Konferencja „Kujawsko-Pomorska Wieprzowina ……”
Konferencja, która dobyła się 25.11.2016r. w Minikowie pt.: „Kujawsko-Pomorska Wieprzowina produkowana z wykorzystaniem polskiego białka pochodzenia roślinnego” była spotkaniem podsumowującym cykl pięciu warsztatów: „Żywienie trzody chlewnej w oparciu o krajowe źródła białka”, „Rasy dopuszczone/stosowane do programu”, „Badania Pilotażowe”, „Przetwórstwo”, „Wprowadzenie produktu na rynek”. Warsztaty, tak jak i sama konferencja, odbyły się w ramach Planu Operacyjnego KSOW na lata 2016-2017 w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR).
Na spotkanie przybyło około 70 osób, w tym większość stanowili hodowcy trzody chlewnej z województwa kujawsko-pomorskiego. Gościem specjalnym, zaproszonym na konferencję był Jarosław Sachajko Poseł na Sejm RP Przewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Wszystkich zgromadzonych gości przywitał Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Roman Sass. Przedstawił on idee przyświecającą dotychczasowym działaniom, a przede wszystkim zaznaczył, że wypracowanie wzajemnych relacji między hodowcami, przetwórcami i restauratorami ma stanowić nie finał projektu „Kujawsko-Pomorska Wieprzowina produkowana z wykorzystaniem polskiego białka pochodzenia roślinnego”, tylko początek nowych działań i rozszerzenie, tak działającej, istniejącej już grupy. W związku z czym cała operacja utworzenia
„łańcucha od pola do stołu” jest realna, owocna i możliwa. Na poczet tych zapewnień zostali przedstawieni przedstawiciele wąskiej, ale prężnie działającej już grupy hodowców, przetwórców i restauratorów: pan Sławomir Homeja z Chomętowa hodowca świni rasy puławskiej, pan Maciej Kwieciński właściciel Zakładów Mięsnych „ Kwiecińscy” ze Żnina, pan Andrzej Zawistowski właściciel „Masarni Władysławowo – Zawistowski”, pani Violetta Naskręt szefowa działu marketingu i reklamy w „Masarni Władysławowo – Zawistowski”, pan Andrzej Klorek właściciel restauracji „ Ostromecko”, oraz pani Kinga Nowakowska przedstawicielka Hotelu Martina w Żninie.
Szereg wykładów upowszechniających założenia Programu „Kujawsko-Pomorska Wieprzowina produkowana z wykorzystaniem polskiego białka pochodzenia roślinnego” rozpoczął mgr inż. Aleksander Bomberski pracownik KPODR w Minikowie, tematem: „ Tworzenie grup operacyjnych w ramach działania „Współpraca” oraz założenia Sieci Innowacji w Rolnictwie i na Obszarach Wiejskich”. Prelegent wyjaśnił na czym polega i kogo dotyczy temat przez niego omawiany. Słuchacze dowiedzieli się, że nabór wniosków przypadać będzie na pierwszy kwartał 2017 roku, a dotyczyć on będzie funkcjonowania grup operacyjnych na rzecz innowacji (EPI) oraz realizacji przez te grupy projektów, które prowadzą do opracowania nowych rozwiązań w zakresie nowych produktów, praktyk, procesów, technologii, metod organizacji i marketingu w sektorach: rolnym, spożywczym i leśnym.
Kolejny wykład „ Zabiegi marketingowe w promocji i dystrybucji nowego lub ulepszonego produktu mięsnego”, poprowadziła inż. Violetta Naskręt – kierownik działu marketingu i reklamy firmy Masarnia Władysławowo Sp. J.R.A.B. Zawistowski. Na podstawie istniejącej już współpracy z wcześniej przedstawionymi osobami, inżynier omówiła zabiegi marketingowe mające na celu promocje wyrobów pochodzących ze świni puławskiej żywionej krajowymi źródłami białka. Zaznaczyła, że produkt, któremu poświęcona jest konferencja jest bardzo specyficzny w promocji. Jest to wyrób, którego nie ma w ciągłej sprzedaży, a dodatkowo prawo ogranicza możliwość używania chwytnych haseł reklamowych – w tej sprawie prelegentka zwróciła się z apelem do zaproszonego Ministra Jarosława Sachajko o próbę uregulowania przepisów dotyczących produktów wytwarzanych bez użycia pasz genetycznie modyfikowanych. Wieloletnie doświadczenie w marketingu, dotychczasowa owocna współpraca miedzy hodowcą – przetwórcą – restauratorem oraz przeprowadzone na potrzebę realizowanego projektu badania rynku bydgoskiego, pozwoliły prelegentce na podsumowanie swojego wystąpienia następującymi słowami: „ W osiągnięciu sukcesu rynkowego najważniejsze jest rozpoznanie potrzeb konsumentów i trendów rynkowych (…). Trafiliśmy w niszę, jaką wytworzyła potrzeba zakupu wyrobów „standard +” przez świadomych konsumentów(…)” .
