Plan Bezpieczeństwa Biologicznego w chowie świń

Pojęcie BIOASEKURACJI niemal jednoznacznie kojarzy się wyłącznie z wirusem afrykańskiego pomoru świń (ASF). Temat jest niewątpliwe nośny, gdyż pomimo iż choroba nie jest groźna dla ludzi, to w przypadku jej wystąpienia (przy obecnym stanie wiedzy) nie wolno jej leczyć. Ognisko musi zostać niezwłocznie zlikwidowane, a tym samym stado świń uśmiercone i poddane utylizacji wraz z innymi czynnikami produkcji (np. paszą). Warto jednak zdać sobie sprawę, iż wirus ASF nie jest jedynym problemem pochodzenia biologicznego, z którym muszą mierzyć się hodowcy i producenci trzody chlewnej.

Jak rozliczyć premię dla młodego rolnika w ramach interwencji I.11 PS WPR na lata 2023–2027

Rolnik ubiegający się o dotację na rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej w ramach interwencji I. 11 PS WPR 2023–2027 musi spełnić szereg wymagań, zarówno na etapie wnioskowania o pomoc, podczas realizacji biznesplanu oraz w okresie związania celem (OZC)1. Podejmowane przez niego działania będą monitorowane przez ARiMR na etapie składania wniosku o płatność I i II raty pomocy oraz w momencie przedłożenia informacji o realizacji zobowiązań w OZC. W artykule przedstawione zostały najważniejsze wymogi stawiane młodym rolnikom wraz z sankcjami za ich niespełnienie.

Boże Narodzenie w II Rzeczypospolitej

Boże Narodzenie w Polsce obchodzone jest z szacunkiem do tradycji. Jednak święta, które obchodzili nasi przodkowie 100 lat temu, przebiegały nieco inaczej. Jak one wtedy wyglądały? Wiadomości na ten temat mamy przede wszystkim z czasopism i gazet, których egzemplarze zachowały się do dziś.  Redakcje wychodziły naprzeciw czytelnikom zamieszczając chociażby porady dotyczące wystroju domu czy przepisy kulinarne.

Dziecięcy smak Świąt…

Boże Narodzenie to czas, w którym tradycja spotyka się z wyszukanym smakiem i kuchnią obfitującą w wyjątkowe dania. Jednym z najważniejszych elementów wigilijnej kolacji jest ryba, symbol postu i oczyszczenia duchowego. W Polsce tradycja ta obejmuje przeróżne przepisy, które z pokolenia na pokolenie zyskują nowe oblicze. Tym razem chciałabym przedstawić Państwu kilka przepisów na potrawy z mojego dzieciństwa.

W naszym miesięczniku otrzymają Państwo szereg informacji popularyzujących innowacje w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Dużo uwagi poświęciliśmy także ekonomice rolnictwa i zarządzaniu, w tym pozyskiwaniu środków na inwestycje m.in. z Unii Europejskiej. Ważny blok informacji poświęcony jest życiu społecznemu, w tym prawu oraz ekologii i ekonomii społecznej. W każdym numerze możemy znaleźć przepisy na domowe dania oraz pomysł jak upiększyć dom i ogród. Dodatkową atrakcją są relacje z wyjazdów zagranicznych często do egzotycznych krajów. Od czasu do czasu możemy przeczytać utwór lokalnego poety, a zawsze relacje z wydarzeń takich jak: tragi, wystawy zwierząt, dni pola, dożynki, jarmarki czy festyny wiejskie. 

Po raz 34. rolnicy sprawdzili swoją wiedzę

25 października br. w centrum konferencyjnym Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbył się wojewódzki finał XXXIV Olimpiady Wiedzy Rolniczej (OWR). Wzięło w nim udział ponad 80 osób. Grupą docelową, do której skierowana była operacja byli: młodzi rolnicy do 40 roku życia, prowadzący gospodarstwa rolne samodzielnie lub wspólnie z rodzicami (w tym również pełnoletni uczniowie szkół i studenci uczelni rolniczych) z terenu województwa kujawsko-pomorskiego, doradcy rolniczy, mieszkańcy obszarów wiejskich, uczniowie szkół branżowych. Swoją obecnością zaszczycili nas reprezentanci instytucji z otoczenia rolnictwa, a także przedstawiciele sponsorów nagród.

Woda w produkcji rolniczej – zagadnienia wybrane

Woda bywa często niedoceniana, traktowana jako coś oczywistego. Jest niepozorna, bezbarwna i bezwonna, więc łatwo ją przegapić. Występuje na całej Ziemi w trzech stanach skupienia jako związek chemiczny o wzorze H2O. Najczęściej pod postacią cieczy, ale również w stanie gazowym, określanym mianem pary wodnej oraz stałym, czyli w formie lodu.

Woda jest niezbędna do właściwego funkcjonowania organizmu, choć sama nie jest źródłem składników odżywczych. To główny składnik krwi oraz strukturalny utrzymujący turgor komórki. Jej zawartość w organizmach nowo urodzonych prosiąt może wynosić nawet 80%! Woda stanowi środowisko, w którym zachodzą wszystkie reakcje biochemiczne w organizmie zwierzęcym. Bez niej, zniknie życie, które znamy.

Wymogi dobrostanu zwierząt gospodarskich

Zwierzęta gospodarskie dostarczają ludziom wartościowego pożywienia i produktów ubocznych w postaci skór, wełny i nawozów naturalnych, mogą być także częścią procesu uczenia lub rekreacji w zagrodach edukacyjnych i gospodarstwach agroturystycznych. Wraz z postępem nauki i rosnącą świadomością społeczną, kwestia dobrostanu zwierząt w rolnictwie nabiera coraz większego znaczenia. Dobrostan odnosi się do warunków życia, opieki i traktowania zwierząt, które zapewniają im zdrowie, realizację ich potrzeb, wygodę i przestrzeganie praw.

Stres – przeciwnik odporności

Stres, to reakcja organizmu na zagrożenie. Na poziomie komórkowym, to zachwianie równowagi pomiędzy ilością szkodliwych wolnych rodników a przeciwutleniaczy, które neutralizują wolne rodniki. Pojęcie stresu wprowadził do ogólnego użytku dr Hans Huge Selye, który w 1956 roku opublikował książkę po tytułem „The Stress of Life” (Stres życia), dzięki której po raz pierwszy znaczenie stresu poznali zwykli czytelnicy.

„Barwy Lata – Dary Jesieni” w Minikowie przeszły do historii

22 września br. na terenie Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie po raz czwarty odbyły się „Barwy Lata – Dary Jesieni”, w ramach których zorganizowano: Jesienną Wystawę Ogrodniczą połączoną z kulinarną promocją karpia nakielskiego, Święto Ziemniaka, Pokaz Drobnego Inwentarza. Przeprowadzono również dwa konkursy: pn. „ArcySer” – na najlepszy ser z pokazami i sprzedażą serów oraz „Ziemniak w kuchni fusion”. Przygotowano także atrakcje dla dzieci i dorosłych oraz konkursy dla publiczności: na „Najsmaczniejszą odmianę ziemniaka” oraz ekologiczny z zielonymi nagrodami pn. „Człowiek i środowisko”. Wielotematyczność i piknikowy charakter eventu przyciągnęły do Minikowa całe rodziny.

Szkodliwe mikotoksyny   cz. I.

Poważnym problemem zagrażającym światowemu bezpieczeństwu żywnościowemu i bezpieczeństwu żywności są mikotoksyny, które mogą występować w artykułach spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Dostając się do łańcucha żywnościowego ludzi stwarzają zagrożenie dla ich zdrowia.

Restrukturyzacja małych gospodarstw – ostateczne rozliczenie premii z PROW 2020–2024 do 31.08.2025 r.

Wydłużone o 2 lata obowiązywanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020 dobiega końca. W związku z tym należy pamiętać o rozliczeniu działań w nieprzekraczalnym terminie do 31 sierpnia 2025 roku. Dotyczy to również podziałania 6.3 Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych.

Gorące smaki lodowatej wyspy

Islandzkie dania kuchni narodowej to nie tylko ryby i jagnięcina. Potomkowie dawnych wikingów jedzą dużo warzyw i mają słabość do czekolady.

Kuchnia islandzka opiera się przede wszystkim na prostych i mało wyszukanych daniach. Wynika to przede wszystkim z tego, że dawniej Islandczycy musieli sobie jakoś radzić z małą dostępnością zróżnicowanego jedzenia. Największym problemem była dostępność zbóż, warzyw i owoców. Co więcej, żeby pożywienie przetrwało trudny okres zimowy, należało odpowiednio je przygotować, dlatego ryby i mięso suszono, wędzono albo solono. Kuchnia islandzka może nie należy do najsmaczniejszych, ale zdecydowanie jest jedną z najbardziej oryginalnych na świecie. W narodowym menu jest kilka charakterystycznych produktów spożywczych, których zdecydowanie trzeba spróbować.

Grudziądz był dumny z organizacji dożynek wojewódzkich

W tym roku Dożynki Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Diecezji Toruńskiej odbyły się 25 sierpnia na Błoniach Nadwiślańskich w Grudziądzu. Organizatorami tego wspaniałego wydarzenia byli: samorząd województwa, diecezja toruńska oraz samorządy Grudziądza, powiatu grudziądzkiego i gminy Grudziądz.

Jak podnieść zimotrwałość uprawy rzepaku ozimego?

W uprawie zarówno rzepaku ozimego, jak i zbóż, zima jest najbardziej niekorzystną porą roku. Rzepak jest rośliną bardzo mało mrozoodporną i zimotrwałą. Niska mrozoodporność wynika głównie ze skłonności do bujnego wzrostu roślin jesienią. Wybujałości roślin sprzyja wczesny siew, długa i ciepła jesień oraz zbyt intensywne nawożenie azotowe.

Odkrywanie północnych Włoch

W Piotrkowie Kujawskim przy miejsko-gminnym ośrodku kultury działa Klub Podróżnika. Co jakiś czas organizowane są zagraniczne wyprawy turystyczne, a po powrocie ich uczestnicy wraz z osobami zainteresowanymi zbierają się by wspólnie podzielić się wrażeniami i obejrzeć  fotorelację. Tym razem grupa podróżników postanowiła odwiedzić region północnych Włoch.

