Forum Trzody Chlewnej – Wirus ASF na Kujawach i Pomorzu
4 grudnia 2024 roku odbyło się Forum Trzody Chlewnej „Wirus ASF na Kujawach i Pomorzu” zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Wydarzenie, z uwagi na fakt, iż w dniu 6 czerwca 2024 roku Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii poinformował o pierwszym wykryciu obecności materiału genetycznego wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF) u padłego dzika znalezionego w województwie kujawsko-pomorskim, w całości poświęcone było problematyce występowania i zwalczania tej groźnej choroby świń.
Zaproszenie do wygłoszenia wystąpień przyjęli wybitni specjaliści w swoich dziedzinach, praktycy, którzy poprzez swoją pracą zawodową na co dzień walczą o wzmocnienie sektora hodowli i chowu trzody chlewnej w naszym kraju.
Jako pierwszy wystąpił lekarz weterynarii, Pan Wojciech Młynarek pełniący funkcję Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii (Inspekcja Weterynaryjna Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Bydgoszczy). W swoim wystąpieniu: ASF, czyli afrykański pomór świń w województwie kujawsko-pomorskim, bardzo szczegółowo i precyzyjnie opowiedział uczestnikom Forum o wszystkich istotnych zdarzeniach, które miały miejsce w bieżącym roku, a także nie bał się odpowiadać na, często trudne, pytania dotyczące wdrażanych procedur i realizowanych działań. Przytoczone dane niestety nie napawają optymizmem i ciągle rosnąca ilość ognisk wirusa ASF w populacji dzików jest ogromnym wyzwaniem dla rolników utrzymujących trzodę chlewną w swoich gospodarstwach. Prelegent podkreślił istotne znaczenie działań prewencyjnych związanych z tworzeniem barier stałych bądź zapachowych, mających utrudnić migracje dzików, a tym samym rozwleczenie choroby na pozostałą część naszego województwa. Zwrócił również uwagę na rolę myśliwych w prowadzonym odstrzale sanitarnym, którego celem jest zmniejszenie populacji dzika, głównego rezerwuaru wirusa ASF w środowisku naturalnym.
Nasz kraj posiada trzy rasy rodzime świń: puławską, złotnicką pstrą oraz złotnicką białą. Jest to nasze dobro narodowe, dorobek pracy wielu pokoleń hodowców i specjalistów zootechników, którzy pomimo piętrzących się trudności z uporem walczyli o zachowanie tych niezwykłych zwierząt. Jest to zasób genetyczny, który szczególnie w dobie wirusa ASF, należy troskliwie chronić. Wymaga to koordynacji wielu działań, na często bardzo różnych płaszczyznach. Mieliśmy ogromną przyjemność gościć na naszym Forum osobę, która zarządza rodzimymi rasami świń w naszym kraju. Dr hab. inż. Magdalena Szyndler-Nędza, prof. IZ PIB, pełniąca funkcję Koordynatora ds. Ochrony Zasobów Genetycznych Świń (Instytut Zootechniki PIB w Krakowie, Zakład Hodowli Trzody Chlewnej) wygłosiła niezwykle ciekawy wykład pt. Zwalczanie wirusa ASF w kontekście polskich świń ras rodzimych. Szczególnie interesujące, i w dalszej perspektywie bardzo obiecujące, są działania związane z ochroną zasobów genetycznych świń ex situ, czyli poza naturalnym środowiskiem. W ramach podjętych działań, jak dotąd, w Krajowym Banku Materiału Biologicznego zdeponowano 353 zarodki rasy puławskiej i 34 zarodki rasy złotnickiej pstrej.
Jako ostatni wystąpił dr inż. Piotr Polok, Kierownik Okręgu Zachodniego z siedzibą w Poznaniu Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS”, który w bardzo dynamicznym wystąpieniu przedstawił nam wykład pt. Zwalczanie wirusa ASF, a hodowla świń w województwie wielkopolskim. Region ten, bezpośrednio graniczący z powiatem żnińskim, będącym swego rodzaju zagłębiem trzodowym w naszym województwie, w naturalny sposób staje się przedmiotem szczególnej analizy w kontekście metod zwalczania wirusa ASF i efektów tej pracy. Przedstawiona statystyka nie jest łatwą lekturą. Obecność wirusa ASF w województwie wielkopolskim spowodowała ogromne zmiany w liczbie gospodarstw utrzymujących świnie (spadek o 59% w latach 2016 – 2022) oraz w pogłowiu loch (o 16% w latach 2013-2018 i aż o 29% w latach 2018-2023!).
Forum Trzody Chlewnej 2024 odbyło się w formie zdalnej i zgromadziło przed monitorami liczną grupę uczestników z terenu całego kraju. Przekazana wiedza na pewno pomoże w dalszym działaniu na rzecz utrzymania i rozwoju sektora trzody chlewnej, poprzez większą świadomość wagi problemu i różnorodności samego sektora. W dalszym ciągu możemy poszczycić się funkcjonowaniem całej piramidy hodowlanej, na szczycie której znajdują się stada zarodowe, będące nośnikiem postępu genetycznego, producenci warchlaka do dalszego tuczu oraz oczywiście rolnicy utrzymujący świnie w cyklu otwartym. Nie wolno jednocześnie zapominać o rasach rodzimych, które wymagają specjalnej troski. Naszym obowiązkiem jest zachowanie ich dla przyszłych pokoleń.
Serdecznie dziękuję prelegentom za profesjonalne wystąpienia, a uczestnikom za obecność.
Obszerną relacje z wydarzenia zamieścimy w styczniowym numerze naszego miesięcznika „Wieś Kujawsko-Pomorska”.
dr inż. Jakub Borkowski
gł. specjalista ds. trzody chlewnej
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Zapraszamy do obejrzenia zapisu video Forum:
