Wyjazd studyjny „Od pola do stołu” promocja dobrych praktyk w przetwórstwie i rolnictwie ekologicznym
Pierwszy dzień
2 lipca – za nami pierwszy, intensywny dzień wyjazdu studyjnego. Odwiedziliśmy w Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Wyjazd zaczęliśmy od teoretycznego wprowadzenia, które poprowadził Pan dr Krzysztof Jończyk, pracownik IUNG w Puławach. Podczas wykładów poruszone zostały zagadnienia związane z agrotechniką w gospodarstwach ekologicznych. Poznaliśmy główne problemy z jakimi spotykają się rolnicy ekologiczni na co dzień, prowadząc produkcję roślinną. Płodozmian, dobór odmian, żyzność gleby, zarządzanie składnikami pokarmowymi, ochrona roślin przed szkodnikami, chorobami i chwastami to tylko niektóre zagadnienia poruszane podczas wykładów. Kolejny wykład pn. „Skutki środowiskowe gospodarowania w różnych systemach produkcji rolniczej”, był jednocześnie wprowadzeniem do zajęć praktycznych na poletkach doświadczalnych, prowadzonych przez IUNG w Puławach, gospodarstwo doświadczalne w Osinach. Poruszyliśmy też temat „Barier rozwoju rolnictwa ekologicznego”. Wykład poprowadzony został przez Agnieszkę Dobosz-Idzik z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Pierwszy dzień zakończyliśmy dyskusją i pytaniami, na które odpowiedzi będziemy poszukiwać w trakcie imprezy.
Drugi dzień
Ten dzień uczestnicy rozpoczęli od wizyty w Osinach, gospodarstwie demonstracyjnym należącym do Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Wiedzę teoretyczną, zdobytą poprzedniego dnia na wykładach prowadzonych przez dr Krzysztofa Jończyka, rolnicy mogli zweryfikować w terenie. Zajęcia praktyczne zawsze cieszą się ogromnym zainteresowaniem rolników. Świadczą o tym niekończące się pytania na temat agrotechniki, nawożenia oraz ochrony upraw. Ciekawym doświadczeniem była możliwość porównania trzech systemów produkcji: ekologicznego, integrowanego oraz konwencjonalnego. Rolnicy mogli porównać te same odmiany roślin, uprawiane w różnych systemach. Jako ciekawostkę należy podkreślić, że te uprawy prowadzone są od 24 lat.
Po wizycie w Osinach uczestnicy udali się do gospodarstwa państwa Krzysztofa i Marianny Bednarz do Leszczkowa w gminie Lipnik. Rolnicy prowadzą gospodarstwo ekologiczne od 1999 roku. Mają ogromne doświadczenie oraz wielką pasję. Pola uprawne, na których uprawiają głównie warzywa (papryka, jarmuż, kapusta, marchewka, pomidory, seler, por, buraczki) oraz sad owocowy (drzewa jabłoniowe) wyhodowane z własnego materiału zrobiły wrażenie na uczestnikach. Uprawy, które wymagają olbrzymiej pracy i wiedzy prezentowały się znakomicie, a pytaniom zadawanym Państwu Bednarz nie było końca.
Trzeci dzień
Trzeciego dnia wyjazdu studyjnego „Od pola do stołu – promocja dobrych praktyk w przetwórstwie i rolnictwie ekologicznym” uczestnicy odwiedzili Inkubator Przetwórczy w Dwikozach, który powstał z inicjatywy Ośrodka Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu. Pan Piotr Korpysz ciekawie opowiadał o celach, które przyświecają Fundacji oraz realizowanych zadaniach. Celem Ośrodka jest tworzenie lepszej przyszłości regionu poprzez inicjatywy i wsparcie dla rozwoju przedsiębiorczości i aktywności tak ważnych dla poprawy jakości życia mieszkańców wsi. Uczestnicy poznali historię powstania Inkubatora oraz zasady jego funkcjonowania. Inkubator powstał m.in. po to by dać możliwość przetestowania rolnikom i sadownikom czy przetwórstwo produktów wytworzonych w gospodarstwie jest satysfakcjonujące finansowo. Rolnik próbujący swych sił w przetwórstwie i korzystający z Inkubatora nie musi inwestować środków finansowych na zakup sprzętu. Zdobywa dodatkowo doświadczenie związane z przetwórstwem. Rozpoznaje możliwości rynku zbytu wytworzonych produktów. Podczas warsztatów uczestnicy wzięli udział z pełnym procesie produkcji dżemu. Efektem warsztatów w Inkubatorze było wyprodukowanie smacznego dżemu morelowego. Każdy uczestnik otrzymał słoiczek tego przysmaku do domu.