Kolejny wykład poprowadziła dr inż. Anita Zaworska z Katedry Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Tematem wykładu było: „ Żywienie trzody chlewnej w oparciu o krajowe źródła białka”. Referentka omówiła dotychczas przeprowadzone badania w temacie wykorzystania pasz z kźb w produkcji zwierzęcej. Szczególną uwagę poświęciła zapoznaniu słuchaczy z wartością odżywczą roślin bobowatych i produktów wysokobiałkowych. Na cele paszowe przeznaczane są głownie łubin biały, żółty, wąskolistny, a także bobik i groch.
W mieszankach dla świń poekstrakcyjna śruta sojowa może być w znacznej części lub nawet w całości zastąpiona przez kźbr. Zwierzęta karmione kźbr cechują się w całym okresie tuczu podobnym tempem wzrostu jak zwierzęta otrzymujące dietę opartą na poekstrakcyjnej śrucie sojowej. Jedynie młodsze zwierzęta (prosięta, warchlaki) reagują na wyższy udział nasion łubinu niższymi przyrostami masy ciała, co jest jednak całkowicie rekompensowane w II okresie tuczu. Wykorzystanie paszy jest podobne i nie przekracza 3 kg paszy na 1 kg przyrostu masy ciała. Dr inż. Zaworska omówiła również badania dotyczące jakości mięsa pochodzącego od świń karmionych kźbr. Ocena jakości tusz wykazała, że mięso uzyskane od tuczników żywionych paszami opartymi na koncentratach zawierających kźbr charakteryzowało się pozytywnymi cechami organoleptycznymi i technologicznymi – miało pożądany zapach, barwę czerwoną, oraz charakteryzowało się mocną i zwięzłą konsystencją, właściwą kruchością i soczystością, a także umiarkowaną ilością tłuszczu śródmięśniowego. Określono je jako mięso o wysokiej jakości technologicznej i smakowej.
Wykładem, który bezpośrednio rozprawiał o trzodzie był temat: Rasy świń i ich możliwości wykorzystania w programie produkcji kujawsko-pomorskiej wieprzowiny” wygłoszony przez Prof. dr hab. Wojciecha Kapelańskiego z Zakładu Hodowli Trzody Chlewnej i Koni Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Prelegent na wstępie nawiązał do Programu „Kujawsko-Pomorska Wieprzowina produkowana z wykorzystaniem polskiego białka pochodzenia roślinnego” i jego znaczenia dla regionu kujawsko-pomorskiego. Prof. zaznaczył, że nowa inicjatywa budowy programu hodowlano-produkcyjnego, której celem jest produkcja mięsa wieprzowego najwyższej jakości i najlepiej trafiającego w gusta konsumentów trzeba uznać jako właściwą i trafną. Co ważne, daje ona również przekonanie o pełnym bezpieczeństwie zdrowotnym i tzw. charakterze funkcjonalnym produkowanego mięsa. Jest to działanie niezwykle cenne i godne szczególnej uwagi, także mające na celu „ratowanie” polskiej hodowli i udostępniające alternatywę dla hodowców trzody chlewnej. Referent Przedstawił również strukturę rasową loch będącą pod kontrolą PZHiPTCh i POLSUS wymieniając takie rasy jak: wielka biała polska, polska biała zwisłoucha, puławska, duroc, pietrain. Profesor zaprezentował równie możliwe krzyżowania trzody chlewnej wypracowane na warsztatach II „Rasy dopuszczone/stosowane do programu”.
Mgr inż.Tomasz Kmuk przedstawiciel POLSUSu w Bydgoszczy, krótko przedstawił temat: „Rasy trzody chlewnej – działania POLSUS”. Prelegent omówił działalność POLSUSU polegającą głównie na ocenie wartości użytkowej i hodowlanej trzody chlewnej przez którą należy rozumieć:
- – Prowadzenie ksiąg i rejestrów zwierząt hodowlanych oraz systemów informatycznych dla potrzeb rejestracji danych;
- – Bilansowanie potrzeb i możliwości produkcyjnych w hodowli zwierząt;
- – Prowadzenie specjalistycznych szkoleń zawodowych dla osób prowadzących ocenę wartości użytkowej, sztuczne unasienianie oraz wydawanie odpowiednich zaświadczeń w tym zakresie;
- – Kwalifikacja materiału hodowlanego;
- – Prowadzenie oceny poubojowej zwierząt rzeźnych;
- – Tworzenie grup producenckich związanych umowami z ubojniami zwierząt, wytwórniami pasz i siecią handlu;
- – Negocjowanie cen minimalnych i interwencyjnych skupu zwierząt hodowlanych i rzeźnych;
- – Doskonalenie produkcji zwierząt hodowlanych trzody chlewnej przez stosowanie właściwych metod selekcji i doboru zwierząt oraz upowszechnianie metod krzyżowania towarowego świń, współtworzenie programów hodowlanych;
- – Podnoszenie wiedzy producentów trzody chlewnej w zakresie racjonalnych metod hodowli i chowu świń oraz zwiększaniu dochodowości gospodarstwa.