Wiejski ogród przydomowy a bioróżnorodność

Wiejskie ogrody przydomowe to niezwykle ciekawe przestrzenie, które łączą w sobie funkcjonalność i estetykę.  Części składowe ogrodu to tzw. ogród frontowy (przedogródek), ogród rekreacyjny z trawnikiem, taras, miejsce do wypoczynku, grządki kwiatowe, parawany przeciwwietrzne oraz warzywnik. Obecność tych stref oraz proporcje między nimi zależą od powierzchni działki, liczebności rodziny i struktury wiekowej, aktywności zawodowej gospodarzy, upodobań do pracy w ogrodzie oraz wielu indywidualnych czynników. Bez względu na powyższe uwarunkowania, przy urządzaniu i pielęgnowaniu ogrodu należy uwzględnić warunki siedliskowe oraz klimatyczne w danym regionie. Istotne jest również najbliższe sąsiedztwo oraz widok za granicą działki.

Żniwa jak za dawnych lat…

20 lipca w Złotopolu pod Lipnem okoliczni mieszkańcy pokazali, jak wyglądały żniwa przed laty. Pierwszą wiązkę zboża ucięła tradycyjnym sierpem Wicemarszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Aneta Jędrzejewska.

Święto rolnictwa w Minikowie

Pierwszy weekend lipca (6–7) bieżącego roku obfitował w wydarzenia targowe w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego (KPODR). Podczas dwóch słonecznych dni Minikowo odwiedziło ponad 25 tys. osób, a swoją ofertę zaprezentowało 365 wystawców.

A wszystko to za sprawą wydarzeń targowych:

– Międzynarodowych Targów Rolno-Przemysłowych AGRO-TECH,
– Kujawsko-Pomorskich Dni Pola,
– Regionalnej Kujawsko-Pomorskiej Wystawy Zwierząt 
   Hodowlanych,
– Pokazów zielonkowych,
– Debaty pn. „Rolnictwo dziś i jutro”.

Groźna muszka plamoskrzydła

Ocieplenie klimatu i globalny handel stwarzają korzystne warunki przemieszczania się nowych organizmów. Dobrym przykładem może być groźny szkodnik wielu roślin jagodowych oraz pestkowych – muszka plamoskrzydła (Drosophila suzukii). Z uwagi na możliwości adaptacyjne muszka ta jest w stanie rozwijać się w bardzo szerokim zakresie ekosystemów – zarówno uprawnych, jak i dzikich. Właściwości te pozwalają jej na przetrwanie w różnych warunkach, ograniczając równocześnie możliwość monitorowania.

Pszczeli chlebek – właściwości i zastosowanie

Pyłek kwiatowy to obnóża pszczele, stanowiące wartościowy produkt, odznaczający się wysoką wartością odżywczą i działaniem prozdrowotnym, dzięki czemu w krótkim czasie uzupełnia niedobory składników pokarmowych w organizmie. Pyłek pszczeli to nic innego jak pyłek roślin przyniesiony przez pszczoły do ula. Pszczoły robotnice mieszają go ze śliną i nektarem, formują i umieszczają w koszyczkach na trzeciej parze odnóży i zanoszą do ula.

Afrykański pomór świń (ASF) w województwie kujawsko-pomorskim

ASF to choroba zakaźna dotykająca trzodę chlewną utrzymywaną w gospodarstwach rolnych i fermach przemysłowych oraz wolnożyjące dziki. Czerwiec 2024 roku stał się, niestety, czarnym miesiącem w historii tej choroby dla naszego województwa. Nieopodal Brodnicy – 24 maja – podczas prac związanych z wykaszaniem rowów odnaleziono truchło dzika, które po pobraniu próbek do badań skierowano do unieszkodliwienia w zakładzie utylizacyjnym. Wynik badania (otrzymany z laboratorium 5 czerwca) potwierdził, iż dzik był zakażony wirusem afrykańskiego pomoru świń. Obym się mylił, ale długi czas zalegania dzika w rowie (truchło było w zaawansowanym stanie rozkładu) może być przyczyną rozwleczenia wirusa ASF przez inne zwierzęta (ptaki krukowate, lisy, psy, koty). Nadzieja umiera ostatnia, więc oby kolejnych ognisk jednak nie było…

W mleku i w rozrodzie

Żywienie krów, zwłaszcza o wysokiej wydajności, wymaga kontroli różnych wskaźników, np. zawartości białka, tłuszczu i mocznika w mleku. Ich ocena pozwala na oszacowanie poprawności zbilansowania dawki pokarmowej. Nieprawidłowości prowadzą do różnych zaburzeń, między innymi w składzie mleka, ale mają też wpływ na rozród.

Rolnictwo Wspierane Społecznie – RWS

Rolnictwo Wspierane przez Społeczność to partnerstwo pomiędzy rolnikami a konsumentami, w którym ryzyko i korzyści związane z produkcją rolną są dzielone pomiędzy członków grupy.

Model rolnictwa wspieranego przez społeczność narodził się w Japonii w latach 70. XX wieku, gdzie grupa gospodyń domowych, w obawie przed skutkami nadmiernego stosowania środków ochrony roślin w uprawach, nawiązała współpracę z rolnikami ekologicznymi. W Japonii takie umowy są nazywane „Teikei”, co oznacza „jedzenie z twarzą rolnika”.

Rezerwat przyrody „Hedera”

Pomysł objęcia ochroną lasu porastającego łagodne zbocza w Minikowie narodził się już w latach 80. poprzedniego stulecia, kiedy to przechadzał się tędy, przebywający na praktyce studenckiej Marek Wilcz – późniejszy Wojewódzki Konserwator Przyrody. Urzekły go drzewa obficie obrośnięte dużymi, sięgającymi koron okazami bluszczu pospolitego Hedera helix. Rezerwat przyrody o powierzchni 16,94 ha został powołany w 2000 roku na terenie ówczesnego Państwowego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie celem ochrony lasu grądowego z licznymi, kwitnącymi okazami bluszczu pospolitego Hedera helix, wówczas objętego ochroną prawną.

Naturalni wrogowie mszyc

Na świecie znanych jest około 4 000 gatunków mszyc, z czego w Polsce występuje około 800. Mszyce są owadami roślinożernymi, wiele z nich to groźne szkodniki roślin uprawnych. Wysysają soki z roślin, deformując różne ich części. Powodują przedwczesne opadanie liści, osłabienie roślin, w skrajnych przypadkach więdnięcie całych roślin, a w konsekwencji pogorszenie jakości plonu. Ponadto, są wektorami groźnych chorób. Mszyce na roślinach tworzą skupiska lub duże zwarte kolonie, ponieważ szybko się rozmnażają i w sprzyjających warunkach mogą opanować całe rośliny. Mszyce żerują nie tylko na roślinach uprawnych, ale i na roślinach dziko rosnących, niemających znaczenia ekonomicznego. W tym przypadku nie są więc gatunkami szkodliwymi dla roślin uprawnych, a mogą stanowić źródło pokarmu dla wielu gatunków pożytecznych – entomofagów (organizmów żywiących się różnymi owadami, w tym mszycami).

RHD – dodatkowe źródło dochodu

Od 1 stycznia 2017 r. do polskiego porządku prawnego wprowadzono jedną z form działalności związaną z produkcją i zbywaniem żywności przez rolników – rolniczy handel detaliczny (RHD). Jest to handel polegający na produkcji żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu i zbywaniu tej żywności zarówno w formie nieprzetworzonej, jak i przetworzonej.

Śladem ginących zawodów – część I

Znaczący rozwój technologiczny sprawia, że coraz więcej zawodów zanika. Młode pokolenie już nie wie, czym zajmował się rymarz albo konwisarz. Postęp cywilizacyjny i techniczny spowodowały, że człowiek potrafi dziś stworzyć tak zaawansowane maszyny i linie produkcyjne wytwarzające przedmioty codziennego użytku, iż wykonywanie ich ręcznie nie ma już racji bytu. A jednak niektóre profesje funkcjonują do dziś, lecz w niszowej formie.

Płynne złoto z ula

Właściwości lecznicze poszczególnych gatunków miodu

Miód w dawnej Polsce był wysoko ceniony przez wszystkich mieszkańców. Miody występowały na stołach królewskich, książęcych, szlacheckich, mieszczańskich i chłopskich. Zważywszy na to, że do końca XVIII w. nie znano cukru buraczanego, miód służył do słodzenia potraw i napojów. Jednak głównie był wykorzystywany jako środek leczniczy.

20 lat minęło         

1 maja mija 20 lat od wejścia Polski do Unii Europejskiej. Przez ten czas wyrosło kolejne pokolenie Polek i Polaków, dla których czas przed wejściem do Unii jest już tylko historią. Warto może przypomnieć, co się zmieniło w tym czasie.

Czy jest mi tu dobrze?

W pogoni za opłacalnością produkcji zwierzęcej często zapomina się o dobrostanie zwierząt. Obecnie dąży się do tego, aby był on jak najlepszy, ale należy go umieć odpowiednio ocenić, co może być trudne.

Ogród nie tylko dla ozdoby

Planując nasadzenia w ogrodach pierwszą i kluczową sprawą jest jego funkcja. Czy ma to być ogród cieszący oko, rekreacyjny, wypoczynkowy czy może użytkowy – warzywniak, ogródek ziołowy? Z przydomowej uprawy warzyw ostatnio często rezygnujemy, bo wygodniej kupić wszystko w markecie. Tak dzieje się nawet na wsiach, gdzie przy domostwach jest przecież dużo miejsca. Istnieje też alternatywa, czyli połączenie funkcji estetycznej i użytkowej ogrodu, co chciałabym w tym materiale przybliżyć.

Allelopatia – jak mądrze zaplanować grządki?

W obecnych czasach posiadanie własnych, ekologicznych warzyw, owoców i ziół jest swego rodzaju luksusem. Uprawa ogródka bez nawozów i środków ochrony roślin daje nam pewność wysokiej jakości otrzymanych plonów. Niestosowanie chemii w ogrodzie zwiększa jednak ryzyko pojawienia się szkodników i chwastów. Jeśli chcemy mieć zdrowe plony najwyższej jakości, warto poszukać innych rozwiązań niż stosowanie chemicznych środków. Na pomoc może przyjść zjawisko allelopatii, czyli wzajemnego odziaływania roślin na siebie. Można wykorzystać je w ogrodzie warzywnym, również do ochrony przed chorobami i szkodnikami. Warto więc dobrze przemyśleć i zaplanować, jakie rośliny wysiać czy posadzić obok siebie.