Czwarty dzień
Dziś jest czwarty, niestety już przedostatni dzień wyjazdu studyjnego „Od pola do stołu”-promocja dobrych praktyk w przetwórstwie i rolnictwie ekologicznym, a apetyt uczestników na wiedzę oraz doświadczenie odwiedzanych rolników cały czas rośnie. Ten dzień zaczęliśmy od wizyty w Winnicy Król w miejscowości Radoszki, należącej do Pana Wojciecha Króla. Właściciel winnicy okazał się niesamowitym pasjonatem wina i wszystkiego co się wiąże z procesem produkcji tego trunku, począwszy od wyboru odmiany, wyboru najlepszego miejsca na założenie plantacji, prowadzenia plantacji, metody zbioru aż po uzyskanie końcowego produktu oraz jego przechowywanie. Oprócz tak potrzebnej wiedzy praktycznej właściciel winnicy posiada również gruntowne wykształcenie w tym zakresie, mianowicie jest enologiem z tytułem doktora. Dla uczestników wyjazdu ważnym faktem było, to że plantacja jest prowadzona w systemie rolnictwa ekologicznego, który jest systemem trudnym, pracochłonnym, ale za to daje najlepsze z możliwych produktów. Oprócz wyjątkowo ciekawych informacji nt. winnicy i wina właściciel opowiedział nam o bogatej historii regionu jak i o swoich przodkach, którzy mieli duży wpływ na rozwój i charakter okolicy. Uczestnicy niechętnie opuszczali Sandomierskie wzgórza, gdyż właściciel przygotował degustację wina białego i czerwonego, oraz herbatki z liści winorośli właściwej (VITIS VINIFERA) odmian chardonnay, pinot noir, merlot, cabernet seuvignon, które mają ogromne ilości antyoksydantów.
Drugim miejscem odwiedzonym tego dnia była Winnica Sandomierska należąca do Pana Marcelego Małkiewicza w miejscowości Góry Wysokie. W winnicy zostaliśmy zapoznani z historią powstania tego miejsca, z technologią uprawy winorośli oraz z procesem powstawania różnych gatunków wina. Uczestniczy zobaczyli urządzenia służące do produkcji tego trunku oraz degustowali ser, miód oraz różowe wino.
Ten dzień zakończyliśmy pyszną szarlotką po sandomiersku przygotowaną przez właścicieli „Willa Dzika Róża” z miejscowości Kamień Łukawski podziwiając z punktu widokowego starorzecze Wisły oraz urokliwą okolicę Sandomierza.
Piąty dzień, ostatni
Ostatni dzień wyjazdu studyjnego „Od pola do stołu”- promocja dobrych praktyk w przetwórstwie i rolnictwie ekologicznym był równie intensywny jak wszystkie poprzednie dni.
Tego dnia uczestnicy odwiedzili 3 gospodarstwa ekologiczne z dużym stażem w rolnictwie ekologicznym oraz o bardzo szerokim przekroju produkcji. Pierwsze gospodarstwo należało do pana Piotra Laska z miejscowości Kurów. Rolnik prowadzi gospodarstwo w systemie rolnictwa ekologicznego od 1999 roku, uprawia ok 60 gatunków roślin. Oprócz uprawy warzyw rolnik specjalizuje się w uprawie roślin sadowniczych. Rolnik jest zrzeszony w stowarzyszeniu „Grupa od Rolnika” i realizuje bezpośrednią sprzedaż swoich produktów w formie tzw. „Paczki od Rolnika”
Drugie gospodarstwo należące do pana Konrada Lipińskiego z miejscowości Bogoria pokazało szeroki przekrój upraw, począwszy od zbóż, warzyw, ziół po owoce miękkie i sady. Ciekawą kwestią jest uprawa jarmużu, gdzie rolnik znalazł odbiorcę, który podaje produkt procesowi liofilizacji.
Trzecie gospodarstwo pana Bogdana Chara, niestety już ostatnie zaprezentowało swoją szeroką ofertę w postaci upraw zbóż, w tym dawnych odmian (orkisz, płaskurka, samopsza), prosa, gryki, ziemniaków, wyki, lnianki, lnu, amarantusa oraz całej gamy warzyw oraz owoców na gruntach ornych oraz w przydomowym sadzie. Wszystkie pozyskiwane produkty są w gospodarstwie przetwarzane, co daje możliwość zapewnienia stabilnego dochodu.
Wszystkie odwiedzone podczas wyjazdu studyjnego gospodarstwa mile zaskoczyły uczestników tym, że pola były wolne od chwastów, uprawy zdrowe o dużym plonie. Rolnicy ekologiczni z naszego województwa utwierdzili się w przekonaniu, że warto dalej podążać w kierunku zdrowego i odpowiedzialnego rolnictwa, a rolnicy konwencjonalni na pewno poważnie rozważą przestawienie swoich gospodarstw na ekologiczny system produkcji.
Opracowały, foto:
Ilona Oleś, Agnieszka Dobosz-Idzik
KPODR Minikowo