Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie

24 kwietnia 2025 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował warsztaty pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie”. Wydarzenie zostało współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.

Wydarzenie pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie” składało się z czterech warsztatów: Las w słoiku, Oxymel i herbata na odporność, Przybornik ziołowy, Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka. W warsztatach uczestniczyło 48 osób. Uczestnicy brali udział w wybranym przez siebie warsztacie, podczas którego mieli okazję zapoznać się z wybranymi surowcami roślinnymi, możliwościami ich wykorzystania i wprowadzenia bogactw naturalnych, jakimi są zioła do swojego codziennego życia.

„Oxymel i herbata na odporność” 

– uczestnicy poznali kilka gatunków pospolicie występujących ziół, które mają ogromne znaczenie w budowaniu odporności. Dowiedzieli się jak zbierać, suszyć oraz przechowywać surowiec zielarski. Poznali również tajniki uprawy wybranych gatunków zielarskich. Zostały omówione m.in. tymianek, krwawnik, lipa, czarny bez, morwa biała, hibiskus oraz jarząb pospolity. Uczestnicy samodzielnie wykonali herbatkę na odporność z poznanych ziół. Drugim produktem, przygotowanym podczas warsztatów był oxymel. Jest to prosty i niezwykle skuteczny sposób nie tylko na podniesienie odporności, ale również na wyciągnięcie z trwającej infekcji. Oxymel jest napojem, którego bazowymi składnikami jest ocet i miód. Nazwa pochodzi od połączenia greckich słów oxy – tlen (dokładnie utlenione wino, czyli ocet) oraz mel  – miód. Właściwości oksymelu zależą od tego jakich składników użyjemy. Na warsztatach został wykorzystany ocet jabłkowy, miód wielokwiatowy, czosnek, cebula, imbir oraz cytryna.  Wymienione produkty mają m.in. właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, napotne, przeciwgorączkowe. Zawierają dużo witamin i mikroelementów. Połączenie tych składników daje niesamowitą moc leczniczą oxymelowi. Dzięki temu jest wspaniałym eliksirem na odporność.

„Las w słoiku” 

– prowadząca przekazała uczestnikom informacje na temat piętrowości lasu i profilu glebowego. Dzięki temu, uczestnicy dowiedzieli się w jaki sposób komponować odpowiednie warstwy w swoich słojach i tworzyć „mini las”. Zostały  również zaprezentowane i omówione wszystkie materiały, które były wykorzystywane podczas warsztatu. Samo komponowanie warstw podłoża pokazało jak twórcze i indywidulane podejście ma każdy z uczestników. Powstały różnorodne kompozycje, które oprócz funkcji użytkowej pełniły także rolę dekoracyjną. Na koniec zostały posadzone rośliny i przy użyciu naturalnych komponentów w postaci mchu i dekoracyjnych kamieni każdy z uczestników ozdobił swój „las”. W trakcie prac, uczestnicy utrwalali zdobytą wiedzę, zadawali pytania i dyskutowali na temat roślin i wykorzystania powstałych z nich surowców. Zajęcia praktyczne dają możliwość lepszego zrozumienia wiedzy teoretycznej i poszerzają umiejętności. Ponadto kontakt z roślinami i naturą ma wiele pozytywnych skutków na nasze życie. Teraz o powstały „las” wystarczy odpowiednio dbać, aby był ozdobą i cieszył długi czas.

„Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka”

– prowadząca przedstawiła uczestnikom surowce wykorzystywane przy komponowaniu wybranej herbaty. Receptura herbaty na odporność składała się z krwawnika, który działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, tymianku który wspomaga odkrztuszanie i usuwanie wydzieliny śluzowej, jeżówki która pobudza układ odpornościowy do pracy, a dodatkowo posiada właściwości bakterio- i grzybobójcze, lukrecji która działa przeciwzapalnie i wspiera układ odpornościowy oraz owoców kopru włoskiego, który wspomaga układ trawienny i działa rozkurczająco na mięśnie gładkie. Herbata na stres składała się z kwiatów lawendy, która wykazuje działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwzapalne, antyseptyczne, szyszek chmielu, które również jak lawenda mają właściwości uspokajające, a dodatkowo rozkurczowe i przeciwbakteryjne. Kolejnym składnikiem herbatki na odstresowanie były suszone liście  miłorzębu chińskiego – Ginkgo Biloba, który jest jednym z najbardziej długowiecznych drzew świata, wspomaga pamięć i koncentrację. Aby podbić smak herbat, uczestniczki dodawały suszone owoce czarnej porzeczki, aronii oraz dzikiej róży. Podczas warsztatu zostały również wykonane tabliczki florenckie na bazie wosku sojowego z dodatkiem olejków eterycznych i suszonych ziół oraz kwiatów. W tabliczkach wykorzystywane są naturalne składniki, a stopniowo uwalniany delikatny i przyjemny zapach pomaga odświeżyć powietrze w pomieszczeniach i dodać im przyjemny aromat, jest to niewątpliwie alternatywa dla syntetycznych odświeżaczy powietrza. Kolejnym zastosowaniem tabliczek może być ochrona przed molami. To również uspokojenie i relaks, dzięki olejkom eterycznym, np. lawendzie. Uczestniczki warsztatów wykonały piękne i barwne tabliczki florenckie, które będą ozdobą w ich domach.

„Przybornik ziołowy” 

–  uczestnicy zostali zapoznani z właściwościami wybranych ziół, sposobie zbioru i przechowywania. Podczas warsztatów dzielili się informacjami o ziołach, które uprawiają w swoich ogrodach przydomowych. W jaki sposób wykorzystują je w kuchni, jako walor smakowy do potraw, ale też ozdobny. Kolejnym etapem było przygotowanie własnego przybornika ziołowego. Każdy z uczestników wykonał skrzynkę w dowodnym kolorze i zdobieniu oraz posadził w niej wybrane zioła. Tak pięknie przygotowane skrzynki z ziołami każdy z uczestników zabrał do domu, by móc je mieć w zasięgu ręki. Każda z nich była inna, wręcz unikatowa, a jeszcze więcej satysfakcji było z tego, iż uczestnicy przygotowali je samodzielnie.

Celem przedsięwzięcia było wprowadzenie pozytywnych praktyk w codziennym życiu, większa świadomość ochrony bioróżnorodności oraz  zdobycie praktycznej i teoretycznej wiedzy na temat ziół, które są w naszym otoczeniu.

Opracowanie: Ilona Oleś, Marta Poła, Joanna Szczęsna-Kulewska, Natalia Czyżewska-Suchoń.

Zdjęcia: Damian Oparzela