Czym żyje gleba?

Gleba to najbardziej powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej. Jest to naturalna i biologicznie czynna, trójfazowa struktura (substancje stałe, ciekłe i gazowe). Powstaje ona ze zwietrzeliny skalnej – skały macierzystej, na drodze procesów glebotwórczych wywołanych konkretnymi czynnikami. Gleba wykształca się w wyniku oddziaływania klimatu i organizmów żywych, a także za sprawą działalności człowieka. Z biegiem czasu i przy określonych warunkach krajobrazowych tworzą się różnorodne typy gleb.

Nowa era rozwoju wsi w Polsce

Polska wieś odgrywa kluczową rolę w krajobrazie kraju, stanowiąc zarówno źródło dziedzictwa kulturowego, jak i potencjał do rozwoju gospodarczego. W ostatnich latach podjęto ambitne kroki w celu zwiększenia inwestycji w obszary wiejskie oraz zapewnienia im odpowiedniego wsparcia. W tym kontekście narodziła się idea Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich+ (KSOW+), która obiecuje przynieść nową erę rozwoju wiejskich społeczności.

Rozliczenie PIT

30 kwietnia to ostateczny termin na rozliczenie się z osiągniętych przychodów w 2023 r. W zależności od swojej formy zarobkowej, należy sporządzić odpowiednie zeznanie podatkowe.

Malowana Wieś Zalipie

W województwie małopolskim, 35 km od Tarnowa znajduje się niewielka wieś, która została rozsławiona na cały świat. Wszystko za sprawą jednej kobiety – Felicji Curyłowej, która rozpoczęła swoją niepozorną pasję do malowania kwiecistych motywów.

Marzec… czas ruszyć w pole

Za nami okres szkoleń zimowych, czas ruszyć powoli w pole. W marcu producenci wysadzają pierwsze rozsady pod płaskie przykrycia i w otwartym gruncie. Kończy się więc produkcja pierwszych rozsad. Czy pogoda pozwoli wyjść w pole? Trudno to przewidzieć. O ile temperatury są dość wysokie jak na połowę lutego, to niestety gleba jest bardzo wilgotna.

Wiosenne ubezpieczenie upraw rolnych z dopłatą budżetu państwa

Podobnie jak w poprzednich latach, rolnik w ramach dopłat do ubezpieczeń będzie mógł wykupić polisę z dopłatą do 65% składki do 1 ha uprawy oraz do 65% składki do 1 sztuki wybranych zwierząt gospodarskich.

Symbolika krzyża

W ciągu wieków pojawiło się około 400 różnorodnych rodzajów krzyża, w tym historycy Kościoła i sztuki sakralnej wyróżniają ponad 30 odmian tego znaku. Jego najstarsze przedstawienia znane są już z okresu neolitu. Zagadnienie jego symboliki jest więc bardzo szerokie. Trwamy w okresie Wielkiego Postu, kiedy to krzyż jest mocno obecny w naszej świadomości. Dlatego proponuję Państwu zagłębienie się w ten temat.

WIELKANOC – smaku moc!

W Polsce na wielkanocnych stołach od wielu lat królują mięsa, jaja, żur, baby, ciasta i mazurki. Po okresie postu chętniej sięgamy po treściwsze potrawy. Gospodynie prześcigają się w sposobach przygotowania białej kiełbasy, sałatek czy słodkich wypieków. Poniżej przedstawiam kilka propozycji na wielkanocny stół. Wesołego Alleluja!

Nawożenie azotem przed 1 marca

W Polsce uprawa zbóż ozimych i rzepaku ozimego ma ogromne znaczenie. Po wprowadzeniu w życie „Programów działań mających na celu zmniejszenia zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” jako wymagań Dyrektywy 91/676 EWG zwanej dyrektywą azotanową, brak możliwości nawożenia azotem przed 1 marca był jednym z najczęściej zgłaszanych przez rolników problemów. Zmiany klimatyczne, jakie następują powodują, że elastyczne podejście do tego problemu było potrzebne. Przypominam – nawożenie azotem (dotyczy wszystkich nawozów zawierających azot) było możliwe w Polsce od 1 marca. Wynikało to z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu (Dz.U. 2020 poz. 243).

Jednym z kluczowych wyzwań stojących przed współczesną ludzkością, w tym rolnictwem, jest dalszy rozwój w obliczu zmieniającego się klimatu. Co prawda trwa dyskusja o skali, tempie i cykliczności tego zjawiska, to jednak jego występowanie w ostatnich dekadach jest bezsprzeczne. Obserwowane są bowiem zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie zmiany w środowisku.

W XVI–XVIII wieku na ziemie polskie napłynęło wiele migrantów z dzisiejszej Belgii, Holandii, Luksemburga (czyli ówczesnych Niderlandów) oraz krajów niemieckich. Osiedlali się oni nad Wisłą, począwszy od Żuław, poprzez Dolinę Dolnej Wisły, na Kujawach kończąc. Ten ruch osadniczy nazwano kolonizacją olęderską, a przybyszów tych – olędrami lub olendrami (w różnych źródłach spotykamy obydwa nazewnictwa). Zapoczątkowany był on przez mennonitów. Kim byli, skąd wzięli się u nas i czy coś po nich zostało? Przyjrzyjmy się historii ich osadnictwa.

Przetworzona żywność czy samodzielnie przygotowywane posiłki? Zakupy w pobliskim warzywniaku czy wizyta we własnym ogródku? Przyprawy z paczki czy zioła z własnej grządki? Monotonny i nudny krajobraz czy naturalny i zróżnicowany? Z pewnością wiele osób zadaje sobie takie pytania, planując codzienną dietę i aranżując przydomowy ogród. Z odpowiedzią może przyjść mało jeszcze znane pojęcie, jakim jest permakultura.

Ogród zimą nie musi być smutnym, szarym miejscem, o którym zapominamy aż do wiosny. Wszystko czego potrzebujesz do „zimowego” ogrodu mieści się jedynie w trzech punktach:

1. Ptaki, Ptaki, Ptaki!

2. Zimozielone rośliny

3. Byliny o ciekawych kwiatostanach

Zaczyna się nowy rok – czas więc pomyśleć o nowym sezonie warzyw polowych. Co prawda warzywa uprawiane nawet pod niskimi i zimnymi osłonami już rosną na rozsadnikach, ale gleba wymaga przygotowania.

Nowe technologie mają bardzo duże znaczenie dla agrobiznesu. Ułatwiają współpracę pomiędzy rolnikami, dystrybutorami i dostawcami. Niekonwencjonalne rozwiązania pomagają również w efektywnym zarządzaniu uprawami i hodowlami, a także zmniejszają negatywne oddziaływanie na środowisko.

Karnawał, zwany inaczej zapustami to okres zimowych balów, maskarad, pochodów i zabaw. Rozpoczyna się najczęściej w dniu Trzech Króli, a kończy we wtorek przed Środą Popielcową, która oznacza początek Wielkiego Postu i oczekiwania na Wielkanoc.

Roman Sass jest najbardziej znanym dyrektorem ośrodka doradztwa rolniczego w Polsce. Pod jego kierownictwem Ośrodek został ukształtowany jako firma doradcza i szkoleniowa oraz rozwinął działalność wystawienniczą, w której stał się krajowym liderem w branży rolniczej. Dzięki jego osobistej aktywności doradztwo rolnicze stało się ważnym podmiotem w systemie informacji rynkowej, w tym rachunkowości rolniczej.  

5 października br. weszła w życie nowelizacja ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, która wprowadza szereg zmian, m.in. w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego (UKUR).

Czym by pachniały Święta Bożego Narodzenia, gdyby nie wielkie wyprawy morskie Kolumba, Magellana czy Vasco da Gamy w XVI i XVII wieku? Cóż możemy się tylko nad tym zastanawiać. Dzięki nim możemy korzystać z niesamowitych przypraw – gałki muszkatołowej, ziela angielskiego, goździków, cynamonu, anyżu czy kardamonu.

Łagodne zimy w ostatnich latach powodują, że zaciera się powoli pamięć o mrozach z sezonu 2011/2012 (prawie całkowite wymarznięcie rzepaku i zbóż). Mimo tego, jak zawsze rolnicy martwią się o to, jak rośliny przygotują się do zimy i jak trudna ona będzie dla ich zasiewów. To bardzo ważne pytanie chociażby ze względu na koszty – ceny nawozów, nasion i środków ochrony roślin mocno poszły do góry.

6 października br. do Minikowa przyjechali najlepsi rolnicy z województwa kujawsko-pomorskiego, aby zmierzyć się w rozgrywce finałowej XXXIII Olimpiady Wiedzy Rolniczej (OWR). Byli to laureaci  I i II miejsca eliminacji powiatowych, które miały miejsce tydzień wcześniej (29.09.), a uczestniczyły w nich łącznie 444 osoby. W finale wojewódzkim wzięło udział 80 osób, w tym rolnicy, doradcy, uczniowie szkół rolniczych z Bielic, Karolewa i Samostrzela, przedstawiciele firm i instytucji. Organizatorem Olimpiady był Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

Wywiad ze Zbigniewem Wudarczykiem, który zakładał pasiekę w Zarzeczewie.

Czas jesienno-zimowy to okres częstych przeziębień. Nie możemy spać bo katar, ból gardła czy gorączka nie dają nam możliwości, by zasnąć. Najlepszymi sposobami na przeziębienie lub początek choroby, by je zniwelować są napary z ziół, soki, które można stosować na co dzień lub w czasie przeziębień. Rozgrzewające herbatki z dodatkiem imbiru, lipy, cynamonu czy miodu na pewno pomogą nam w tym trudnym okresie.

