14 października 2021 r. w Minikowie w formie online obyła się konferencja pn. „Bioróżnorodność, jej znaczenie w rolnictwie”. Udział w wydarzeniu wzięło 128 osób. Konferencja była współfinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Uczestniczyli m.in. rolnicy, doradcy rolni oraz osoby zainteresowane tematami poruszanymi podczas konferencji.

Ryszard Kamiński, dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie dokonał oficjalnego otwarcia i przywitał zgromadzonych słuchaczy. Zaznaczył, iż bioróżnorodność jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu oraz przypomniał jak wielkie znaczenie dla rolnictwa ma zachowanie bioróżnorodności. Przedstawił rolę i miejsce różnorodności biologicznej w europejskich strategiach rozwoju obszarów wiejskich.

Tematy konferencji dotyczyły ochrony bioróżnorodności, usług ekosystemowych oraz ochrony siedlisk i krajobrazu. Omówiona została jedna z interwencji, która  zaplanowana jest w II filarze Wspólnej Polityki Rolnej w postaci wieloletnich pasów kwietnych.

Pierwszy wykład pn. „Pasy kwietne – teoria i praktyka” poprowadził dr Marcin Grabowski reprezentujący Fundację Kwietną. Pan Grabowski jest ogrodnikiem  przyrodnikiem z wykształcenia i zamiłowania. Szczególnie interesuje się ochroną gatunkową owadów, różnorodnością biologiczną, ochroną przyrody oraz ekologią pszczół w mieście i na terenach rolniczych. W swojej prezentacji dr Marcin Grabowski przedstawił cel zakładania pasów kwietnych, omówił wybór odpowiedniej mieszanki, tu zaprezentował konkretne gatunki roślin wykorzystywane w siewie. Prelegent przedstawił technologię uprawy: terminy siewu pasów jednorocznych i wieloletnich, normę wysiewu, przygotowanie gleby. Słuchacze podczas wykładu dowiedzieli się kiedy i jak kosić pas, aby zachować go w dobrej kondycji i aby spełniał swoje funkcje. Wykładowca omówił zalety związane z pasem kwietnym m.in. wpływ  na obecność pożytecznych gatunków owadów występujących na polu uprawnym, zatrzymywanie wód opadowych i hamowanie szybkiego spływu powierzchniowego czy zapobieganie utracie próchnicy z gleby. Pan Grabowski skupił się nie tyko na korzyściach, ale przedstawił także ograniczenia jakie niesie ze sobą obecność pasa kwietnego w gospodarstwie. Jest  to np. źródło nasion chwastów, które przemieszczają się na uprawy właściwe, to również miejsce schronienia i rozrodu np. gryzoni. Po zakończonym wykładzie uczestnicy zadawali pytania, na które wykładowca udzielał odpowiedzi.

Druga prezentacja została przedstawiona przez Barbarę Możaryn reprezentującą Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Departament Klimatu i Środowiska, Wydział Działań Rolnośrodowiskowych. Wykład pn. „Interwencja: Wieloletnie Pasy Kwietne” dotyczył nowej perspektywy finansowej na lata 2023-2027, w której rolnicy będą mogli skorzystać z działania jakim są wieloletnie pasy kwietne. Pani Barbara podkreśliła fakt, iż Nowa Wspólna Polityka Rolna będzie kładła duży nacisk na cele środowiskowe (klimat, wydajne gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz ochronę różnorodności biologicznej). Prelegentka przekazała informacje dotyczące nowej interwencji w postaci wieloletnich pasów kwietnych, która będzie polegać na zakładaniu na gruntach ornych i utrzymywaniu śródpolnych, wieloletnich pasów, stanowiących korytarze ekologiczne i ostoje dla wielu gatunków zwierząt. Zostały omówione wymogi, które na dzień dzisiejszy nadal są w fazie projektu, m.in. szerokość i długość pasów, terminy siewu i koszenia. Poinformowała też o ustalonych przez MRiRW wytycznych związanych z wprowadzeniem pasów kwietnych, jak np. zakaz stosowania nawozów mineralnych i naturalnych, środków ochrony roślin, przeorywania, wypasania zwierząt. Planowany budżet na omawianą interwencję to 2,39 mln EUR, a stawka płatności na 1 ha ma wynosić 4207 zł. Na dzień dzisiejszy w fazie konsultacji jest lista roślin, które mają wchodzić w skład mieszanki do wysiewu wieloletnich pasów kwietnych.

Ostatni wykład „Znaczenie bioróżnorodności i wykorzystanie walorów środowiskowych w produkcji rolniczej” przedstawił dr Stanisław Świtek z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Pan Świtek na co dzień pracuje na Wydziale Rolnictwa Ogrodnictwa i Bioinżynierii. Interesuje się zmianami zachodzącymi  w krajobrazie rolniczym i powiązaniami rolnictwa ze środowiskiem. Prelegent omówił pojęcie bioróżnorodności, która jest niezbędna w produkcji rolniczej. Odpowiedział na pytanie co kryje się pod pojęciem bioróżnorodności? „Jest to zróżnicowanie życia na wszelkich poziomach jego organizacji. Obejmuje zróżnicowanie genów, gatunków oraz ekosystemów”. Dr Świtek przypomniał, iż różnorodność pomaga w produkcji rolniczej powodując wzrost plonów z korzyścią dla środowiska naturalnego. Wykładowca omówił usługi ekosystemowe – zaopatrzeniowe, regulacyjne i kulturowe, które wspomagają tworzenie gleby, obieg pierwiastków, obieg wody i produkcję pierwotną. Podkreślał fakt, iż usługi ekosystemowe są silnie powiązane z różnorodnością środowiska. Na przykładzie rzepaku omówił różnorodność gatunkową, która jest bardzo potrzebna do tego, aby następował odpowiedni postęp w rolnictwie. Przedstawił także znaczenie pasów kwietnych w kontekście bioróżnorodności niezbędnej dla korzystnego funkcjonowania rolnictwa.

Ochrona środowiska naturalnego i utrzymanie bioróżnorodności na odpowiednim poziomie jest bardzo ważnym tematem, który dotyczy całego społeczeństwa. Odpowiedzialne i mądre rolnictwo wspiera środowisko, dlatego tak ważna jest edukacja społeczeństwa poprzez wskazywanie dobrych rozwiązań i sposobów uprawy roli.

Zapis video: