodozmian zagwarantuje większą efektywność  wszystkich zabiegów agrotechnicznych wpływających na stopień zachwaszczenia, zdrowotność roślin, wyższe plony, co w końcowym efekcie zmniejszy koszty produkcji. Zapewni to rozwój gospodarstw ekologicznych i poprawi dostępność produktów ekologicznych na rynku.

tekst: Ilona Oleś
zdjęcia: Piotr Rybacki, Damian Oparzela