Tradycyjnie już w trzecią niedzielę września (17.09.) Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego udostępnił tereny wystawcom i odwiedzającym. Pogoda dopisała zachęcając do odwiedzin Minikowa podczas kolejnej edycji – „Barw Lata – Darów Jesieni”, cieszącej się dużym zainteresowaniem ze strony mieszkańców całego regionu. „Barwy Lata – Dary Jesieni” skupiły w jedną całość kilka różnych tematycznie wydarzeń, takich jak: Święto Ziemniaka, Jesienną Wystawę Ogrodniczą połączoną z kulinarną promocją karpia pn. „Karp nie tylko na święta”, Regionalną Wystawę Drobnego Inwentarza. W tym roku po raz pierwszy zorganizowano Krajową Wystawę Kóz Anglonubijskich wraz z ich pokazem i promocją produktów z koziego mleka. Odbyło się również podsumowanie wojewódzkich konkursów: na „Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne” oraz „Doradcę Roku”.

Wpomnienia Tadeusza Sobczyka

Tadeusz Sobczyk – człowiek wielkiej pracowitości, konkretny i wymagający jako przełożony. Z czasem, dzięki doświadczeniom życiowym, nabrał mądrości i łagodności, wybitny specjalista i doradca z powołania.

Globalna populacja kóz nadal rośnie i wynosi obecnie ponad miliard. Rośnie również liczba kóz hodowanych głównie w celu produkcji mleka, ze względu na rosnący popyt na mleko kozie i jego przetwory. Większość światowej produkcji kóz mlecznych znajduje się w Azji. Najbardziej rozbudowany rynek mleka koziego występuje w Europie, zwłaszcza we Francji. Sektor europejski specjalizuje się w produkcji mleka oraz serowarstwie, a także wspieraniu tradycyjnej produkcji w gospodarstwie.

Październik to czas jesiennych przysmaków. Coraz częściej ludzie zwracają uwagę na produkty, które spożywają i wolą kupować owoce i warzywa z małych gospodarstw rolnych. W tym okresie chcę podać Państwu kilka smacznych przepisów kulinarnych, z użyciem regionalnych warzyw i owoców, np. dynią, cebulą, jabłkami i żurawiną. Pogoda nie zawsze nam dopisuje, dlatego dobrym pomysłem na te jesienne dni będzie zrobienie rozgrzewającej zupy cebulowej lub kremu z dyni, która jest bardzo sycąca i rozgrzewająca. Jeśli wolicie Państwo potrawy mięsne, to polędwiczki z sosem malinowym lub kaczka z żurawiną będą dobrym rozwiązaniem.

Tegoroczne Dożynki Wojewódzkie odbyły się 27 sierpnia na terenie Aeroklubu Kujawskiego w Inowrocławiu. Współorganizatorami obchodów święta plonów byli Powiat Inowrocławski, Miasto Inowrocław, Gmina Inowrocław oraz Archidiecezja Gnieźnieńska.

Od 10 do 35% populacji cieląt ssących cierpi na biegunkę pourodzeniową. W ciągu 1 do 2 dni może ona doprowadzić do odwodnienia i utraty masy ciała na poziomie od 5 do 12% oraz uśmiercić 50% chorych zwierząt.

.

Prawo własności daje szereg uprawnień, nie ma jednak charakteru absolutnego. Przepisy, zasady współżycia społecznego i społeczno-gospodarcze przeznaczenie rzeczy mogą limitować uprawnienia właściciela. Niekiedy na zakres wykonywania prawa wpływa orzeczenie sądu zainicjowane sporem sąsiedzkim. Może to być spór o immisje, czyli oddziaływanie na nieruchomości sąsiednie.

Sztuczna inteligencja – SI (ang. artificial intelligence, AI) robi oszałamiającą karierę, zwłaszcza że jest szeroko reklamowana w mediach elektronicznych. Czy okaże się przydatna w rolnictwie?

1 lipca br. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego, odbyło się uroczyste podsumowanie konkursu AGROLIGA 2023.

Do okrywania stosów kiszonkowych używane są różnokolorowe folie. Natomiast barwa kiszonek jest związana z surowcem, z jakiego zostały sporządzone. Jednak ich kolor zależy także od jakości procesu fermentacji, jaki zachodzi w zakiszanej biomasie, a podczas wybierania – od obecności specyficznych mikroorganizmów, zwłaszcza pleśni.

.

Kraje położone na południu Europy zawsze były chętnie zwiedzane przez Polaków. Od kilkunastu lat, zamiast jednak wyjeżdżać do Grecji, Włoch czy Hiszpanii nasi rodacy coraz chętniej odwiedzają Bałkany.

Jak wspominaliśmy we wcześniejszych numerach naszego miesięcznika, realizujemy drugą edycję projektu „Pszczoły dla zdrowia”, którego sponsorem jest ANWIL S.A., producent nawozów azotowych i polichlorku winylu. W tym roku prowadzimy kolejne zajęcia, na których uczestnicy zaznajamiają się z tajnikami życia rodziny pszczelej oraz z właściwościami prozdrowotnymi produktów pszczelich.

To już tradycja, że w sierpniu, w Oddziale naszego Ośrodka w Zarzeczewie, świętujemy razem z pszczelarzami. W tym roku również zachęcamy do odwiedzenia tego malowniczego zakątka, położonego nad Zalewem Wiślanym, gdzie w otoczeniu starego parku odbędzie się kolejne, już XIII „Kujawsko-Pomorskie Miodowe Lato”.

Ochwat (laminitis), to aseptyczne zapalenie tworzywa racicowego − poważna choroba zwierząt kopytnych. W stadach bydła mlecznego to schorzenie przynosi znaczne straty gospodarcze. Jednym z jej objawów jest kulawizna.

„Teraz archeologia burzy święte przekonanie o tym, że ostatni milion lat ludzkiej historii jest w istocie długą opowieścią o postępie. Ostatnie odkrycia przekonują, iż wprowadzenie rolnictwa, rzekomo stanowiącego najważniejszy krok ku lepszemu życiu, było pod wieloma względami katastrofą, po której nigdy nie zdołaliśmy się pozbierać. Wraz z rolnictwem nadeszła era nierówności społecznej, nierówności płci, chorób i despotyzmu.

Łojewo to niewielka wieś położona na terenie gminy Inowrocław. Nieopodal Jeziora Szarlejskiego, zwanego „małym Gopłem”, mieści się Inkubator Przetwórstwa Lokalnego (IPL), pierwszy w województwie kujawsko-pomorskim tego typu obiekt, w którym rolnicy oraz inne zainteresowane podmioty mogą przetwarzać wyprodukowane przez siebie płody rolne.

Przez dziesięciolecia wiele kuchni, nie tylko polskich, zdobiły fajansowe naczynia o niepospolitych wzorach w kolorze kobaltu lub brązu. Nadal służą w zastawie stołowej lub zdobią ściany i biurka… talerze, kubki, cukiernice. W 2023 roku przypada 150 rocznica Fabryki Fajansu we Włocławku.

Już po raz piąty 18 maja br. w Minikowie odbył się Międzynarodowy Dzień Rzepaku, w którym uczestniczył Sekretarz Stanu Janusz Kowalski. Podczas wydarzenia rozmawiano na temat wyzwań stojących przed producentami rzepaku w związku z aktualnymi regulacjami prawnymi oraz sytuacją na rynkach światowych.

„Omnia sunt venena, nihil est sine veneno. Sola dosis facit venenum”
(Paracelsus)

Ta łacińska sentencja jest odpowiedzią, jakiej udzielił Paracelsus (właśc. Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim), niemiecki lekarz, doktor medycyny, na pytanie:‒ Co jest trucizną? ‒ Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni truciznę. A co to ma wspólnego z mięsem?

Od 30 czerwca do 31 lipca br. przewidziany jest nabór wniosków w interwencji I.11 w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. Przewidziany orientacyjny limit środków to 811 mln zł. Działanie to, obok wymiaru ekonomicznego, od lat wspiera wymianę pokoleniową w rolnictwie. Jest to istotne wsparcie, ponieważ w swoim założeniu zapewnia młodym rolnikom relatywnie „łatwy” dostęp do niezbędnego kapitału w początkowej fazie prowadzenia gospodarstwa.

W trzecią niedzielę września (18.09.) Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego udostępnił swoje tereny odwiedzającym i wystawcom. W ten niezbyt ciepły i pochmurny dzień Minikowo gościło ponad 120 wystawców i około 6 tysięcy odwiedzających. A wszystko to za sprawą „Barw Lata – Darów Jesieni”, które pod obecną nazwą organizowaliśmy po raz drugi. Tradycyjnie, jak co roku wydarzenie otworzył dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego – Ryszard Kamiński w asyście Wojewody Kujawsko-Pomorskiego – Mikołaja Bogdanowicza, przedstawicieli współorganizatorów i jednostek samorządowych.

W październiku, ale również i później, w zależności od przebiegu pogody, zbierane są warzywa do przechowywania. Jesienią przypadają również główne zbiory warzyw dla przetwórstwa. Zbierane są przede wszystkim warzywa korzeniowe i kapusty głowiaste na długie przechowywanie. Dla przemysłu przetwórczego zbierane są także warzywa korzeniowe, ale i kapustne, takie jak kalafior i brokuł.

Współcześnie okres sierpnia i września rozpoczyna czas dożynek, czyli ludowego święta, uwieńczonego festynem po ukończeniu żniw. Jest to największe święto rolników, mające zarówno formę podziękowania za zbiory w danym roku, jak i prośby o pomyślność w roku kolejnym.

Jesień to czas bardzo kolorowy w kuchni polskiej i regionalnej. Na naszych stołach coraz częściej pojawiają się grzyby, orzechy, warzywa, owoce w daniach mięsnych i jarskich. Jesień to pora zmiennej pogody i zwiększonej podatności na choroby i infekcje. Warto więc do swojej diety włączyć rozgrzewające przyprawy, tj.: czosnek, imbir, cebulę, które nie tylko dodadzą niepowtarzalnego smaku potrawom, ale również wzmocnią naszą odporność. Myślę, ze większość z nas, w zimny jesienny dzień, nie pogardzi porcją rozgrzewającej zupy czy kawałkiem domowego ciasta do kawy lub herbaty. Ja nie, a Wy?

Za nami Dożynki Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Diecezji Włocławskiej oraz Powiatu Włocławskiego, Gminy Włocławek i Miasta Włocławek. Obchody rozpoczęły się w sobotę (27 sierpnia) we Włocławku, jednak główne uroczystości, miały miejsce w niedzielę (28 sierpnia) na lotnisku aeroklubu w podwłocławskim Kruszynie.

