Nawożenie azotowe w lutym – które powiaty mogą, a które muszą czekać do marca?

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu dopuszcza stosowanie nawozów azotowych w okresie od 1 do ostatniego dnia lutego. Jednak muszą być spełnione określone w przepisach warunki. W uprawach wieloletnich, na trwałych użytkach zielonych, w uprawach trwałych oraz oziminach można rozpocząć nawożenia azotem wcześniej (luty) pod warunkiem, że średnia dobowa temperatura powietrza przekroczy próg 3°C. W przypadku pozostałych upraw (w tym jarych) ta średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyć musi 5°C.

Przejście przez wskazane progi temperaturowe następuje po pięciu dniach, w których występowało przekroczenia średniej dobowej temperatury odpowiednio 3°C lub 5°C. Aby w danym powiecie wprowadzono możliwość wcześniejszego stosowania nawozów azotowych, na 95% powierzchni powiatu muszą zostać przekroczone wskazane temperatury.

W 2025 roku styczeń odznaczał się temperaturami powietrza wyższymi od średniej z wielolecia. Spowodowało to przekroczenie progu 3^oC z początkiem lutego. W pierwszym tygodniu lutego nastąpiła zmiana pogody. Temperatury, zwłaszcza nocą, osiągać załączy minusowe wartości, co spowodowało powierzchniowe marznięcie gleby i przyhamowanie wegetacji. Obecnie minusowe temperatury utrzymują się przez całą lub większość doby i decyzja o rozpoczęciu nawożenia azotowego powinna zostać wstrzymana.

Dane, wraz z mapami i wykazem powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 3°C i/lub 5°C, publikowane są codziennie na stronie Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB (https://agrometeo.imgw.pl/html/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia.html). Określanie przekroczeń tych progów odbywa się w jedną stronę. Mimo, że nastąpił znaczny spadek temperatury, w powiatach które osiągnęły z początkiem miesiąca próg trzech stopni Celsjusza, nadal wskazane są na kolor żółty (rys. poniżej).

Instytut odpowiedzialny jest jedynie za informowanie o osiągnięciu wskazanych wyżej progów. Decyzja o rozpoczęciu nawożenia azotowego podjęta powinna być z uwzględnieniem innych przepisów. Warunki rolniczego wykorzystania nawozów określone zostały w szczególności w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne czy rozporządzeniu dotyczącym „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz.U. 2023 poz. 244). Pamiętać należy o żelaznej zasadzie, że zabrania się stosowania nawozów na glebach zamarzniętych (za glebę zamarzniętą nie uznaje się gleby, która rozmarza co najmniej powierzchniowo w ciągu dnia), zalanych wodą, nasyconych wodą czy pokrytych śniegiem.

stan na 12.02.2025 r. 

Źródło: https://agrometeo.imgw.pl/html/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia.html