Ostatni wykład upowszechniający działania przeprowadzonych warsztatów poprowadził prof.dr hab.med. Maciej Świątkowski z Kliniki Gastroenterologii i Zaburzeń Odżywiania CM UMK w Bydgoszczy wraz z mgr dietetyki. Prelegenci omówili bezpieczeństwo żywności, racjonalne żywienie, potrzebę uzupełniania odpowiedniej diety wysiłkiem fizycznym.
Zaznaczyli również konieczność występowania czerwonego mięsa w diecie ze względu na jego niepowtarzalny skład chemiczny, wartość odżywczą oraz zawartość pełnowartościowego białka o korzystnych proporcjach aminokwasów. Mówcy obalili również mity, przedstawiając równocześnie fakty na temat tłuszczu zawartego w wieprzowinie, który jest niezwykle cenny pod względem zdrowotnym i smakowym. Tłuszcz, pełni również szereg ważnych funkcji metabolicznych w organizmie, w związku z czym mgr dietetyki nawoływała do odstawienia sztucznych tłuszczy i wykorzystania tych, które zawarte są w mięsie. Również najnowsze wyniki badań i aktualna wartość dietetyczna wieprzowiny – zaprezentowane podczas wykładu – świadczą o dwukrotnie mniejszej zawartości tłuszczu (szczególnie boczek, który jeszcze 20 lat temu zawierał 50% tł., w efekcie selekcji zwierzat i poprawy ich mięsności zmieniły swoje proporcje i dziś mamy średnio15% mniej tł.), korzystnym profilu kwasów tłuszczowych, korzystnej proporcji kwasów OMEGA-6 do OMEGA-3, mniejszej ilości cholesterolu, mniejszej ilości kalorii oraz soli, wysokiej jakości mięsa, lepszej wartości odżywczej, mięso wieprzowe stało się cennym źródłem witamin, jest to również wartościowe źródło dobrze przyswajalnego żelaza. Apelem kończącym wykład były słowa „ Nie kupuj byle jakiej kiełbasy(…). Niestety atrakcyjność ceny często ma niewiele wspólnego z atrakcyjnością składu.”
Tematem, który pojawił się na konferencji – nie związanym bezpośrednio z programem , ale koniecznym ze względów bezpieczeństwa – był temat pt.: „Informacje na temat aktualnego zagrożenia ASF w Polsce” prezentowany przez Panią Martę Adamowicz Kierownika Działu Technologii Produkcji Rolnej w KPODR w Minikowie. Prelegentka omówiła zasady ochrony fermy przed dostaniem się na nią wirusa ASF oraz przedstawiła źródła i możliwości jego przenoszenia. Duży nacisk został położony na właściwą higienę osób przybywających na fermy i ich ograniczenie do koniecznego minimum.
Całość spotkania moderowana była przez z-c dyrektora KPODR w Minikowie Pana Ryszarda Kamińskiego. Po zakończeniu części wykładowej konferencji, goście zostali zaproszenia na obiad – karkówkę pochodzącą od świni puławskiej żywionej kźbr. Uczestnicy zostali również obdarowani wyrobami ze świni puławskiej żywionej kźbr, które mogli zabrać do domu. Nie byłoby to możliwe gdyby nie już istniejąca współpraca między hodowcą panem Sławomirem Homeją, a ZM pana Macieja Kwiecińskiego ze Żnina oraz „Masarni Władysławowo – Zawistowski” pana Andrzeja Zawistowskiego, którzy przygotowali wyroby do degustacji dla uczestników konferencji.
Kluczowym momentem konferencji było spotkanie przetwórców, pana Macieja Kwiecińskiego właściciela Zakładów Mięsnych „ Kwiecińscy” ze Żnina oraz pana Andrzeja Zawistowskiego właściciela „Masarni Władysławowo – Zawistowski” z hodowcami trzody chlewnej oraz przedstawicielami KPODR. Rozmowa odbyła się w wąskim gronie i dotyczyła przystąpienia do programu hodowców trzody chlewnej. Przetwórcy zaproponowali rozmówcą korzystne warunki cenowe za dostarczanie świń żywionych kźbr. Na przystąpienie do Programu zdecydowało się 8 hodowców. Jeszcze na ten rok zaplanowane zostało spotkanie z chętnymi hodowcami w celu omówienia szczegółów z zakresu żywienia, krzyżowania, sposobu kontroli i utrzymania ram programowych.
Opracowała: Marzena Nowacka
st.sp.ds. trzody chlewnej i koni
KPODR w Minikowo
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
Projekt realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020
– Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.