Wyniki doświadczeń odmianowych prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego stanowią podstawę tworzonej corocznie Listy odmian zalecanych (LOZ) do uprawy na obszarze województwa. Rekomendowane są odmiany, które cechuje wysoki potencjał plonotwórczy lub/i inne korzystne cechy rolniczo-użytkowe. Tworzenie Listy ma na celu ułatwienie podjęcia decyzji o wyborze odpowiedniej odmiany do uprawy w określonych warunkach klimatyczno-glebowych danego województwa.

Od 1 lipca br. można uzyskać dopłatę do oprocentowania kredytu obrotowego w wysokości 5% w ramach Funduszu Gwarancji Rolnych (FGR). FGR to pierwszy na rynku fundusz gwarancji dostępny dla całego sektora rolnego utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego. Skierowany jest zarówno dla przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego, jak i dla gospodarstw rolnych. Celem FGR jest zabezpieczenie spłaty kredytu, gwarancja obejmuje zakres do 80% kwoty kredytu.

Większość Polaków nie wyobraża sobie codziennych posiłków bez chleba, sięgając po niego podczas śniadania, obiadu i kolacji. Polskie pieczywo jest doceniane poza granicami naszego kraju, stąd dynamicznie powstają piekarnie wypiekające tradycyjny chleb. Zwiększająca się liczba Polaków na emigracji sprawia, że wzrasta również popyt na ten wyjątkowy produkt. Dlaczego? Bo oprócz niepowtarzalnych walorów smakowych, zapach chleba przywołuje wspomnienie domu i szczęśliwego dzieciństwa.

Rośliny lecznicze i aromatyczne stanowią najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupę roślin użytkowych na świecie. Pozyskiwane z nich surowce wykorzystuje się na szeroką skalę zarówno w krajach rozwijających się, jak i zachodnich. Mówiąc o roślinach leczniczych należy mieć obecnie na uwadze zarówno ich wykorzystanie w przemyśle fitofarmaceutycznym przy wytwarzaniu leków ziołowych, produkcji suplementów diety, jak i proste domowe użycie w postaci naparów, odwarów, nalewek itp. Z kolei rośliny aromatyczne, charakteryzujące się wyraźnym smakiem i zapachem, stanowią między innymi źródło przypraw i aromatów roślinnych. Zarówno rośliny lecznicze, jak i aromatyczne zawdzięczają swoje działanie i zastosowanie obecności w swoich tkankach substancji biologicznie aktywnych. Substancje te, między innymi olejki eteryczne i związki fenolowe, warunkują aktywność farmakologiczną pozyskiwanych surowców, a także w przypadku przypraw, odpowiadają za ich właściwości sensoryczne.

W terminie od 7 lipca do 19 sierpnia br. możliwe będzie ubieganie się o wsparcie na inwestycje w ramach poddziałania 6.4 Wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej.

Czerwiec 2022

W numerze….

		Kujawsko-Pomorskie Dni Pola już niebawem w MinikowieTrwają przygotowania do Kujawsko-Pomorskich Dni Pola w Minikowie. Po zasiewach słonecznika, soi i gryki trwa bieżące monitorowanie przebiegu wzrostu i rozwoju roślin oraz analiza presji chorób i szkodników. Wszystko po to aby zapewnić roślinom niezbędne nawożenie, ochronę i pielęgnację. Podejmowane działania pozwolą ukazać potencjał poszczególnych odmian i ułatwią rolnikom wybór najlepszych z nich na kolejnych sezon wegetacyjny. Oto co zaplanowaliśmy dla chcących być na bieżąco z trendami i nowinkami w produkcji roślinnej.
		Choroby zbóż w tym sezonieTen rok jest bardzo podobny do ubiegłego, jeśli chodzi o układ temperatur i opadów wiosennych. To powoduje, że mogą się pojawić podobne choroby. Okres kłoszenia i kwitnienia zbóż ozimych przed nami i to zawsze czas wzmożonego zagrożenia ze strony najgroźniejszych chorób grzybowych. Nawet jeśli mamy stosunkowo niewiele wilgoci w tym okresie, ale występują częste rosy – zagrożenie chorobowe występuje. Tym bardziej, że już jesienią i wczesną wiosną występowały choroby, szczególnie septoriozy w pszenicach i pszenżycie na dolnych liściach. Poniżej przypominam kilka informacji na temat wpływu pogody na rozwój niektórych chorób oraz podaję progi szkodliwości.
		Jelenia Wyspa w Borach TucholskichMalownicza ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna znajduje się niedaleko siedziby Nadleśnictwa Tuchola w Gołąbku. Nieopodal jest parking, gdzie można pozostawić samochód. Oprócz tego na miejscu znajduje się drewniana wiata oraz miejsce na ognisko. Jelenia Wyspa położona jest w obszarach Natura 2000, około 8 km od Tucholi. Ścieżka ma długość 3,5 km i przechodzi przez 10 przystanków z tablicami informacyjnymi.
		Szparag – król warzywW świecie śródziemnomorskim historia szparagów sięga blisko pięciu tysięcy lat. Starożytni Egipcjanie, Grecy i Rzymianie raczyli się nimi, ciesząc się ich delikatnym smakiem. Uprawę szparagów już w 200 roku przed naszą erą zapoczątkowali Rzymianie. Kuchnia rzymska serwowała przekąskę ze szparagów na gorąco z roztopionym masłem, pieprzem, solą i kroplami cytronu (roślina wieloletnia rutowata). Miłość do tego warzywa i warunki klimatyczne doprowadziły do jego całorocznej uprawy w starożytnym Rzymie. Cesarz August mawiał: „Zrób to zanim ugotują się szparagi”. W wielu cywilizacjach uważano je za afrodyzjak. Do Europy Północnej szparagi przywędrowały w średniowieczu. Spożywano je głównie w Anglii, Niemczech i Francji.

Grudzień 2021

W numerze….

		Jak pachnie Wigilia?  Przed nami jedne z najważniejszych świąt w katolickim roku liturgicznym – Boże Narodzenie. Poprzedzone są Wigilią – szczególnym dniem, który nawet przez osoby niewierzące często jest zwany magicznym dniem. Skąd bierze się ta magia? Jak zastanowimy się chwilę, będziemy znali odpowiedź na to pytanie – dla każdego z nas może być ona nieco inna
		Trudne decyzje Paktycznie zakończyliśmy sezon uprawy warzyw polowych. Niedługo trzeba będzie planować produkcję na przyszły sezon – ile i czego zasiać lub zasadzić? Zasiewy pod osłony w rejonach, gdzie uprawia się warzywa wczesne za chwilę się zaczną. Producenci, którzy sadzą rozsady w otwarty grunt lub płaskie okrycia będą musieli zamawiać rozsadę, która będzie sadzona w marcu i kwietniu. Ceny środków do produkcji w ostatnim kwartale poszybowały do góry, a ceny płacone za warzywa na świeżym rynku czy też przemysłowe stoją w miejscu i to już od wielu lat. Wyjątkiem są lata nieurodzajne, kiedy to ze względu na braki w produkcji kupcy muszą zapłacić tyle, ile chce producen.
		Pomoc dla Polaków w Mołdawii                                                                                                                                  Mołdawia, mimo że położona jest bardzo blisko Polski nie należy do krajów często odwiedzanych przez turystów. Podczas tegorocznych wakacji grupa sympatyków Klubu Podróżnika BiOK odwiedziła ten nieznany kraj, a przy okazji zawiozła dary potrzebującym osobom narodowości polskiej.

Listopad  2021

W numerze….

		Olimpijskie zmagania rolników w Minikowie                                                                                                                                    Wojewódzki finał XXXI Olimpiady Wiedzy Rolniczej już za nami. 8 października br. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie wzięli w nim udział rolnicy, doradcy oraz uczniowie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Wincentego Witosa w Samostrzelu. Obecni byli także przedstawiciele firm i instytucji współpracujących z rolnictwem, którzy przygotowali stoiska informacyjne.
		Stereotypie – czym są?                                                                                                                                    Stereotypie, to powtarzanie zrytualizowanych czynności, często rytmicznie, pozbawionych celu (bezsensownych) i nieprowadzących do zaspokojenia faktycznych fizjologicznych potrzeb zwierząt. Stereotypie są zachowaniami odbiegającymi od wzorca dla danego gatunku. Mogą być nawracające lub stałe. Niekiedy określa się je mianem działań przeorientowanych, czyli skierowanych na obiekty normalnie nieinteresujące, np. u świń gryzienie krat kojca lub też działania samoniszczycielskie (autodestrukcyjne). Ograniczenia wyrażania naturalnego zachowania się spowodowane niedostateczną powierzchnią i przestrzenią życiową, wywołują dyskomfort i stres.
		Kujawska tradycja igłą i nicią malowana                                                                                                                                    O stoją folkloru i tradycji są koła gospodyń wiejskich. Dawnymi laty organizowały one kursy haftu dla swoich członkiń. Starsze panie przekazywały swoje umiejętności młodszym. W ten sposób kultywowano tradycję zdobienia strojów ludowych. Wzory te z czasem przenoszone zostały na różne przedmioty użytkowe, takie jak pościel, bieżniki, obrusy, serwety, woreczki na orzechy, a dziś nawet na maseczki. Obecnie żyje coraz mniej osób, które mogłyby rzetelnie przekazać kanony tradycyjnego haftu. Choć powstają nowe koła gospodyń wiejskich, to nie ma wśród członkiń osób, które mogłyby nauczyć swoje koleżanki prawdziwego, tradycyjnego haftu. Jednocześnie obserwujemy renesans folkloru, który jest obecny w różnych sferach naszego życia, staje się elementem promocji regionów, walorem turystycznym. W odpowiedzi na te potrzeby Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku podjęło ciekawą inicjatywę.
		Smaki jesieni                                                                                                                                    Jesień to bardzo kolorowy okres w polskiej kuchni. W tym czasie mamy obfitość sezonowych warzyw i owoców. Jabłka, gruszki, bakłażany, cukinie, grzyby… i dynie, które możemy wykorzystać przygotowując pyszne i rozgrzewające potrawy. W listopadzie na naszych stołach nie może zabraknąć zwłaszcza dyni, która znana jest ze swoich pozytywnych właściwości.

Październik  2021

W numerze….

	Barwy Lata Jesienią w Ogrodzie                                                                                                                                     19 września br. w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego (KPODR) odbył się Festyn „Barwy Lata Jesienią w Ogrodzie”. Tego dnia w Minikowie działo się wiele, a to za przyczyną połączenia wielu imprez. Miały one miejsce w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego, Centrum Dziedzictwa Kulinarnego i Turystyki Wiejskiej oraz na polach doświadczalnych i wystawowych Ośrodka. Gościliśmy ponad 100 wystawców i około 12 tysięcy odwiedzających.
	Czas zbiorów                                                                                                                                    W październiku przypada czas zbiorów warzyw przeznaczonych zarówno na świeży rynek, jak i do przetwórstwa. Czy będzie co zbierać decyduje praktycznie ostatnie kilka miesięcy pracy na polu. Myślę tutaj przede wszystkim o ochronie warzyw przed szkodnikami, a także chorobami. Ze względu na przebieg warunków pogodowych producenci nie mają większych problemów z ochroną przed szkodnikami, ale ochrona przed chorobami, zwłaszcza bakteryjnymi nastręcza wielu problemów.
	Bydgoskie chryzantemy przełamują stereotyp                                                                                                                                    W Polsce, chryzantema towarzyszy nam jako najczęściej wybierana roślina ozdobna podczas listopadowego Święta Zmarłych, przepięknie prezentując swoje różnorodne kolory na grobach. Niejedną osobę zadziwi fakt, że to nie jedyny walor estetyczny tej rośliny. Coraz większe grono zainteresowanych klientów, decyduje się wykorzystać chryzantemę w bukieciarstwie, a także dekorując swoje domy czy ogrody.
	Ogród w zgodzie z naturą                                                                                                                                    Każdy z nas może zadbać o bioróżnorodność – czy jesteśmy rolnikami i gospodarujemy na dużym areale ziemi, czy jesteśmy właścicielami działki rekreacyjnej, ogrodu przydomowego, balkonu, na którym umieścimy rośliny w donicach, czy też opiekujemy się miejską grządką przed blokiem – nasze działania w kierunku zachowania różnorodności biologicznej, zawsze mają sens.

Wrzesień  2021

W numerze….

	Video marketing w rolnictwie – dlaczego się sprawdza?                                                                                                                                    Firmy zajmujące się bezpieczeństwem IT szacują, że tylko w ostatnich dwóch latach co sekundę do sieci było przesyłanych milion minut filmów. Zjawisko wykazuje tendencję progresywną, dlatego marketing oparty na wideo czeka niemalże świetlana przyszłość. Nic dziwnego, użytkownicy preferują tę formę, przyswajają wtedy znacznie więcej informacji o produkcie lub usłudze. Rolnicy nie są tutaj wyjątkiem. Fot. S. Janiak
	Nowe odmiany zbóż ozimych                                                                                                                                    W lutym 2021 roku do Krajowego rejestru wpisano 33 nowe odmiany zbóż ozimych: 11 pszenicy zwyczajnej, 1 pszenicy orkisz, 12 jęczmienia, 3 pszenżyta i 6 żyta. Fot. M. Rząsa
	Dziedziczenia środków na indywidulnym rachunku bankowym                                                                                                                                    Zgodnie z obowiązującymi zasadami dziedziczenia, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego spadkodawcy przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, będących jego spadkobiercami. Dotyczy to również środków finansowych zgromadzonych na indywidualnym rachunku bankowym zmarłego, które były na nim zdeponowane w chwili śmierci spadkodawcy. Fot. M. Rząsa
	Pielęgnacja dłoni domowymi sposobami                                                                                                                                    Skóra na dłoniach jest najbardziej narażona na uszkodzenia i przesuszenie. Każdego dnia wielokrotnie myjemy ręce, mamy styczność z detergentami, dotykamy dłońmi mniej lub bardziej brudnych powierzchni, narażamy je na działanie mrozu, wiatru i słońca. Wszystko to wpływa na kondycję skóry, w tym, zachowanie przez nią młodego wyglądu. Należy pamiętać, że jest szczególnie delikatna i wrażliwa, ponieważ w odróżnieniu od innych części ciała, skóra od wewnętrznej strony dłoni nie posiada gruczołów łojowych, a od zewnętrznej – ma ich niewiele. Brak płaszcza lipidowego na co dzień umożliwia wykonywanie wszystkich wymagających precyzji zadań, jednak tym samym skóra jest pozbawiona naturalnej warstwy ochronnej.

Sierpień  2021

W numerze….

	Raz sucho, raz mokro                                                                                                                                    Na Kujawach do początku lipca było sucho i ciepło. Następnie zaczęło padać. Producenci podlewający uprawy, nie spodziewając się zapowiadanych od dwóch tygodni deszczy, nawadniali swoje uprawy. Po pierwszych, dość obfitych deszczach okazało się, że plantacje są podtopione i trzeba z nich wypompować wodę.
	Larwy szkodników w aspekcie żywieniowym                                                                                                                                    W maju br. Rada Unii Europejskiej zgodziła się na uznanie larw chrząszcza mącznika młynarka za „nową żywność”. Przed wpisaniem larw mącznika do katalogu „nowej żywności” przez Radę UE, zostały one przebadane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Wyniki badań wykazały, że są bogatym źródłem białka, tłuszczu i błonnika, czyli mogą służyć za „zrównoważone źródło pożywienia o niskiej emisji dwutlenku węgla”. Katalog nowej żywności jest prowadzony przez Komisję Europejską, a larwa młynarka jest pierwszym owadem wpisanym na tę listę.
	Wycinka drzew na własnej działce                                                                                                                                    Przez wiele lat obowiązywały jedne przepisy dotyczące wycinki drzew i krzewów. Do większości gatunków niezbędne było pozwolenie na wycinkę drzew. Wiązało się to z szeregiem skomplikowanych formalności i ponoszeniem urzędowych opłat. Wiele osób rezygnowało z tego przedsięwzięcia lub dokonywało wycinki nielegalnie. Za niestosowanie się do obowiązujących wtedy przepisów, groziły bardzo wysokie kary finansowe. Nie było to skutecznym argumentem.
	Aluminium a zdrowie człowieka                                                                                                                                    W XIX wieku aluminium (czyli glin) było  droższe od złota, a jego właściwościami zachwycał się sam Napoleon III Bonaparte, który zaprosił na obiad króla Syjamu i specjalnie dla niego miał przygotowany komplet aluminiowych sztućców. Sam korzystał ze złotych, a reszta uczestników obiadu korzystała ze srebrnych noży i widelców. Dziś aluminium nadal święci triumfy, jako drugi po żelazie najczęściej stosowany metal w produkcji. Dzieje się tak, ponieważ charakteryzuje się unikalnym połączeniem pożądanych właściwości: niską masą, dużą wytrzymałością, odpornością na korozję oraz podatnością na obróbkę. Cechy te oraz łatwość poddawania cyclingowi tworzą z tego metalu materiał przyjazny środowisku.

Lipiec  2021

W numerze….

	Agroekologia – adaptacja rolnictwa do zmian klimatu, oparta na naturze                                                                                                                                    Strategia Europejskiego Zielonego Ładu i dążenie Unii do neutralności klimatycznej nakładają na państwa członkowskie i ich obywateli szereg wymogów środowiskowych. Wielu rolników może się z nimi nie zgadzać twierdząc, że są zbyt restrykcyjne, ograniczając możliwości produkcyjne. Jednakże zagrożenia, jakim każdego roku stawiają czoła (klęski suszy, powodzi, utrata żyzności gleb) pokazują, że powinni już dziś przestawić się na nowy racjonalny i długofalowy model gospodarowania zasobami przyrodniczymi oraz odejść od idei maksymalizacji produkcji, zanim będzie za późno. Indywidualizm w rolnictwie to nie jest dobra droga, zwłaszcza w warunkach globalnego rynku, wzrostu ryzyka zagrożeń środowiskowych, a ostatnio pandemii wirusa SARS-CoV-2. O sile rolnictwa w przyszłości będzie decydować wysoka jakość żywności oraz skuteczne zrzeszanie się rolników, ale także bazująca na zaufaniu współpraca z przetwórcami, konsumentami i turystami przy wsparciu nauki i doradztwa. Czy stać nas na taką dojrzałość ponad politycznymi i partykularnymi podziałami?
	Jest tyle gwiazd do odkrycia                                                                                                                                    Zrządzeniem losu w 1953 r. rozpoczęła się moja przygoda życia. Dziś, po latach nieświadomego dzieciństwa i wpojonego przekonania o mądrości, rozsądku i wyjątkowości człowieka, pod wpływem doświadczania życia i dramatycznych wydarzeń z krawędzi ludzkiego bytu, jak choćby kryzys kubański 1962 r. czy „bratnia pomoc” Czechosłowacji w 1968 r., coraz lepiej rozumiem i wątpię. Ze spraw rolniczych pamiętam obowiązkowe dostawy i zmartwienie Rodziców jak wykonać plan, a do garnka nie było co włożyć. Gomułkowska bieda. A jednak ten świat  poza wsią kusił nieznanym i wydawało się, że tam musi być jakiś sens.
	Czy inwestycje w farmy fotowoltaiczne przyniosą korzyść rolnikom?                                                                                                                                    Na  początku, na pierwszy rzut oka wszystko wydaje się ze wszech miar korzystne. Do rolnika zgłasza się przedstawiciel firmy zamierzającej wydzierżawić grunt pod budowę farmy fotowoltaicznej. Interesują go grunty gorszej klasy, nie przynoszące dużego dochodu z upraw rolniczych. W zamian oferuje czynsz przez okres blisko trzydziestu lat. Dlaczego by z takiej okazji nie skorzystać?
	Przytul się…                                                                                                                                    Nasi przodkowie wierzyli w magiczną moc drzew. Byli przekonani, że drzewa mają świadomość. Robiono amulety z gałęzi, kładziono pod drzewa niemowlęta, aby zapewnić im długie życie i ochronę przed chorobami. Dziś już wiadomo i udowodniono naukowo, że drzewa mają lecznicze właściwości, które możemy wykorzystać dla naszego zdrowia. Drzewa leczą i to dosłownie. W Polsce rośnie grupa zwolenników sylwoterapii czy drzewoterapii,  która jest naturalną metodą wspierającą leczenie organizmu i czerpania sił poprzez kontakt z drzewami. Wystarczy pójść do lasu lub parku, ponieważ przebywanie w obecności drzew powoduje poprawę nastroju, spadek hormonu stresu, wzmocnienie odporności.

Czerwiec  2021 W numerze…. Mikroklimat i stres cieplny u krów                                                                                                                                    Każde zwierzę musi mieć zachowany dobrostan, dzięki któremu stan zdrowia fizycznego i psychicznego będzie osiągnięty w warunkach pełnej harmonii w jego środowisku. Aby go zachować zwierzę powinno mieć zapewnione odpowiednie warunki życia. Jednym z czynników warunkujących dobrostan jest mikroklimat. W porze wiosennej i letniej pojawia się problem stresu cieplnego u krów, który powoduje znaczne obniżenie poziomu ich dobrostanu. Stres cieplny występuje wówczas, gdy ilość ciepła, która powstaje podczas przemiany materii i produkcji mleka oraz otrzymanego ze środowiska zewnętrznego jest większa niż ilość ciepła oddanego przez organizm krowy. Ciągniki rolnicze przyszłości?                                                                                                                                    Presja, by ograniczyć spalanie paliw kopalnych i zanieczyszczanie powietrza „pyłami zawieszonymi PM10 i PM2,5 oraz najbardziej toksycznymi dla zdrowia związkami, tj. węglowodorami, tlenkami azotu i węgla”1, powoduje konieczność poszukiwania nowych rozwiązań technologicznych w zakresie jednostek pociągowych także w rolnictwie. Od kilku lat na największych targach rolniczych w Europie pokazywane są elektryczne ciągniki dla rolnictwa i ogrodnictwa. Dzierżawić czy kupić ziemię?                                                                                                                                    Zwolennicy zakupu ziemi wskazują, że daje to pewność gospodarowania w rolnictwie. Można spokojnie liczyć na pełen zwrot inwestycji w usprawnianie gleby (wapnowanie, nawożenie obornikiem, ulepszenie zmianowania, a zwłaszcza melioracje). Mamy pewność pozyskania pasz gospodarskich (siana, kiszonki itp.) będących podstawą chowu przeżuwaczy. Odpowiednia wielkość obszarowa gospodarstwa jest warunkiem koniecznym efektywnego wykorzystania maszyn i budynków oraz spełnienia wymogów programów pomocowych. A co, gdyby umowa dzierżawy dawała pewność gospodarowania? To bardzo poprawiłoby płynność finansową, a duże kapitały „zamrażane” na długi okres w ziemię można byłoby przeznaczyć na nakłady bezpośrednio produkcyjne o krótkim okresie zwrotu i zwiększyć dochód. EURORZEPAK 2021                                                                                                                                     20 maja w Minikowie Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju przygotowali Międzynarodowy Dzień Rzepaku EURORZEPAK 2021.W ramach wydarzenia odbyła się konferencja on-line pt.: „Uprawa rzepaku a Europejski Zielony Ład” połączona z międzynarodową debatą ekspertów, w której wzięli udział przedstawiciele europejskich związków producentów roślin oleistych (COPA-COGECA) oraz rolnicy i eksperci zajmujący się uprawą rzepaku. Konferencja finansowana była z Funduszu Promocji Roślin Oleistych.

Maj  2021

W numerze….

			Rolnicze dylematy Zielonym Ładem podszyteRolnictwo europejskie jest pod silną presją trendów ekologicznych wyznaczających nowy kierunek polityki UE tzw. Zielonego Ładu. Wiąże to się ze zwiększonymi kosztami działalności rolniczej. Wyznawcy tej filozofii są przekonani o znacząco niekorzystnym wpływie rolnictwa na zmiany klimatyczne i degradację środowiska. Uważają, że dotychczasowe programy nie sprostały oczekiwaniom społecznym w tym zakresie i należy je wzmocnić.
			Opłacalność produkcji mleka cz.IIWażną spraawą prawidłowego funkcjonowania każdego gospodarstwa, jest umiejętność korzystania z dostępnej wiedzy, a także analizowania istotnych dla codziennej pracy informacji. Na szczęście żyjemy w czasach, kiedy gospodarz ma do swojej dyspozycji całą gamę narzędzi i usług, które mogą bardzo pomóc w osiągnięciu opłacalności, a także pozwalają na dalekosiężne planowanie następnych posunięć i inwestycji hodowlanych. Niebagatelne znaczenia ma także fachowa porada specjalistów, która nie tylko pomoże ukierunkować i polepszyć wspomnianą produkcję, ale również pozwoli ustrzec się błędów w użytkowaniu stada. Dlatego w porozumieniu z ośrodkami doradztwa rolniczego postaramy się przybliżyć Państwu rozwiązania i udogodnienia, pomocne w pracy ze stadem i pozwalające wypracować doskonałej jakości mleko, które Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka proponuje w swojej ofercie. Jesteśmy pewni, że wiele z nich okaże się przydatnych w codziennej pracy w gospodarstwie, o ile nie stanie się jej nieodzownym i bardzo pożądanym elementem.
			Zrównoważone zmianowanieOd gospodarki żarowej do współczesnego rolnictwa upłynęły wieki. Do niedawna byliśmy przekonani, że Europa potrafi ochronić się przed zarazą. Powszechnego głodu, wynikającego z wysokich niedoborów żywności, też nie ma. Coraz częściej pytamy jednak o całościowe koszty „karmienia świata”. Przejście od gospodarki żarowej do płodozmianu norfolskiego zwielokrotniło produkcję. Masowe stosowanie nawozów mineralnych i środków ochrony roślin stworzyło przekonanie, że bariery przyrodnicze rolnictwa można pokonać. Pod presją rynku wdrożono zmianowanie z wysokim udziałem zbóż. Holistycznie ujmowane skutki tych działań wskazują, że nie są to rozwiązania zrównoważone.
			Bryłka węgla – kupka popiołu Jedno środowisko – jedna szansa                                                                                                                               Powszechnie wiadomo, że do procesu spalania potrzeba jakiegoś paliwa jako źródła energii, powietrza do podtrzymywania procesu i źródła ognia do jego zapoczątkowania. Produktem tej reakcji jest popiół. W organizmie żywym spalanie to proces utleniania węglowodanów. Z cząsteczki glukozy pod wpływem tlenu powstają dwutlenek węgla i woda oraz pewna ilość energii. Chińskie przysłowie mówi, że oddychanie jest panem siły. Jednak w procesach życiowych zwierząt gospodarskich i nie tylko ich, oprócz dwutlenku węgla powstają inne gazy, m.in. metan. Szacuje się, że 15–20% emisji dwutlenku węgla (CO2) pochodzi z rolnictwa.

Marzec  2021

W numerze….

Lista odmian zalecanych (LOZ) do uprawy na rok 2021 w województwie kujawsko-pomorskim

Europejski Zielony Ład przedstawia drogę do uczynienia Europy pierwszym klimatycznie neutralnym kontynentem do 2050 r. Ukazuje strategię zrównoważonego i włączającego rozwoju dla pobudzenia gospodarki, poprawy zdrowotności i jakości życia, ochrony środowiska naturalnego nie pozostawiającą nikogo na marginesie. W celu realizacji tak zarysowanego kierunku w maju 2020 r. Komisja Europejska przyjęła dwie strategie „Od pola do stołu” oraz na rzecz Bioróżnorodności. Zadaniem pierwszej jest zatrzymanie wymierania gatunków i odbudowa europejskiej przyrody. Druga natomiast ma zapewnić zdrowszy i bardziej zrównoważony system wytwarzania żywności UE.

Unia Europejska przyjęła Europejski Zielony Ład, który przewiduje m.in. zmniejszenie do 2030 r. stosowania pestycydów o 50% i nawozów o co najmniej 20% (w celu zmniejszenia strat składników pokarmowych o minimum 50% przy zachowaniu żyzności gleby). Reforma Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) po 2023 roku zakłada, że każde państwo członkowskie przygotuje Plan Strategiczny dla WPR (PS WPR). Ułatwiając dostęp obywateli do informacji publicznej, a także wpływ społeczeństwa na kształtowanie zakresu wsparcia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi konsultacje społeczne projektu PS WPR. Zgłaszamy niedostateczne uwzględnienie znaczenia obsady zwierząt.

28 stycznia br. w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbyła się konferencja on-line pt: „Lokalne Partnerstwa Wodne szansą racjonalnej gospodarki wodnej w województwie kujawsko-pomorskim”. Konferencję przeprowadzono w ramach operacji wpisanej do planu operacyjnego 2020–2021 „Lokalne Partnerstwa Wodne” (LPW).

Luty  2021

W numerze….

			Choroby zagrażają zbożom                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Na tytułowe hasło większość rolników zareaguje jak na ostrzeżenie przed powszechnie znaną chorobą, jaką jest zgorzel podstawy źdźbła, która towarzyszy zbożom od zawsze i nazywana jest podsuszką. Fakt ten wynika ze zbyt dużego udziału zbóż w płodozmianach. Któż nie zna bowiem placowo pojawiających się obumarłych siewek.
			Czy warto zmiękczać wodę?                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Woda, którą uzyskujemy z wodociągów musi spełniać normy w zakresie składu chemicznego oraz być stabilna mikrobiologicznie. Warunki, jakie musi spełniać woda przeznaczona do spożycia określone zostały w dyrektywie Unii Europejskiej 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 roku „w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi”, a w Polsce w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku „w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi” (Dz.U. 2007, nr 61, poz. 417) .
			Inwestuj lub giń                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Inwestycje przewyższające wartość amortyzacji nie tylko odbudowują zużyte aktywa trwałe, lecz je powiększają. Powiększanie i unowocześnianie potencjału wytwórczego gospodarstwa rolniczego to warunek jego rozwoju. Niestety, wielu gospodarstw nie stać nawet na pełne odtwarzanie amortyzowanego majątku, a są też takie, które aby przeżyć, wyprzedają środki trwałe. Puenta jest brutalna – inwestuj albo giń. Skłonność do inwestowania zależy od osiąganych dochodów, ale też od oceny perspektyw i postawy zarządzającego: wyczekującej lub proinwestycyjnej. Jak polskie gospodarstwa wypadają w tym względzie na tle gospodarstw UE?
			Zamyślenia i zabawy                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Luty łączył karnawałowe zabawy i swawole z powagą święta liturgicznego Ofiarowanie Pańskie, zwane potocznie Matki Boskiej Gromnicznej. Obrzędy drugiego dnia lutego przypominają o przemijaniu, o chwilach dobrych i trudnych. Dawniej przynoszone do kościoła gromnice towarzyszyły człowiekowi od urodzenia aż do śmierci, czuwając i chroniąc w złym czasie. Ostrożnie niesiono święty ogień w palących się gromnicach do domu, a świecę obdarzano szacunkiem, nigdy nie używano jej do oświetlenia domu.

Styczeń  2021

W numerze….

			Przemyślenia i obserwacje                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Minął rok 2020 i zaczyna się nowy 2021. Pora pomyśleć o produkcji na nowy sezon.
			Przegląd systemów doradztwa rolniczego w wybranych krajach UE                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Konieczność dostosowania działalności doradczej do zmieniającego się obrazu wsi i obszarów wiejskich spowodowała wdrożenie w części krajów UE działań restrukturyzacyjnych wychodzących naprzeciw nowym wyzwaniom. Zmiany dotyczą szczególnie prywatyzacji, nowych sposobów finansowania doradztwa oraz integracji instytucji doradczych z instytucjami badawczymi. W wyniku tych procesów pojawiły się w różnych państwach nowe systemy doradztwa: oprócz powszechnego państwowego mamy dziś do czynienia z doradztwem półpaństwowym i prywatnym. Współczesną tendencją jest ciągłe zmniejszenie roli doradztwa państwowego na rzecz doradztwa finansowanego przez rolników lub w pełni komercyjnego.
			Koszty pracy rosną                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Tendencje w krajach rozwiniętych wskazują na najwyższą dynamikę wzrostu ceny pracy, o wiele wyższą niż ceny maszyn i urządzeń, środków produkcji, a szczególnie wyższą od cen surowców rolniczych. Konieczne staje się zastępowanie drożejącej pracy relatywnie taniejącymi środkami technicznymi. Ceny pracy najemnej w gospodarstwach rolniczych podążają za płacami w gospodarce narodowej. Trend opłaty najmu w Polsce był w latach 2004–2018 stabilny i wyraźnie wzrostowy (1 590 zł na osobę rocznie), gdy trend dochodów był zmienny przy o połowę wolniejszym wzroście, a tylko część dochodu jest odpowiednikiem opłaty pracy. Rolnikom w Polsce coraz trudniej jest konkurować o dostęp do siły roboczej z działami pozarolniczymi oraz innymi krajami UE.
			O Krajowych Dniach Pola  Minikowo 2021                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Wywiad z Ryszardem Zarudzkim, dyrektorem  Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

Grudzień  2020

W numerze….

			Podstawy dobrego plonowania zbóż                                                                                                                                                                                                                                                                                                            W życiu organizmów żywych występują okresy, w których następują ważne przemiany prowadzące w efekcie do wydania potomstwa. Okresy te związane są ze zmianami biochemicznymi wewnątrz organizmów i dla prawidłowego ich przebiegu musi być spełnionych szereg warunków – dlatego czasami określane są jako okresy krytyczne. Najważniejsze warunki, jakie wtedy muszą być spełnione to: odpowiednia ilość wody, właściwa temperatura i dostępność wszystkich niezbędnych składników pokarmowych makro- i mikroelementów. To właśnie nie spełnienie tych warunków (np. susze, przymrozki) jest powodem strat w plonowaniu. Na przykładzie zbóż, w szczególności ozimych, prześledźmy najważniejsze takie zmiany i spróbujmy wyjaśnić jak my jako rolnicy możemy na nie wpływać.
			Rola KPODR w tworzeniu Lokalnych Partnerstw Wodnych                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Pierwsze doświadczenia i plany na przyszłość Wywiad z Ryszardem Zarudzkim, dyrektorem Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
			Co z dochodami w rolnictwie?                                                                                                                                                                                                                                                                                                            GUS opublikował informację o wzroście dochodów z hektara użytków rolnych w 2019 r. Rozmija się ona z odczuciami rolników borykających się w ostatnich latach z niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Dochody z produkcji rolniczej należy oceniać na tle utrzymującego się w tym czasie wysokiego wzrostu PKB, płacy minimalnej i wynagrodzeń w działach pozarolniczych. W profesjonalnych gospodarstwach rolnych, w których produkcja rolnicza jest głównym lub jedynym źródłem dochodów, ich poziom decyduje o standardzie życia rodziny oraz o możliwościach inwestycyjnych i rozwoju gospodarstwa. Bardzo ważna jest zatem odpowiedź na pytanie: co z dochodami z produkcji rolniczej?
			Przygotowanie ogrodu do zimy                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Jesień to czas, w którym nasz ogród wymaga szczególnej troski. W tym okresie mamy wiele do zrobienia, aby odpowiednio przygotować rośliny na nadejście zimy. Najpowszechniejsze przyczyny strat w czasie zimy to przemarznięcie roślin, połamane pod naporem śniegu krzewy i gałęzie drzew oraz mrozowe pęknięcia kory. Warto więc wykonać kilka zabiegów jesienią, aby pomóc roślinom przetrwać zimę.

Listopad  2020

W numerze….

			Pasza z much                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) około 2 000 gatunków owadów uznaje się za jadalne. Z szacunków wynika, że na jednego mieszkańca naszej planety przypada obecnie 40 ton jadalnych insektów.
			Energia z odpadów                                                                                                                                                                                                                                                                                                            W etapie wojewódzkim tegorocznej edycji konkursu AGROLIGA w kategorii firma zwycięzcą została Biogazownia Rypin spółka z o.o. Pojechałam do Starorypina Prywatnego razem ze Stanisławem Piątkowskim, członkiem komisji oceniającej gospodarstwa w konkursie, aby porozmawiać z prezesem Rafałem Zglinickim.
			Samowystarczalność energetyczna na obszarach wiejskich                                                                                                                                                                                                                                                                                                            W konsekwencji postanowień aktów prawnych wprowadzonych przez Parlament Europejski w państwach członkowskich UE realizowane są strategie mające na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla oraz zwiększanie efektywności energetycznej. Działania te wiążą się m.in. z transformacją systemów energetycznych, a zgodnie z koncepcją Trias Energetica podstawą tworzenia zrównoważonych systemów energetycznych jest po pierwsze zmniejszanie zapotrzebowania energetycznego, następnie zwiększenie udziału energii odnawialnej w końcowym bilansie energii, a ostatecznie wykorzystanie efektywne paliw kopalnych przy zastosowaniu niskoemisyjnych technologii.
			Duży może i musi więcej?                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Gospodarstwa największe obciążone są skutkami finansowania wzmożonej modernizacji. Dostarczają duże i jednorodne partie surowców poszukiwane przez przetwórstwo, a produkcja rolnicza jest głównym lub jedynym źródłem ich dochodów. Dzięki odpowiedniej skali i zaawansowaniu technologicznemu są przygotowane do wdrożenia praktyk rolnictwa precyzyjnego, tak potrzebnych w działaniach prośrodowiskowych. Utrzymanie stabilnych i wystarczających dochodów gospodarstw większych ma więc duże znaczenie. Jednocześnie, z powodu wysokiej intensywności produkcji, tę grupę gospodarstw w największym stopniu dotkną skutki wdrażania Zielonego Ładu.

Październik  2020

W numerze….

			Co „mówi” krowa, gdy leży?                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Wszystkie zwierzęta komunikują się między sobą oraz z ludźmi. Zwierzęta są doskonałymi nadawcami i odbiorcami sygnałów. Jednak ludzie nie zawszą potrafią je „odczytać” i zrozumieć. Problem właściwego rozumienia „języka” zwierząt jest szczególnie ważny, gdy ma się do czynienia ze zwierzętami bardzo cennymi, np. rasowymi końmi wartymi setki tysięcy euro, ale nie tylko. Właściwe odczytanie sygnałów, które przekazują nam zwierzęta jest istotne np. w produkcji mleka, gdyż zła interpretacja tego, co widzimy, prowadzi do spadku produkcji, a tym samym pogarsza kondycję ekonomiczną gospodarstw mlecznych.
			Pola w krajach UE się różnią                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Unia Europejska przyjęła strategię od pola do stołu, w której zakłada zmniejszenie do 2030 r. stosowania pestycydów o 50% oraz ograniczenie stosowania nawozów o co najmniej 20% (w celu zmniejszenia strat składników pokarmowych o co najmniej 50%, nie dopuszczając przy tym do pogorszenia żyzności gleby). Pola w krajach Unii Europejskiej różnią się bardzo pod względem intensywności stosowania nawozów i pestycydów. Różnice wynikają ze specyfiki przeszłości każdego kraju, kierunku produkcji, wielkości gospodarstw itp. W tej sytuacji nie będzie łatwo znaleźć zrozumiały i skuteczny sposób ograniczania negatywnych skutków stosowania nawozów i pestycydów.
			Karp nakielski na Jesiennej Wystawie Ogrodniczej                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Na terenach wystawowych Minikowa już po raz siódmy odbyła się Jesienna Wystawa Ogrodnicza „JESIEŃ w OGRODZIE” połączona z promocją karpia nakielskiego pn. „KARP NIE TYLKO NA ŚWIĘTA”. Organizatorami byli: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego i Gospodarstwo Rybackie w Ślesinie. Tego dnia działo się bardzo dużo, a to za przyczyną kilku jednocześnie odbywających się imprez: Pokazu Drobnego Inwentarza oraz Pikniku Lotniczego, którego organizatorem była Sfora Nakielska.
			Czas na dynię                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Dynia to uniwersalne warzywo o wszechstronnym wykorzystaniu w kuchni. Z miąższu dyni można przygotować zupę i sernik, a także np. muffiny, placki, kotlety, racuchy czy farsz do naleśników. Pestki dodać do sałatki lub ciasta, a z oleju zrobić dressing do sałatki. Do potraw można wykorzystywać tartą surową dynię (np. do placków) lub też usmażoną albo ugotowaną w kawałkach (np. do makaronu). Do wielu dań i deserów wykorzystywane jest też purée z pieczonej dyni.